Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2016/11538 E. , 2020/3632 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/11538
Karar No : 2020/3632
Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı) : …
Vekili : Av. …
Karşı Taraf (Davalı) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. …
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İstemin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava, davacının kiracı olarak faaliyet gösterdiği, … İli, … İlçesi, … Mahallesi, … Sokak, …pafta, … ada, … ve … parseller arasında kalan 1500 m²’lik kamu malı sahanın açık otopark olarak belirlenmesine ilişkin 21.01.2015 tarih ve UTK 2015/3-15 sayılı kararı ile bu karar gereği söz konusu yerin otopark olarak işletilmek üzere …’a teslimi için 7 gün içerisinde tahliyesine ilişkin 26.03.2016 tarihinde tebliğ edilen bila tarih ve sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, büyükşehir belediyesi olan yerlerde ”durak yerleri ile karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek ve işletmek, işlettirmek veya kiraya vermek” yetkisinin büyükşehir belediyesine ait olduğu, Yasanın verdiği bu yetkiye istinaden dava konusu yerin otopark olarak işletilmesine ilişkin Ulaşım ve Trafik Düzenleme Komisyon Kararında kamu yararına aykırılık bulunmadığı, işlemin kamu yararına uygun olmadığı yada özel saikle tesis edildiğine dair bir belge de bulunmadığı anlaşıldığından hukuka aykırılık bulunmadığı, İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarih … sayılı kararı ile otopark işletme yetkisi büyükşehir sınırları içerisinde Başkanlık Makamının … tarih ve … sayılı oluru ile … Otopark İşletmeleri Tic. A.Ş.’ye verildiği ve … A.Ş.’ye verilen yetkinin en son İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı karar ile beş yıl uzatıldığı, dolayısıyla halen devam eden bu yetki gereği söz konusu yerin araç park yerlerinin işlettirilmesi yetkisine sahip İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından … A.Ş. aracılığı ile işlettirilmesinde ve bu
amaçla davacının tahliyesine ilişkin işlemde de yasal isabetsizlik bulunmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun 7. maddesinin (f) fıkrasında; “Büyükşehir ulaşım ana plânını yapmak veya yaptırmak ve uygulamak; ulaşım ve toplu taşıma hizmetlerini plânlamak ve koordinasyonu sağlamak; kara, deniz, su ve demiryolu üzerinde işletilen her türlü servis ve toplu taşıma araçları ile taksi sayılarını, bilet ücret ve tarifelerini, zaman ve güzergâhlarını belirlemek; durak yerleri ile karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek ve işletmek, işlettirmek veya kiraya vermek; kanunların belediyelere verdiği trafik düzenlemesinin gerektirdiği bütün işleri yürütmek” büyükşehir belediyesinin görevleri arasında sayılmış, anılan Kanunun 9. maddesinde; “Büyükşehir içindeki kara, deniz, su, göl ve demiryolu üzerinde her türlü taşımacılık hizmetlerinin koordinasyon içinde yürütülmesi amacıyla, büyükşehir belediye başkanı ya da görevlendirdiği kişinin başkanlığında, yönetmelikle belirlenecek kamu kurum ve kuruluşları ile, Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonunun görevlendireceği ilgili odanın temsilcisinin katılacağı Ulaşım Koordinasyon Merkezi kurulur. İlçe belediye başkanları kendi belediyesini ilgilendiren konuların görüşülmesinde koordinasyon merkezlerine üye olarak katılırlar. Ulaşım Koordinasyon Merkezi toplantılarına ayrıca gündemdeki konularla ilgili üye olarak belirlenmeyen ulaşım sektörü ile ilgili kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarından ihtisas meslek odalarının temsilcileri de davet edilerek görüşleri alınır.
Bu Kanun ile büyükşehir belediyesine verilen trafik hizmetlerini plânlama, koordinasyon ve güzergâh belirlemesi ile taksi, dolmuş ve servis araçlarının durak ve araç park yerleri ile sayısının tespitine ilişkin yetkiler ile büyükşehir sınırları dahilinde il trafik komisyonunun yetkileri ulaşım koordinasyon merkezi tarafından kullanılır. Ulaşım koordinasyon merkezi kararları, büyükşehir belediye başkanının onayı ile yürürlüğe girer. Ulaşım koordinasyon merkezi tarafından toplu taşıma ile ilgili alınan kararlar, belediyeler ve bütün kamu kurum ve kuruluşlarıyla ilgililer için bağlayıcıdır.Koordinasyon merkezinin çalışma esas ve usulleri ile bu kurullara katılacak kamu kurum ve kuruluş temsilcileri, İçişleri Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.Büyükşehir belediyelerine bu Kanun ile verilen görev ve yetkilerin uygulanmasında, 13.10.1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun bu Kanuna aykırı hükümleri uygulanmaz.” kuralına yer verilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacının kiracı olarak faaliyet gösterdiği, … İli, … İlçesi, …Mahallesi, … Sokak, … pafta, … ada, … ve … parseller arasında kalan 1500 m²’lik kamu malı sahanın açık otopark olarak belirlenmesine ilişkin 21.01.2015 tarih ve UTK 2015/3-15 sayılı kararı ile bu karar gereği söz konusu yerin otopark olarak işletilmek üzere …’a teslimi için 7 gün içerisinde tahliyesine ilişkin 26.03.2016 tarihinde tebliğ edilen bila tarih ve sayılı işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde, alanların açık otopark alanı olarak düzenlenmesine ilişkin karar verme yetkisinin Ulaşım Koordinasyon Merkezi’ne ait olduğu anlaşılmakta olup; Ulaşım ve Trafik Düzenleme Komisyonu’nun bu konuda işlem tesis etme yetkisinin bulunmadığı açıktır.
Bu durumda, taşınmazların açık otopark alanı olarak belirlenmesine ilişkin düzenlemenin Ulaşım Koordinasyon Merkezi tarafından incelenip karara bağlanması gerekirken, bu konuda yetkisi bulunmayan Ulaşım Daire Başkanlığı’na bağlı Ulaşım ve Trafik Düzenleme Komisyonu tarafından tesis edilen dava konusu işlemde yetki yönünden hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesinin temyize konu kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 17/09/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.