8. Daire 2010/8756 E. , 2013/962 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2010/8756
Karar No : 2013/962
Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı) : …
Vekili : …
Karşı Taraf (Davalı) : …
Vekili : …
İstemin Özeti : …. İdare Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının; hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : 4603 sayılı Yasa ile tanınan muafiyet nedeniyle işyeri açma ve çalışma ruhsatı alması gerekmeyen davacı bankanın isteminin kabulü ile, aksi yöndeki Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Daire Başkanlığı’nca işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık davacı bankanın … için işyeri açma ve çalışma ruhsatı alması gerektiğine ilişkin tutanağa yapılan itirazın reddi işleminden kaynaklanmaktadır.
3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilecerek Kabulüne Dair Kanunun 3. maddesinde; “İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatını vermeye aşağıdaki merciler yetkilidir:
a) Belediye hudutları ve mücavir alan dışında kalan işyerleri ve işletmelere il özel idareleri.
b) Belediye hudutları ile mücavir alan içinde kalan tüm işyerleri ve işletmelere belediyeler,
c) Belediye hudutları ve mücavir alan içinde kalan işyeri ve işletmelerden büyükşehir belediyesi olan yerlerde;
d) 2 nci ve 3 üncü sınıf gayrisıhhi müesseseler için büyükşehir belediye başkanlığı,
e) Sıhhi ve sair işletmeler için ise büyükşehir belediyesi içinde kalan diğer belediye başkanlıkları.” hükmü yer almaktadır.
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 6. maddesinde ise “Yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamaz ve çalıştırılamaz. İşyerlerine bu Yönetmelikte belirtilen yetkili idareler dışında diğer kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili meslek kuruluşları tarafından özel mevzuatına göre verilen izinler ile tescil ve benzeri işlemler bu Yönetmelik hükümlerine göre ruhsat alma mükellefiyetini ortadan kaldırmaz. İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerleri yetkili idareler tarafından kapatılır.” kuralı bulunmaktadır.
Diğer taraftan 4603 sayılı …, … Bankası Anonim Şirketi ve … Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanunun 3. maddesi 4. fıkrasında “Bu Kanun çerçevesinde yapılacak işlemler ve bu işlemlere ilişkin olarak düzenlenecek kağıtlar, her türlü vergi, resim ve harçtan müstesnadır. Ticaret siciline tescil ve Sermaye Piyasası Kurulu kayıt işlemlerinden ücret alınmaz. Bankalar hakkında 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 29 uncu maddesi, 3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanunun 3 üncü maddesi ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 81 inci maddesi hükümleri uygulanmaz.” hükmüne yer verilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden; … Şubesi’nin ruhsatsız faaliyet gösterdiğine ilişkin 03.04.2007 günlü tutanağa davacı tarafından itiraz edildiği, davalı idarenin diğer işletmeler gibi banka şubelerininde yetkili idarelerden ruhsat almasının gerekeceği gerekçesiyle bu itirazı reddetmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Davada İdare Mahkemesi, 3572 sayılı Kanunun 2. maddesinde istisnai olarak sayılan müesseseler dışında, yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ruhsatı alınmadan işyeri açılması ve çalıştırılmasının mümkün olmadığı; banka şubelerinin ise bu düzenleme kapsamında yer almadığı gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir.
Yukarıda aktarılan yasal hükümler uyarınca kural olarak işyerlerinin faaliyette bulunabilmeleri için usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı almaları gerekli olup, bu husus ticari faaliyetlerin belli standartlara uygun yürütülebilmesi ve toplumun kaliteli hizmet almasının sağlanabilmesi bakımından gereklidir. Ancak kanunlarda istisnai düzenlemelerin bulunduğu durumlarda işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmasının aranmayacağı da tabiidir. Bu bağlamda haklarında genel bir istisna hükmü bulunmayan banka şubeleri için 3572 Sayılı Kanun ve İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına ilişkin Yönetmelik uyarınca belediyeden ruhsat alarak faaliyette bulunmak bir zorunluluk olmakla birlikte; 4603 Sayılı Kanun ile … Bankası açısından özel ve istisnai bir düzenleme getirildiği ve …. Bankasının 3572 Sayılı Kanunun 3. maddesinden muaf tutulduğu anlaşıldığından, 4603 Sayılı Kanundaki özel ve ayrıksı hüküm nedeniyle …. Bankasının (diğer kanunlardaki izinler alınmak şartıyla) belediyeden ruhsat almadan faaliyette bulunabileceği açıktır.
Bu bakımdan, davacı bankanın Bingöl şubesi için işyeri açma ve çalışma ruhsatı alması gerekeceğine ilişkin işlemde ve bu işleme karşı açılan davayı reddeden İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle; … İdare Mahkemesi kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 14/02/2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.