8. Daire         2009/9910 E.  ,  2010/6074 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 2009/9910
Karar No: 2010/6074
Davacı : …
Davalı : …
Vekili : …
Davanın Özeti : Dava; … üyesi olan davacı tarafından, “halen başka bir kurum yada kuruluşta tam gün esaslı çalışan … üyesi (Çevre Mühendisi, Kimya Mühendisi, Makina Mühendisi, Petrol Mühendisi) mühendisler, işvereni yada amirinden yazılı izin almak kaydıyla en fazla 1 istasyonun sorumlu müdürlüğünü, üstlenecektir.” hükmünü içeren … Yönetim Kurulunun 22.11.2008 tarih ve 156 nolu kararının, Yasa ve yönetmeliklere aykırı olduğundan bahisle iptali istemiyle açılmıştır.
Savunmanın Özeti : Usulden, davanın süresinde açılmadığı, esastan ise; dava konusu kararın, kamunun ve meslek mensubunun zarar görmesini engellemek için alındığı ve 6235 sayılı Yasaya uygun olduğu, bu itibarla haksız davanın reddi gerektiği savunulmuştur.
Danıştay Tetkik Hakimi … Düşüncesi : Davanın reddi gerekeceği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … Düşüncesi : Dava; …. üyesi olan davacı tarafından “halen başka bir kurum yada kuruluşta tam gün esaslı çalışan … üyesi (Çevre Mühendisi, Kimya Mühendisi, Makina Mühendisi, Petrol Mühendisi) mühendisler, işvereni yada amirinden yazılı izin almak kaydıyla en fazla 1 istasyonun sorumlu müdürlüğünü üstlenecektir.” hükmünü içeren … Yönetim Kurulunun 22.11.2008 gün ve 156 sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır.
6269 sayılı Kimyagerlik ve Kimya Mühendisliği Hakkında Kanu’nun 1. maddesinde, kimyager, kimya yüksek mühendisi ve kimya mühendisi ünvanının kimler tarafından kullanılabileceği belirtilmiş, aynı Yasanın 5. maddesinde de; 1 inci maddede yazılı ünvanları almış olanlardan Devlet ve müesseseleriyle yarı resmi teşekküllerde vazife almış olanların mesai saatleri dışındaki sahada serbest çalışabilecekleri kuralı yer almıştır.
5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanununda ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 7/6 maddesinde otogaz bayilerinin, istasyonlarında sorumlu müdür çalıştırmakla yükümlü olduğu hükmü getirilmiştir.
Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Sorumlu Müdür Yönetmeliğinin 4. maddesinde sorumlu müdür belgesi, … bağlı ilgili meslek odası tarafından düzenlenen sorumlu müdürlük eğitimini başarı ile bitirenlere verilen belge olarak tanımlanmış, aynı yönetmeliğin 5. maddesinde de dolum tesisi ve otogaz istasyonunda sorumlu müdür çalıştırılmasının zorunlu olduğu, sorumlu müdürlerin, aynı il sınırları içerisinde en fazla beş otogaz istasyonunda görev alabilecekleri kurala bağlanmıştır.
Dava konusu, … Yönetim Kurulunun 156 sayılı kararında ise, halen başka bir kurum yada kuruluşta tam gün esaslı çalışan … üyesi mühendislerin, işvereni yada amirinden yazılı izin almak kaydıyla en fazla 1 istasyonunun sorumlu müdürlüğünü üstelenecekleri belirtilmiş, buna mukabil sadece sorumlu müdülük yapacak olan ve kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektör kuruluşlarında çalışmayan … üyesi mühendislerin ise en fazla 5 istasyonun sorumlu müdürlüklerini üstlenebileceklerine karar verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, bir kamu kuruluşunda kimya mühendisi olarak çalışan davacının mesai saatleri dışında ikamet ettiği il sınırları dahilinde 5 adet LPG-Otogaz İkmal İstasyonunda sorumlu müdürlük yaptığı, tanzim ettiği belgelerin vizelerinin yapılıp yapılmayacağını … Kimya …Müdürlüğüne sorması üzerine, verilen yanıtta, … Yönetim Kurulunun yukarıda bahsi geçen dava konusu kararı gereği en fazla 1 istasyonun sorumlu müdürlüğünü üstlenebileceğinin bildirilmesi üzerine ilgili Yönetim Kurulu kararının iptali istemiyle bu davayı açtığı anlaşılmıştır.
5307 sayılı LPG Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapan Kanun, yurtiçi ve yurt dışı kaynaklardan temin olunan sıvılaştırılmış petrol gazlarının güvenli ve ekonomik olarak rekabet ortamı içerisinde kullanıcılara sunumuna ilişkin piyasa faaliyetlerinin şeffaf, eşitlikçi ve istikrarlı biçimde sürdürülmesi için gerekli düzenleme yönlendirme, gözetim ve denetiminin yapılmasını amaçlayarak çıkarılmıştır. Eğitimsiz ve denetimsiz açılan ve çalışılan bir ortamda kazaların artması nedeniyle kamunun güvenliği için böyle bir yasal düzenlemeye ihtiyaç duyulduğu anlaşılmaktadır. Belirtilen bu amacın yani kamu için güvenli bir sektörün sağlanması da sorumlu müdürlük ifa edecek meslek mensupları sayesinde olacağından davalı Birliğin bu konuda karar alması doğaldır.
Bu bağlamda LPG istasyonlarında sorumlu müdürlük görevinin sıradan bir görev olmadığı, hakkıyla yerine getirilmesi gereken bir görev olduğu anlaşılmaktadır. Bu görevin, iş güvenliği açısından bir yönlendirme ve denetim görevi olduğu aşikardır. Dolayısıyla olayımızda olduğu gibi, kamu yada özel sektörde tam gün esaslı çalışan bir mühendisin 8 saatlik bir mesaiden sonra 5 LPG istasyonunda sorumlu müdürlük yapmasının güvenliğin esas olduğu işyerleri için ve aynı zamanda işyeri çalışanları için hemde kamunun güvenliği açısından çok sağlıklı olmayacağı tartışmasızdır.
Her ne kadar davacı tarafından LPG Piyasası Sorumlu Müdür Yönetmeliğinde, sorumlu müdürlerin, aynı il sınırları içinde en fazla 5 otogaz istasyonunda görev alabileceklerinin kurala bağlandığı, Birlik Yönetim Kurulunun bunu sınırlayıcı bir yetkisinin bulunmadığı öne sürülmekte ise de, iptali istenen kararda, sadece sorumlu müdürlük yapacaklardan kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektörde tam gün çalışmayanlar için 5 istasyonda sorumlu müdürlük yapabilecekleri yasal düzenlemeye paralel olarak ayrıca karara bağlanmış, sadece asli görevi, bir kurum ve kuruluşta tam gün esasına göre çalışmak olan mühendislerin bu asli görevlerini bitirdikten sonra üstlenecekleri sorumlu müdürlükleri ile ilgili bir sınırlama getirilmiştir. Bu sınırlamada da kamu yararına aykırı bir yön bulunmamaktadır.
Sonuç olarak dava konusu işlemde hukuka, kamu yararına ve hizmet gereklerine aykırı bir yön görülmediğinden davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince duruşma için önceden belirlenen 24.11.2010 gününde davacının geldiği, davalı idare vekilinin gelmediği görülüp, davacıya usulüne uygun söz verilip sav ve Danıştay Savcısının düşüncesi dinlenip duruşmaya son verildikten sonra işin gereği görüşüldü:
Davanın süresinde açılmadığı yönünde davalı idare itirazı yerinde görülmeyerek işin esasına geçildi.
Dava; …. üyesi olan davacı tarafından, “halen başka bir kurum yada kuruluşta tam gün esaslı çalışan … üyesi (Çevre Mühendisi, Kimya Mühendisi, Makina Mühendisi, Petrol Mühendisi) mühendisler, işvereni yada amirinden yazılı izin almak kaydıyla en fazla 1 istasyonun sorumlu müdürlüğünü, üstlenecektir.” hükmünü içeren … Yönetim Kurulunun 22.11.2008 tarih ve 156 nolu kararının iptali istemiyle açılmıştır.
6269 sayılı Kimyagerlik ve Kimya Mühendisliği Hakkında Yasanın 1/a maddesinde; “Kimyager” unvanını, Türkiye veya yabancı memleketler üniversitelerine bağlı olarak veya üniversite ayarında olup da müstakilen kimyagerlik diploması veren müesseselerden mezun olanlarla bu kimyagerlik diplomasına tekabül eden üniversiteler kimya tahsilini yaparak gereken diplomayı alanlar kullanabilirler.” denildikten sonra 5. maddesinde, “1. maddede yazılı unvanları almış olanlardan Devlet ve müesseseleriyle yarı resmi teşekküllerde vazife almış olanlar mesai saatleri dışında mesleki sahada serbest çalışabilirler.” hükmüne yer verilmiştir.
Öte yandan, 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanununda ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 7/6 maddesinde, oto gaz bayilerinin istasyonlarında sorumlu müdür çalıştırmak ile yükümlü oldukları kurala bağlanmıştır.
Anılan Yasaya dayanılarak çıkartılan “Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Sorumlu Müdür Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4. maddesinde; “sorumlu müdür belgesi, … ve … bağlı ilgili meslek odası tarafından düzenlenen sorumlu müdürlük eğitimini başarı ile bitirenlere verilen belge” olarak tanımlanmış; 5. maddesinde ise, dolum tesisi ve otogaz istasyonunda sorumlu müdür çalıştırılması zorunlu olduğu ve sorumlu müdürlerin, ikamet ettikleri il ve komşu olan iller sınırları içerisinde en fazla beş otogaz istasyonunda görev alabilecekleri, dolum tesislerinde görev alacak sorumlu müdürlerin, başka bir dolum tesisi veya otogaz istasyonunda görev alamayacakları belirtilmiştir.
Yönetmeliğin 7. maddesinde sorumlu müdürlerin;
a) Dolum tesisi veya otogaz istasyonunun ilgili mevzuata uygun olarak emniyetli ve hizmet sürekliliğini aksatmayacak şekilde çalışmasını sağlamak,
b) Personelin görev, yetki ve sorumluluklarını belirleyerek organizasyon şemasını oluşturmak,
c) Personelin periyodik olarak eğitimini sağlamak,
d) Dolum tesisi veya otogaz istasyonunda güvenlik ve diğer uyarıcı levhaların asılmasını sağlamak,
e) Otogaz istasyonunda LPG tüpü dolumu ve satışı yaptırmamak, LPG tüpü dolumuna yarayan hiçbir alet, makine ve teçhizatı istasyon dahilinde bulundurmamak,
f) Dolum tesisinde dağıtıcının veya dağıtıcı ile aralarında dolum anlaşması bulunan diğer dağıtıcı veya dağıtıcıların amblemini taşıyan teknik düzenlemelere uygun LPG tüpleri dışında kalan tüplere dolum yapılmasına izin vermemek,
g) Kötüniyet veya tehlikeli eylem sonucunu doğuracak her türlü eylem ve işlemden özenle kaçınmak, bunların oluşumunun engellenmesi için her türlü tedbiri almak,
h) Dolum tesisi veya otogaz istasyonunda bulunan makine ve teçhizatın bakımlarının, kalibrasyon işlemlerinin, katodik ve elektrik koruma testlerinin düzenli aralıklar ile zamanında ve doğru olarak yaptırılmasını sağlamak,
ı) Yasal düzenlemeleri, teknolojik gelişmeleri, piyasa faaliyetlerini takip etmek, dolum tesisi veya otogaz istasyonu sahiplerini ve diğer personeli gerek yazılı, gerekse sözlü olarak bilgilendirerek koordinasyonu sağlamak,
j) Görevi ile ilgili bilgi, belge ve kayıtları düzenlemek ve muhafaza edilmesini sağlamak,
ile yükümlü oldukları kurala bağlanmıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden, halen bir kamu kuruluşunda mühendis olarak çalışan ve mesai saatleri dışında ikamet ettiği il sınırları içinde 5 LPG-otogaz ikmal istasyonunda sorumlu müdürlük yapan davacının, sözleşme yaptığı firmaların oda tarafından tanzim edilen belge vizelerinin 4.8.2009 tarihinde dolacağı, ilgili tarihte halen çalışması durumunda belge vizelerinin yapılıp yapılmayacağını, eğer yapılmayacak ise, hangi gerekçeyle yapılmayacağının tarafına bildirilmesini istemesi üzerine verilen 14.4.2009 tarih ve … sayılı davalı idare işlemi ile 22.11.2008 tarih ve … sayılı … Yönetim Kurulu kararı gereği amirinden izin almak kaydıyla en fazla 1 istasyonun sorumlu müdürlüğünü üstleneceğinin bildirilmesi üzerine bakılan davayı açtığı anlaşılmaktadır.
6235 sayılı … ve … Birliği Yasasının 2. maddesinde, mühendislik ve mimarlık mesleği mensuplarının, müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleriyle ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplinini ve ahlakını korumak için gerekli gördüğü bütün teşebbüs ve faaliyetlerde bulunmak, birliğin kuruluş amaçları arasında sayılmış, 6. maddesinde ise, bu Kanunla tanınan hak ve yetkilerin iyi bir şekilde kullanılmasını sağlamak görevinin ise birlik yönetim kuruluna ait olduğu hükme bağlanmıştır.
Tüm bu açıklamalar ışığında 5307 sayılı Yasada belirtilen, yurt içi ve yurt dışı kaynaklardan temin edilen sıvılaştırılmış petrol gazlarının güvenli ve ekonomik olarak rekabet ortamı içerisinde kullanıcılara sunumuna ilişkin piyasa faaliyetlerinin şeffaf, eşitlikçi ve istikrarlı biçimde sürdürülmesi için gerekli düzenleme, yönlendirme, gözetim ve denetim faaliyetlerinin yapılması amacını gerçekleştirmek için yükümlülükleri yönetmelikte düzenlenen sorumlu müdürlerin yapacakları iş ve işlemlerin çokluğu ve önemi karşısında anılan görevin tam ve eksiksiz olarak yerine getirilmesini sağlamak amacı taşıyan düzenlemede kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırılık bulunmamaktadır.
Davacının, sorumlu müdürlükle ilgili işlerin mesaiye bağlı işlerden olmadığı iddiası da, sorumlu müdürlere yüklenilen görevlerin belirlendiği yönetmelik maddesinden de anlaşılacağı üzere etkin bir denetim ve güvenli işleyişin sağlanması açısından belki de kesintisiz bir mesaiye bağlılığı gerektirdiğinden itibar edilecek nitelikte görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, yasal dayanaktan yoksun bulunan davanın reddine, aşağıda dökümü yapılan …-TL yargılama gideri ile uyuşmazlığın karara bağlandığı tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalı idare vekili duruşmaya katılmadığından duruşmasız işler için öngörülen …-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine 24.11.2010 gününde oybirliği ile karar verildi.