8. Daire 2011/8015 E. , 2012/7008 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2011/8015
Karar No : 2012/7008
Temyiz İsteminde Bulunanlar : 1. …
Vekili : …
2. …
Vekili : …
Karşı Taraf : 1. …
2. …
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının; hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmaların Özeti : Davalı İdarece istemin reddi gerektiği savunulmuş olup; davacı tarafından savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hâkimi : …
Düşüncesi : Usul ve hukuka aykırı olduğu anlaşılan İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince dosyanın tekemmül etmiş olduğu anlaşıldığından, … İl Özel İdaresi’ nin yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeyerek gereği düşünüldü:
Uyuşmazlık; … İl Özel İdaresinin 24.11.2008 gün ve 2008/27 sayılı işlemin iptali istemine ilişkindir.
2577 sayılı Kanunun 24. maddesinde, kararlarda bulunacak hususlar tek tek sayılmış olup, maddenin (b) bendinde, davacının ileri sürdüğü olayların ve dayandığı hukuki sebeplerin özeti, istem sonucu ile davalının savunmasının özetinin, (e) bendinde de, kararın dayanağı hukuki sebepler ile gerekçesi ve hükmün kararlarda yer alacağı kurala bağlanmıştır.
İdari yargı mercilerinin uyuşmazlığı ortaya koyarak, olayın hukuki nitelendirmesini yapması, olaya uygulanması gereken hukuk kuralını belirlemesi ve sonuçta hukuki çözüme varması yargılama hukukunun bir gereğidir.
Dava dosyasının incelenmesinden; … İli, … İlçesi, … Köyünde yer alan davacı şirket uhdesindeki, 1-a grubu maden(kum-çakıl) ocağının, ruhsat sınırı dışında faaliyette bulunduğundan bahisle … TL idari para cezası ile cezalandırılmasına, ruhsat teminatının irat kaydedilmesine ve yeni teminat yatırılıncaya kadar faaliyetten men edilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
İdare Mahkemesince, davanın özeti kısmında; davacının idari para cezasıyla cezalandırılmasına, ruhsat teminatının irat kaydedilmesine ve yeni teminat yatırılıncaya kadar faaliyetten men edilmesine ilişkin işlemin iptal edilmesi isteminde bulunulduğunun belirtilmesine karşın; gerekçe kısmında işlemin sadece idari para cezasına ilişkin kısmı değerlendirilmek suretiyle, üç katı tutarında idari para cezası uygulanması gerekirken, beş katı tutarında para cezası uygulanmasında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin tamamının iptal edilmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
Bu bağlamda; dava konusu işlemin ruhsat teminatının irat kaydedilmesine ve yeni teminat yatırılıncaya kadar faaliyetten men edilmesine ilişkin kısmı yönünden bir değerlendirme yapılmaksızın, dava konusu işlemin tamamının iptal edilmesine karar verilmesinde usul ve hukuka uyarlılık bulunmamıştır.
Öte yandan; hukuk devleti olmanın gereği ve hukukun genel ilkeleri uyarınca idari para cezası verilmesine dayanak hukuk kuralında lehe düzenleme yapılması sonucu ortaya çıkan yeni hukuki durumun dikkate alınması gerekmektedir. İdarece ihlalin tespit edildiği tarih esas alınarak, idari para cezası uygulanması gerekmekle birlikte, işlem tarihindeki veya cezanın tahsili tarihindeki ceza miktarında lehe düzenlemeler mevcut ise bunun göz önünde bulundurulması zorunludur.
Bu durumda; idarece verilen para cezasının tahsil edileceği tarihte ceza miktarında lehe bir değişiklik mevcut ise, bu miktar esas alınmak suretiyle tahsilat yapılacak olmasının, tespit tarihinde yürürlükte bulunan mevzuata uygun olarak tesis edilen işlemin salt bu nedenle iptal edilmesini gerektirmeyeceğinden, tersi yaklaşımla verilen İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlılık bulunmamıştır.
Nitekim; idari para cezasının verilmesinden sonra idari para cezası verilmesine dayanak olan kanun hükmü değişikliğinin değerlendirildiği bir uyuşmalıkta verilen Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 19.2.2009 gün ve E:2008/3398, K:2009/60 sayılı kararının da bu yönde olduğu görülmüştür.
Açıklanan nedenlerle; … İdare Mahkemesi kararının bozulmasına, yeniden bir karar verilmek üzere, dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, kullanılmayan yürütmenin durdurulması harcının Bilecik İl Özel İdaresi’ne iadesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 3.10.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.