8. Daire 2010/582 E. , 2010/3118 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2010/582
Karar No: 2010/3118
Temyiz İsteminde Bulunan: Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı – Bilkent/ANKARA
Vekili : …
Karşı Taraf : …
İstemin Özeti : Davacının 2004 yılı Mayıs Döneminde başvurduğu ancak Etik Komisyonuna sevk edilmesi ve yargı süreci nedeniyle kesintiye uğrayan … Sınavı sonucunda 30.5.2007 gününde aldığı … unvanının, 21.4.2005 gününden itibaren geçerli sayılması istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin 16.5.2008 gün ve … sayılı Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı işleminin iptali istemiyle açılan davada; yargı yerlerince verilen iptal kararları ile iptal edilen işlemin ve ona bağlı işlemlerin ortadan kaldırılarak işlemin tesisinden önceki durumun devamının sağlanacağı açık olduğundan ve davacı hakkında etik ihlali yaptığından bahisle tesis edilen ve … sınavının yarıda kesilmesine neden olan işlem yargı kararıyla iptal edildiğinden, yargı kararıyla …lik sözlü sınavına giren ve başarılı olan davacının hukuka aykırı olarak tesis edilen işlem tesis edilmemiş olsaydı gireceği sözlü sınav tarihinden itibaren … unvanı almış sayılması istemiyle yaplan başvurunun reddine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptal eden … İdare Mahkemesinin … gün ve E:…;K:.. sayılı kararının; …lik sınavının üç aşamadan oluştuğu ve davacının ancak 30.5.2007 gününde yapılan sözlü sınavın ardından … unvanına hak kazanabileceği ileri sürülerek, 2577 sayılı Yasanın 49. ve 52. maddeleri uyarınca temyizen incelenerek bozulması ve yürütülmesinin durdurulması istemidir.
Savunmanın Özeti :İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi … Düşüncesi : Davacının iki aşamalı olan …lik sınavında …lik unvanına hak kazanması için sözlü sınavı da başarması gerektiği açık olduğundan ve …lik sınavının tamamlanamamasına neden olan işlemlerin yürütmesinin durdurulmasına ilişkin yargı kararı; ancak sözlü sınavdan önceki hukuki durumun ihdasını sağlayacağından ve davacının hiç bir edimde bulunmadan …lik unvanı alması sonucunu doğurmadığından; davacının 21.4.2005 gününde yapılmış olan …lik sözlü sınavında başarılı olacağı varsayımına dayalı olarak …lik unvanının 21.4.2005 gününden itibaren geçerli sayılması yönünde yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemi iptal eden İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık bulunmadığı ve bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … Düşüncesi :İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık; davacının 2004 yılı Mayıs Döneminde başvurduğu ancak Etik Komisyonuna sevk edilmesi ve yargı süreci nedeniyle kesintiye uğrayan …lik Sınavı sonucunda 30.5.2007 gününde aldığı … unvanının, 21.4.2005 gününden itibaren geçerli sayılması istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin 16.5.2008 gün ve … sayılı Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı işleminin iptali isteminden doğmuştur.
…lik Sınav Yönetmeliğinin gerek 1.9.2000 gün ve 24157 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan (dava konusu işlem tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan) halinde gerekse 31.01.2009 gün ve 27127 sayılı resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren yeniden düzenlenmiş halinde; …lik sınavının iki aşamalı bir sınav olup; eserlerin incelenmesi ve sözlü sınav aşamalarından oluştuğu ve …lik belgesinin …lik sınavında (eserlerin incelenmesi-sözlü sınav) başarılı olunmasının ardından verileceği düzenlenmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; davacının 2004 Mayıs döneminde …lik sınavına başvurduğu, eserlerin incelenmesi aşamasında başarılı bulunmasına rağmen hakkında yapılan ihbar neticesinde dosyasının etik komisyona sevkedildiği ve yapılan inceleme ardından hakkında başvurusunun geçersiz sayılması ve bir daha …lik sınavına başvuramaması yönünde işlem tesis edildiği, ancak açılan dava sonucunda, Dairemizin 29.11.2006 gün ve E:2006/1125 sayılı kararıyla bu işlemlerin yürütmesinin durdurulduğu ve bu karar üzerine davacının sınavına kaldığı yerden devam edilerek 30.5.2007 gününde …lik sözlü sınavına alındığı, bu sınavda da başarılı olması üzerine adına …lik belgesi düzenlendiği, davacının hukuka aykırı işlem nedeniyle sözlü sınava kendi kusuru olmadan geç girdiği ve 2004 Mayıs döneminde …lik sınavına başvuran emsallerinin olduğu gibi …lik unvanına hak kazanma tarihinin 21.4.2005 olarak belirlenmesi istemiyle yaptığı idari başvurunun ardından dava konusu işlemin tesis edildiği, bu işlemin iptali istemiyle açılan davada da, temyize konu karar ile işlemin iptal edildiği anlaşılmaktadır.
Yargı merciince verilen iptal kararı, idari işlemin tesis edildiği tarihe kadar geriye yürür ve idari işlem iptal kararı ile tesis edildiği tarihten itibaren hükümsüz hale gelir. Bir başka ifadeyle; temyize konu İdare Mahkemesi kararında belirtildiği üzere iptal kararları, iptal edilen işlemin ve ona bağlı işlemlerin ortadan kaldırılarak işlemin tesisinden önceki durumun devamının sağlanmasına yönelik sonuç doğurmaktadır. Ancak, henüz tamalanmamış olan bir hukuki sürecin(somut olay için …lik sınavı) belli bir aşamasına ilişkin olarak tesis edilmiş işleme yönelik olan iptal kararının; kendiliğinden,hiç bir edimde bulunulmadan devam etmekte olan süreci varsayıma dayalı olarak sonuçlandırmayacağı da açıktır. Aksi düşünce iptal kararlarının; iptal edilen işlemin tesis edilmesinden önceki durumun ihdas edilmesi,işlemin geçerliliğinin sona ermesi şeklinde gerçekleşen etkisini; edimde bulunulmadan, hukuki bir dayanağı olmadan olasılığa bağlı bir biçimde idari işlem tesis edilmiş olması sonucunu doğuracak biçimde genişletecektir.
Somut olayda, davacının …lik sınavının; eserlerin incelenmesi aşamasında etik komisyonuna sevk edilmesinin ardından hakkında tesis edilen işlemler nedeniyle tamamlanamadığı, ancak yargı kararıyla sınavının tamamlanamamasına neden olan işlemlerin yürütmesinin durdurulmasının ardından, davalı İdare tarafından yargı kararının yaratması gereken etkiye uygun bir biçimde iptal kararının gerekleri yerine getirilerek, işlemlerin tesis edilmesinden önceki hukuki durumun ihdası sağlanmak suretiyle davacının sınavına kaldığı yerden devam edildiği, davacının sözlü sınava alındığı ve sınav sürecinin tamamlandığı görülmektedir.
Bu bağlamda, davacının iki aşamalı olan …lik sınavında …lik unvanına hak kazanması için sözlü sınavı da başarması gerektiği açık olduğundan ve …lik sınavının tamamlanamamasına neden olan işlemlerin yürütmesinin durdurulması ve iptaline ilişkin yargı kararı; ancak sözlü sınavdan önceki hukuki durumun (sınavın yarıda kalmasına neden olan işlemlerin tesisinden önceki hukuki durumun) ihdasını sağlayacağından, davacının hiç bir edimde bulunmadan yani sözlü sınava girmeden …lik unvanı alması sonucunu doğurmamaktadır.
Bu duruma göre, davacının …lik sınavının tamamlanamamasına neden olan işlemlerin iptal edilmesi nedeniyle, anılan işlemler sonucunda 21.4.2005 gününde giremediği …lik sözlü sınavında başarılı olacağı varsayımına dayalı olarak …lik unvanının 21.4.2005 gününden itibaren geçerli sayılması yönünde yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemi iptal eden İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle … İdare Mahkemesi kararının bozulmasına ve yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine 31.5.2010 gününde oybirliği ile karar verildi.