8. Daire 2012/1619 E. , 2014/4978 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2012/1619
Karar No : 2014/4978
Temyiz İsteminde Bulunan (Davalı) :
Vekili :
Karşı Taraf (Davacı) :
Vekili :
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi :
Düşüncesi : İmar planı sınırı içerisinde bulunsun ya da bulunmasın madencilik faaliyetleri için gayrisıhhi müessese ruhsatı alma zorunluğu bulunmakta olup, İdare Mahkemesinin, anılan alanın sonradan imar planı sınırları içerisine alındığından bu alanda yürütülecek madencilik faaliyetinin gayrisıhhi müessese ruhsatına tabi olmadığı değerlendirilmek suretiyle işlem tesis edilmesi gerektiği gerekçesiyle dava konusu işlemleri iptal etmesinde hukuki isabet bulunmadığı, ayrıca, kamusal etkileri yaygın bir alanda yapılacak madencilik faaliyetinin, çevre ve insan sağlığı açısından doğuracağı sonuçlar araştırılarak faaliyete izin verilmesinin kamu yararına uygun olup olmadığının irdelenmesi ve yapılacak faaliyetin sonuçlarının bu çerçevede değerlendirilmesi gerektiğinden, belirtilen incelemenin yapılmadığı anlaşılan kararda bu yönüyle de hukuka uyarlık bulunmadığı ve bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava, … Köyü’nde bulunan … persel sayılı alanda II. Grup (Doğaltaş Mermer) işletme ruhsatı bulunan davacı şirket tarafından, mermer işletmeciliği yapmak amacıyla 1 yıl süreli geçici gayrisıhhi müessese ruhsatı verilmesine ilişkin 17.02.2009 tarih ve 360 sayılı Encümen kararının iptaline ilişkin 09.04.2009 tarih ve 890 sayılı Encümen kararı ile anılan yer için gayrisıhhi müessese ruhsatı verilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine dair 06.07.2009 tarih ve 4477 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, davacı şirketin, anılan parselin imar planı sınırları içerisinde bulunmadığı dönemde maden arama ruhsatı ve maden işletme ruhsatını aldığı için davalı idare tarafından, burada yürütülecek madencilik faaliyetinin gayrisıhhi müessese ruhsatına tabi olmadığı değerlendirilmek suretiyle işlem tesis edilmesi gerekirken, anılan parselin konut alanında kaldığı gerekçesiyle süresiz gayrisıhhi müessese ruhsatı verilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine dair işlemde ve davacı şirkete 1 yıl süreli olarak verilen geçici gayrisıhhi müessese ruhsatının iptaline ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.
26.09.1995 günlü ve 22416 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gayrisıhhi Müesseseler Yönetmeliğinin eki listenin A-5 maddesinde; galeri veya kuyu açılarak işletilen veya patlayıcı madde kullanarak işletilen her türlü taş ve maden ocakları birinci sınıf gayrisıhhi müessese olarak sayılmış, 3. maddesinin (d) bendinde bu müesseseler bakımından yetkili makamın Sağlık Bakanlığı olduğuna yer verilmiştir. Dolayısıyla 2005 tarihine kadar yürürlükte bulunan 26.09.1995 günlü Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik uyarınca birinci sınıf gayrisıhhi müesseseler olduğunda kuşku bulunmayan maden ocaklarının, bu yönetmeliğin yürürlükte kaldığı süre içinde Sağlık Bakanlığı’ndan Gayrisıhhi Müesseseler ruhsatı almaları zorunlu tutulmuştur.
Anılan Yönetmelik, 10.08.2005 günlü ve 25902 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gayri Sıhhi Müesseseler Yönetmeliğinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik ile yürürlükten kaldırılmıştır.
Bunun yerine 10.08.2005 günlü ve 25902 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konulan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatları Yönetmeliğinin, Ek-2 Gayrisıhhi Müesseseler Listesinde, maden sanayi gayrisıhhi müesseseler arasında sayılmıştır.
Öte yandan, 21.06.2005 tarihli ve 25852 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Madencilik Faaliyetleri İzin Yönetmeliğinin ekinde de, Madencilik faaliyetleri için, birinci, ikinci ve üçüncü sınıf Gayrisıhhi Müesseseler sayılmış ve Yönetmeliğin çeşitli maddelerinde de ruhsatlandırma konusunda yetkili olan idareler ve ruhsatlandırma işlemleri belirtilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, …Köyü’nde bulunan 970 parsel sayılı alanda II. Grup (Doğaltaş Mermer) işletme ruhsatı bulunan davacı şirketin, madencilik faaliyetinde bulunabilmek için … Belediye Başkanlığı’na yaptığı gayrisıhhi müessese ruhsatı başvurusu üzerine davacı şirkete 17.02.2009 tarih ve 360 sayılı Encümen kararı ile 1 yıl süreli gayrisıhhi müessese ruhsatı verildiği, ancak daha sonra anılan perselin imar planında konut alanında kaldığı ve bu alanda konut yapılması konusunda … ile … Memur Sen İl Temsilciliği arasında protokol imzalandığı gerekçesiyle, verilen geçici süreli gayrisıhhi müessese ruhsatı 09.04.2009 tarih ve 890 sayılı Encümen kararı ile iptal edilerek, davacı şirket tarafından yapılan, gayrisıhhi müessese ruhsatı verilmesi yolundaki 15.03.2009 tarihli başvurunun da 06.07.2009 tarih ve 4477 sayılı işlemle reddedilmesi üzerine bu işlemlerin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Karara gerekçe yapılan ve 3213 sayılı Maden Kanunu’nun 26.05.2004 tarih ve 5177 sayılı Yasanın 3. maddesiyle değişik 7. maddesinin 4. fıkrasında yer alan, imar alanları içinde kalan madencilik faaliyetlerinin ilgili yerel merciden izin alınarak yapılacağı, ancak ruhsat alındıktan sonra imar alanları içine alınan maden sahalarında bu hükmün uygulanamayacağı yönündeki düzenleme ile 5995 sayılı Kanununun 3. maddesiyle bu maddede yapılan değişiklikten sonra aynı yönde yer alan düzenlemenin; maden arama ruhsatı veya maden işletme ruhsatı alındığı tarihte imar planı sınırları içerisinde olmayan maden sahasının, daha sonradan imar planı sınırları içerisine alınması halinde, ilgili yerel mercilerden alınması zorunlu olmayan izinlerin, madencilik faaliyeti için gerekli yapılarla ilgili olarak alınması gereken yapı ruhsatı ve yapı kullanma izni gibi imar mevzuatından kaynaklanan izinler anlaşılmalıdır.
Dolayısıyla, yukarıda yer verilen mevzuat ve kurallara göre, imar planı sınırı içerisinde bulunsun ya da bulunmasın madencilik faaliyetleri için gayrisıhhi müessese ruhsatı alma zorunluğu bulunmakta olup, İdare Mahkemesinin, anılan alanın sonradan imar planı sınırları içerisine alındığından bu alanda yürütülecek madencilik faaliyetinin gayrisıhhi müessese ruhsatına tabi olmadığı değerlendirilmek suretiyle işlem tesis edilmesi gerektiği gerekçesiyle dava konusu işlemleri iptal etmesinde hukuki isabet bulunmamaktadır.
Ayrıca, kamusal etkileri yaygın bir alanda yapılacak madencilik faaliyetinin, çevre ve insan sağlığı açısından doğuracağı sonuçlar araştırılarak faaliyete izin verilmesinin kamu yararına uygun olup olmadığının irdelenmesi ve yapılacak faaliyetin sonuçlarının bu çerçevede değerlendirilmesi gerekmektedir.
Bu durumda, yukarıda belirtilen incelemenin yapılmadığı anlaşılan kararda bu yönüyle de hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle; … İdare Mahkemesi’nin temyize konu kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere,10/06/2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.