8. Daire 2005/5021 E. , 2007/2758 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 2005/5021
Karar No: 2007/2758
Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı): …
Vekili : …
Karşı Taraf (Davalılar) : 1- … Valiliği
2- … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Vekilleri : …
İstemin Özeti : … İli … İlçesi … Köyünün mahalleye dönüştürülmesine ilişkin … Valiliği İl Mahalli İdareler Müdürlüğünün 10.9.2004 gün ve … sayılı işlemi ile bu işlem uyarınca anılan Köyün … Belediyesine bağlanmasına yönelik … Büyükşehir Belediye Meclisinin … gün ve … sayılı işleminin iptali istemiyle açılan davada; davacı köyün, son genel nüfus sayımına göre nüfusunun iki binden fazla olması nedeniyle köy niteliğini dolayısıyla orman köyü olma niteliğini kaybetmiş olması karşısında 5216 sayılı Yasanın Geçici 2. maddesi uyarınca köy tüzel kişiliğinin kaldırılmasına ve bu işlem uyarınca oluşan mahallenin kamu yararı gözetilerek … İlçe Belediyesine bağlanmasına dair dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davayı reddeden … İdare Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının; keşif yapılmadan karar verildiği öne sürülerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : … Valiliğince savunma verilmemiş olup, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığınca usul ve yasaya uygun bulunan Mahkeme kararının onanması gerektiği savunulmuştur.
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘ın Düşüncesi: İstemin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … ‘ın Düşüncesi: İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık; … İli … İlçesi … Köyünün mahalleye dönüştürülmesine ilişkin … Valiliği İl Mahalli İdareler Müdürlüğünün 10.9.2004 gün ve … sayılı işlemi ile bu işlem uyarınca anılan Köyün … Belediyesine bağlanmasına yönelik … Büyükşehir Belediye Meclisinin … gün ve … sayılı işleminin iptali istemine ilişkindir.
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Yasasının Geçici 2. maddesinde; bu Yasanın yürürlüğe girdiği tarihte; büyükşehir belediye sınırlarının, İstanbul ve Kocaeli İlinde İl mülki sınırı olduğu, diğer büyükşehir belediyelerinde mevcut valilik binası merkez kabul edilmek ve il mülki sınırları içinde kalmak şartıyla, nüfusu bir milyona kadar olan büyükşehirlerde yarıçapı yirmi kilometre, nüfusu bir milyondan iki milyona kadar olan büyükşehirlerde yarıçapı otuz kilometre, nüfusu iki milyondan fazla olan büyükşehirlerde yarıçapı elli kilometre olan dairenin sınırının büyükşehir belediyesinin sınırını oluşturacağı, bu sınırlar içinde kalan köylerin tüzel kişiliğinin sona ererek mahalleye dönüşeceği, bu şekilde oluşan mahallelerin katılacağı ilçe veya ilk kademe belediyesinin büyükşehir belediye meclisince belirleneceği, orman köylerinin tüzel kişiliğinin devam edeceği ancak ormanlarla ilgili diğer kanun hükümleri saklı kalmak üzere bu köylerin imar bakımından büyükşehir belediyesinin mücavir alanı sayılacağı kuralına yer verilmiştir.
442 sayılı Köy Yasasının 1. maddesinde; nüfusu iki binden aşağı yerler köy, nüfusu iki bin ile yirmi bin arasında olanlar kasaba ve yirmi binden çok nüfusu olanlar şehir olarak tanımlanmıştır.
6831 sayılı Orman Yasası uyarınca çıkarılan Orman Köylüleri Kalkınma Fonu Yönetmeliğinin 5. ve 2924 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi Hakkında Yasaya dayanılarak çıkarılan Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi Hakkında Yönetmeliğin 4. maddesinde paralel düzenlemelere yer verilerek; “orman içi köy”, “orman bitişik köy” “orman köyü” tanımlanmış; “orman içi köy”, mülki sınırları içinde orman olması şartıyla evlerin toplu bulunduğu yerleşim alanından itibaren aralıksız olarak devam eden arazileri dört yandan ormanlarla çevrili köyleri; “ormana bitişik köy”, mülki sınırları içinde orman olması şartıyla evlerin toplu bulunduğu yerleşim alanından itibaren aralıksız olarak devam eden arazileri herhangi bir yönde ormanlara bitişik köyleri, “orman köyü”, orman içi veya orman bitişiği köyleri ifade ettiği belirlenmiştir.
Öte yandan 6831 sayılı Orman Yasasının 31. 32. ve 33. maddelerinin Uygulanmasına Dair Yönetmeliğinin “Tanımlar” başlıklı 3. maddesinde Köy, Köy Yasasına göre belediye teşkilatı bulunmayan nüfusu iki binden aşağı olan yerleşim yerleri olarak tanımlanmıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden, orman köyü niteliğinde olan davacı köyün; Orman-Köy İlişkileri Genel Müdürlüğü tamiminde, 2000 yılı Genel Nüfus sayımında nüfusu iki binden fazla olan köylerin orman köyü kapsamı dışında kaldığı yolunda yapılan belirleme uyarınca tüzel kişiliğine son verilerek mahalleye dönüştürülmüş olduğu anlaşılmaktadır.
Köy Yasasında her ne kadar nüfusu iki bin ile yirmibin arasında olan yerler kasaba olarak tanımlanmış ise de, herhangi bir köyde, gerek 1580 gerekse 5393 sayılı Belediye Yasalarında yer alan şekil ve şartlar dahilinde belediye teşkilatı kurulmamış ise nüfusu ne olursa olsun köyün tüzel kişiliğinin devam ettiğinin kabulü gerekmektedir. Bir başka anlatımla bir köyün nüfus durumunun değişmiş olması nedeniyle tüzel kişiliğin kendiliğinden sona ereceğinin kabulü mevcut yasal düzenlemeler karşısında mümkün değildir.
Öte yandan, yine mevcut düzenlemelerde orman köyü sayılabilmenin koşulları belirlenirken sınırları içinde orman olması kiriterinden hareket edilmiştir. Bu nedenle, Orman Köy İlişkileri Genel Müdürlüğü tamiminin hukuki bir dayanağı olmadığı da açıktır.
Bu durumda, davacı köyün Köy Yasası kapsamında tüzel kişiliği devam ettiğinden sadece nüfus durumundaki değişiklikle orman köyü olma niteliğini kaybettiğinden bahisle tesis olunan işlemde hukuka uyarlık bulunmamakta olup, aksi yönde verilen Mahkeme kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesi kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine 08.05.2007 gününde oybirliği ile karar verildi.