8. Daire         2009/5225 E.  ,  2011/1491 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 2009/5225
Karar No: 2011/1491
Davacı : …
Vekili : …
Davalılar : 1- İçişleri Bakanlığı
2- Sağlık Bakanlığı
3- …
Vekili : …
Davanın Özeti : … Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Özürlü Sağlık Kurulunun 24.2.2009 gün ve … numaralı raporu ile bu rapora dayanak oluşturan 26.9.2006 gün ve 26301 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine İlişkin Yönetmeliğin 5. maddesinin 15. fıkrasının (ç) bendinin 1. alt bendinin; sürücü belgesi alma hakkının sınırlandığı, Karayolları Trafik Kanununa ve özürlülerin korunmasına ilişkin düzenlemelere aykırı olduğu öne sürülerek iptali istemidir.
Savunmaların Özeti : İçişleri Bakanlığı tarafından, Yönetmelik kuralının, Sağlık Bakanlığı tarafından oluşturulan bilim komisyonunca uluslararası sözleşmeler, Avrupa Birliğince kabul edilmiş olan kurallar bütünü ve Anayasada yer alan kurallar doğrultusunda hazırlanarak müştereken yürürlüğe konulduğu; … Rektörlüğünce usulden; davanın süresinde açılmadığı; esastan; tesis olunan işlemin Yönetmelik kuralına uygun olduğu öne sürülerek davanın gerektiği savunulmuştur.
Danıştay Tetkik Hakimi … Düşüncesi : Yasal dayanaktan yoksun bulunan davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … Düşüncesi : Dava, … Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Özürlü Sağlık Kurulunun 24.2.2009 gün ve … nolu raporu ile bu rapora dayanak olan Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine İlilşkin Yönetmeliğin 5. maddesinin 15. fıkrasının (ç) bendinin 1. alt bendinin iptali istemiyle açılmıştır.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 38. maddesinde sürücü belgeleri, kullanılacak araçların cinslerine ve gruplarına göre sınıflara ayrılmış, A 1 sınıfı sürücü belgesinin motorlu bisiklet kullanacaklara, A2 sınıfı sürücü belgesinin motosiklet kullanacaklara, B sınıfı sürücü belgesinin otomobil, minübüs veya kamyonet kullanacaklara, F sınıfı belgesinin lastik tekerlekli traktör kullanacaklara, H sınıfı sürücü belgesininde, özel tertibatlı olarak, imal, tadil veya techiz edilmiş motosiklet veya otomobil türünden araçları kullanacak hasta ve sakatlara ,verilecek sürücü belgeleri olarak tanımlanmıştır.
26.9.2006 gün ve 26301 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair yönetmeliklerde, sürücü adayları ve sürücülerde aranacak sağlık şartları ile muayenelerine dair usul ve esaslar belirlenmiş, bu yönetmeliğin göz muayenesine ilişkin esaslara yönelik 5.maddesinin 2/ç fıkrasında, monoküler sürücülerde görme gücünün gören gözde 10/10 olması gerektiği kuralı yeralmış, aynı maddenin 15/ç fıkrasının 1.bendinde ise monoküler kişilerin A1,A2,B ve F sınıfı sürücü belgesi alabilecekleri kurala bağlanmıştır.
Yönetmeliğin ilgili maddeleri bütün olarak incelendiğinde trafik güvenliği esas olmak üzere özürlülere belli şartlarla bazı araçları kullanma olanağı getirildiği görülmektedir. Ancak monoküler sürücülere 2918 sayılı Yasanın 38.maddesinde sayılan motorlu bisiklet, motosiklet, otomobil, minibüs veya kamyonet ve lastik tekerlekli traktör kullanma olanağı tanınmışken (H) sınıfı olarak tanımlanan özel tertibatlı olarak imal, tadil veya techiz edilmiş motosiklet veya otomobil türünden araç kullanma olanağı tanınmadığı görülmektedir. Özel tertibatlı araçların özürlüler için kullanım kolaylığı getirdiği açık olduğuna göre, bu tertibatı bulunmayan ve nispeten özürlüler için kullanımı daha zor olduğunun kestirilmesi hiç de güç olamyan diğer bazı araçların, monoküler sürücülerce kullanılma imkanı sağlanırken, (H) sınıfı olarak belirtilen araçların kullanım olanağının verilmemesinin haklı ve mantıklı bir gerekçesi bulunmamaktadır.
Bu durumda iptali istenen yönetmelik maddesinde (H) sınıfı sürücü belgesine yer verilmemesi eksik düzenleme içerdiğinden yönetmeliğin bu hükmünde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Dava konusu işleme gelince;
Dosyanın incelenmesinden iki bacağında ortopedik özrü, bir gözünde de protez bulunan davacı gazinin, sürücü kursundan (H) sınıfı sürücü sertifikası aldığ,ı sürücü belgesi verilmesi için başvurduğu … Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinden verilen özürlü sağlık kurulu raporunda ise (H) sınıfı ehliyeti alamayacağının bildirildiği anlaşılmıştır.
Tesis edilen işlem, yukarıda iptali gerektiği belirtilen yönetmelik hükmüne istinaden tesis edilmiş olduğundan, hukuka aykırılık gerekçeleri yukarıda belirtilen bu hükme göre tesis edilen işlemde de hukuka uygunluk bulunmadığından, davacının sağlık koşullarının (H) sınıfı sürücü belgesi almaya elverip vermediği yönünden yeniden bir değerlendirme yapılarak işlem tesisi gerekmektedir.
Açıklanan nedenle dava konusu işlemlerin iptali gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Davalı idarelerden … Rektörlüğünün usule ilişkin itirazı yerinde görülmeyerek işin esasına geçildi.
Dava; … Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Özürlü Sağlık Kurulunun 24.2.2009 gün ve … numaralı raporu ile bu rapora dayanak oluşturan 26.9.2006 gün ve 26301 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine İlişkin Yönetmeliğin 5. maddesinin 15. fıkrasının (ç) bendinin 1. alt bendinin iptali istemiyle açılmıştır. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 38. maddesinde sürücü belgeleri, kullanılacak araçların cinslerine ve gruplarına göre sınıflara ayrılmış, A 1 sınıfı sürücü belgesi motorlu bisiklet kullanacaklara, A2 sınıfı sürücü belgesi motosiklet kullanacaklara, B sınıfı sürücü belgesi otomobil, minübüs veya kamyonet kullanacaklara, F sınıfı sürücü belgesi lastik tekerlekli traktör kullanacaklara, H sınıfı sürücü belgesi de, özel tertibatlı olarak, imal, tadil veya techiz edilmiş motosiklet veya otomobil türünden araçları kullanacak hasta ve sakatlara verilecek sürücü belgeleri olarak tanımlanmıştır.
26.9.2006 gün ve 26301 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmeliğin 15. fıkrasının (ç) bendinin 1. alt bendinde de; monoküler kişilerin A1, A2, B ve F sınıfı sürücü belgesi alabilecekleri kurala bağlanmıştır.
Aynı Yönetmeliğin 9. maddesinin 2. fıkrasının b bendinde de; iki ayağı felçli (parapleji), diğer vücut fonksiyonları normal olan şahıslara H sınıfı sürücü belgesi verilebilir hükmüne yer verilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden, sağ bacağını diz üzerinden, sol bacağını diz altından kaybetmiş olduğu için ortopedik engelli olan ve sağ gözü de olmayan davacının kendisine H sınıfı sürücü belgesi verilmesi istemiyle yaptığı başvuru üzerine H sınıfı sürücü belgesi alamayacağından bahisle düzenlenen rapor ve dayanağı Yönetmelik maddesinin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açılmış olduğu anlaşılmaktadır.
Dava konusu Yönetmeliğin ilgili bütün maddeleri incelendiğinde anlaşılacağı üzere, trafik güvenliği esas olmak üzere özürlü kişilere belli şartların varlığı halinde bazı araçları kullanma olanağı tanınmıştır. Tek gözü görmeyen (monoküler) kişiler daha önce sürücü belgesi alamamakta iken dava konusu Yönetmelik ile bu kişilerin de görme alanları ve düzeyleri dikkate alınarak bilimsel sınırlamalar çerçevesinde sürücü belgesi alabilmesi olanaklı hale getirilmiştir.
Davacının özel durumunda olduğu gibi hem monoküler hem de ortopedik açıdan özürlü kişiler açısından Yönetmelikte açık bir düzenleme yapılmamıştır.
Ancak, Yönetmeliğin 9. maddesinin 2. fıkrasının b bendinde yer alan kural dikkate alındığında, iki ayağı felç olan kişilerin H sınıfı sürücü belgesi alması diğer vücut fonksiyonlarının normal olması koşuluna bağlanmıştır.
Uyuşmazlığın niteliği gereği Yönetmeliğin monoküler kişiler ve ortopedik engelli kişilere yönelik düzenlemelerinin birarada değerlendirilmesi gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Ortopedik engellilerin H sınıf sürücü belgesi alabilme koşulu başka bir vücut fonksiyonunun noksan olmaması olarak belirlenmiş olması nedeniyle monoküler kişilerin H sınıfı sürücü belgesi alabilmesinin mümkün olmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.
Bu açıklamalar karşısında iki ayağı özürlü ve monoküler olan davacının H sınıfı sürücü belgesi alma koşulunu taşımadığı açıktır.
Bu durumda, dava konusu Yönetmelik maddesinde ve davacı hakkında tesis olunan işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddine, aşağıda dökümü yapılan … TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, karar verildiği tarihte yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan … TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … Rektörlüğüne verilmesine, 11.3.2011 gününde oybirliği karar verildi .