8. Daire         2005/4971 E.  ,  2007/1833 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 2006/4971
Karar No: 2007/1833

Temyiz İsteminde Bulunan : …
Vekili : …
Karşı Taraf : Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
Davalı İdare Yanında Davaya Katılan : …
Vekili : …
İstemin Özeti : … İli, … İlçesi, … Köyünde … Hafriyat Madencilik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne verilen …, Ruhsat No … sayılı II. grup …-Mermer işletme ruhsatı ve izninin iptali istemiyle açılan davada; … İli, … İlçesi, … Köyü, … pafta, … ada, … parsel ve … parselde kayıtlı taşınmazların hazine adına “ham toprak” vasfı ile tescilinden sonra satışının yapıldığı ve taşınmazı satın alan … Hafriyat Madencilik İnşaat Ticaret ve Limited Şirketinin taşınmaz üzerinde kalker ocağı ve konkasör tesisi kurmak üzere Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamında Valiliğe yaptığı başvurudan sonra ilgili kuruluşlardan alınan görüşler doğrultusunda söz konusu sahada toplam … ha’lık alan için dava konusu “”çevresel etki değerlendirmesi gerekli değildir” kararının verildiği, diğer yandan söz konusu proje sahibi şirket tarafından bu saha için 3213 sayılı Maden Kanununun 16. maddesi uyarınca davalı Bakanlıktan ruhsat talebinde bulunulduğu, talebi değerlendiren davalı Bakanlıkça … hektar alan için … Hafriyat Madencilik İnşaat Ticaret ve Limited Şirketine 30.06.2005 tarihinden itibaren 10 yıl süreli verilen …, Ruhsat No:… sayılı II. grup doğaltaş-mermer (kalker) işletme ruhsatı ve izninin verildiği, öte yandan Mahkemelerinin … esasına kayden … Hafriyat Madencilik İnşaat Ticaret ve Limited Şirketinin kuracağı tesis için Valilikçe verilen “çevresel etki değerlendirmesi gerekli değildir” kararının iptali istemiyle açılan davada, 19.12.2005 günlü kararla, maden ruhsatı verilen saha ile ilgili olarak verilen ve dava konusu yapılan “ÇED Gerekli Değildir” kararının yürütülmesinin durdurulmasına karar verildiği, ancak, bilahare Mahkemelerinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararıyla, kararın gerekçeleri arasında yer alan, taşınmazın mera vasfı taşıyıp taşımadığına yönelik … Asliye Hukuk Mahkemesinin … gün ve … sayılı tedbir kararının aynı Mahkemece 01.06.2006 tarihli kararı ile kaldırılması da değerlendirilerek davanın reddedildiği, bu durumda, 3213 sayılı Yasa ve Uygulama Yönetmeliğinde öngörülen usule uygun olarak verildiği anlaşılan dava konusu II. grup doğaltaş-mermer (kalker) işletme ruhsatı ve izninde hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davayı reddeden … İdare Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının; yapılan işlemde mevzuata uyarlık olmadığı öne sürülerek, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmaların Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘ın Düşüncesi : İstemin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … ‘ün Düşüncesi : Doğaltaş-Mermer işletme ruhsatı ve izninin iptali istemiyle açılan davayı reddeden Mahkeme kararı temyiz edilmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, … İli … İlçesi, … Köyü sınırları dahilinde bulunan saha için bir şirkete maden arama ruhsatı verilmişse de; bu saha içinde yer alan … ada, … parselde maliye hazinesi adına ham toprak niteliğiyle kayıtlı taşınmaza ilişkin tapu kaydının iptali istemiyle … Köyü Tüzel Kişiliğince açılan davada, … Asliye Hukuk Mahkemesi … günlü ve E:…, K:… sayılı kararı ile, sözü geçen … Köyü … ada, … parsel sayılı taşınmaza ilişkin tapu kaydının iptaline ve bu yerin mera olarak sınırlandırılmasına karar verdiği, anılan kararın Yargıtay’ca onandığı anlaşılmaktadır.
4342 sayılı Mera Kanununun 14.maddesinde, tahsis amacı değiştirilmedikçe mera, yaylak ve kışlaktan bu kanunda gösterilenden başka şekilde yararlanılamaz, kuralı yer almaktadır.
Maden arama sahası mera olarak sınırlandırıldığından, bu saha için maden arama ruhsatı verilmesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince 2577 sayılı Yasanın 17. maddesi uyarınca davacının duruşma istemi kabul edilmeyerek işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık, … İli, … İlçesi, … Köyünde, … Hafriyat Madencilik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne verilen II. grup Doğaltaş-Mermer işletme ruhsatı ve izninin iptali isteminden kaynaklanmıştır.
Mera Kanununun 4. maddesinde; mera, yaylak ve kışlakların özel mülkiyete geçirilemeyeceği, amacı dışında kullanılamayacağı, zaman aşımı uygulanamayacağı, sınırlarının daraltılamayacağı belirtildikten sonra, 14. maddesinde, Tahsis amacı değiştirilmedikçe mera, yaylak ve kışlaktan bu Kanunda gösterilenden başka şekilde yararlanılamayacağı, ancak, bu Kanuna veya daha önceki kanunlara göre mera, yaylak vekışlak olarak tahsis edilmiş olan veya adimden beri bu amaçla kullanılan arazilerden; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının talebi üzerine; 3213 sayılı Maden Kanunu ve 6326 sayılı Petrol Kanunu hükümlerine göre, arama faaliyetleri sonunda rezervi belirlenen maden ve petrol faaliyetleri için zaruri olan yerlerin ilgili müdürlüğün talebi, komisyonun ve defterdarlığın uygun görüşü üzerine, valilikçe tahsis amacının değiştirilebileceği ve söz konusu yerlerin tescillerinin Hazine adına vakıf meralarının tescillerinin ise vakıf adına yaptırılacağı hüküm altına alınmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, taşınmazların Hazine adına “ham toprak” vasfı ile tescilinden sonra … Hafriyat Madencilik İnşaat Ticaret ve Limited Şirketi’ne satışının yapıldığı ve şirketin 3213 sayılı Maden Kanununun 16. maddesi uyarınca ruhsat talebinde bulunduğu, Bakanlıkça 30.6.2005 tarihinden itibaren 10 yıl süreli II. grup doğaltaş-mermer (kalker) işletme ruhsatı ve izninin verildiği, davacı köy tarafından, taşınmazların kadimden beri mera olarak kullanıldığı öne sürülerek verilen ruhsatın iptalinin istenildiği anlaşılmıştır.
Olayda, davacı köyün, maliye hazinesi adına ham toprak niteliğinde kayıtlı taşınmaza ilişkin tapu kaydının iptali istemiyle 4.7.2005 tarihinde dava açmış olduğu, … Asliye Hukuk Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararı ile taşınmaza ilişkin tapu kaydının iptaline ve bu yerin mera olarak sınırlandırılmasına karar verildiği, bu kararın Yargıtay … Hukuk Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararı ile onandığı temyiz dilekçesine eklenen belgelerle açıklığa kavuşmuştur.
Her ne kadar 5.6.2004 gün ve 25483 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 3213 sayılı Maden Yasası ve Bazı Yasalarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin 5177 sayılı Yasa ve bu Yasaya dayanılarak hazırlanan Madencilik Faaliyetleri İzin Yönetmeliğinde mera alanlarında madencilik faaliyetleriyle ilgili düzenlemelere yer verilmişse de, … Hafriyat Madencilik İnşaat Ticaret ve Limited Şirketi’nin bu düzenlemeler ışığında yeniden başvurularda bulunabileceği de açıktır.
Bu durumda, yukarıda sözü geçen mevzuat hükümleri uyarınca, taşınmaz mera olarak sınırlandırıldığından maden arama ruhsatı verilmesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesi kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine 3.4.2007 gününde oybirliği ile karar verildi.