8. Daire         2005/1680 E.  ,  2005/4184 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 2005/1680
Karar No: 2005/4184

Temyiz İsteminde Bulunan : …
Vekili : …
Karşı Taraf : 1- … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Vekili : …
2- … Belediye Başkanlığı
Vekili : …
İstemin Özeti : 2000 m² den küçük olan oto plaza türü işyerlerinin sanayi sitelerine taşınmasını öngören … Büyükşehir Belediye Meclisinin 02.07.2004 gün ve … sayılı kararı ile 30.10.2004 tarihine kadar tahliye edilmez ise davacının işyerinin mühürlenerek faaliyetten men edileceğine ilişkin … Belediye Başkanlığının 10.08.2004 günlü işleminin iptali istemiyle açılan davada; çevre sağlığı ve estetik açıdan olumsuz nitelikte bulunmayan büyük oto plazaların faaliyet göstereceği yerleri belirleme yetkisi bulunan idarelerin, kamu yararı bakımından objektif kriterler kullanmak suretiyle işlem tesis edebileceği, öte yandan, idarece belirlenen kriterin irdelenmesinin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 2. maddesinde yer alan “idari eylem ve işlem niteliğinde yargı kararı verilemeyeceği ve yerindelik denetimi yapılamayacağına” ilişkin idare hukuku ilkesi uyarınca mümkün olmadığı gözönüne alındığında, dava konusu … Büyükşehir Belediye Meclis kararı ile bu karara dayanılarak tesis edilen işyerinin mühürlenmesine ilişkin işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı, davacı tarafından bu konuda subjektif davranıldığı konusunda somut bir bilgi ve belge de sunulamadığı gerekçesiyle davayı reddeden … İdare Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının; dava konusu işlemin eşitlik ve kazanılmış hak ilkelerine aykırı olduğu, haksız rekabete yol açtığı öne sürülerek, 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi …’nin Düşüncesi : Temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … ‘ın Düşüncesi : İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık, 2000 m² den küçük olan oto plaza türü işyerlerinin sanayi sitelerine taşınmasını öngören … Büyükşehir Belediye Meclisinin 02.07.2004 gün ve … sayılı kararı ile 30.10.2004 tarihine kadar tahliye edilmez ise davacının işyerinin mühürlenerek faaliyetten men edileceğine ilişkin … Belediye Başkanlığının 10.08.2004 günlü işleminin iptali isteminden doğmuştur.
Mahkemece, çevre sağlığı ve estetik açıdan olumsuz nitelikte bulunmayan büyük oto plazaların faaliyet göstereceği yerleri belirleme yetkisi bulunan idarelerin, kamu yararı bakımından objektif kriterler kullanmak suretiyle işlem tesis edebileceği, öte yandan, idarece belirlenen kriterin irdelenmesinin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 2. maddesinde yer alan “idari eylem ve işlem niteliğinde yargı kararı verilemeyeceği ve yerindelik denetimi yapılamayacağına” ilişkin idare hukuku ilkesi uyarınca mümkün olmadığı gözönüne alındığında, dava konusu … Büyükşehir Belediye Meclisİ kararı ile bu karara dayanılarak tesis edilen işyerinin mühürlenmesine ilişkin işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı, davacı tarafından bu konuda subjektif davranıldığı konusunda somut bir bilgi ve belge de sunulamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Türk Standartları Enstitüsü Teknik Kurulunun 5 Şubat 2003 günlü toplantısında kabul edilerek yayımına karar verilen, Yetkili Servisler-Motorlu Araçlar İçin-Kuralları düzenleyen TS 12047 sayılı Türk Standardının 1.5. maddesinde, otomobil servisi için en az 600 m² büyüklük aranmış, ancak servisin hizmet verdiği marka veya sözleşme imzaladığı ana firma sayısının birden fazla olması durumunda, Çizelge 2’de belirtilen iş alanlarının, servis alanına ilave edileceği, 1.5.12. maddesinde, servisin idari hizmet alanında, idari büro, müşteri kabul yeri, müşteri bekleme odası, çalışanların soyunma odası, dinlenme ve yemek yeri ile WC-duş/lavabo için ayrılan alan toplamının, servis toplam alanının %15’inden az olmaması gerektiği kurallarına yer verilmiştir.
Görüldüğü gibi, idari büro, servis hizmet alanı, müşteri kabul alanı, yedek parça deposu, boya hazırlık ve boya alanı, gövde onarımı, alt bakım ve onarımı, doğrultma ve sosyal hizmet alanları dahil olmak üzere otomobil yetkili servisleri için asgari 600 m²’lik fiziki alan, Türk Standartları Enstitüsünce standarda bağlanmıştır.
… Büyükşehir Belediye Meclisinin 9.6.2003 gün ve … sayılı kararı ile, kentsel servis alanlarında, oto plaza, entegre ve yetkili servis niteliğinde faaliyette bulunan ve yolda arıza yapıp zor durumda kalan araçlara yardımda bulunan tesislerin sanayi sitelerine taşınmaları zorunlu tutulmamış iken, dava konusu 2.7.2004 gün ve 324 sayılı meclis kararı ile, yetkili servislerden 2000 m² ve üzeri kapalı alana sahip işyerlerinin taşınmadan muaf tutulmasına karar verilmiştir. Aynı fiziki şartlarda ve ortamda faaliyette bulunan işyerleri arasında haksız ayrımın ve adaletsiz uygulamanın giderilmesi amaçlanarak, hem kapalı hem de arsa olarak 2000’er m² ölçütü getirildiği, ancak 2000 er m² ölçütü getirilirken, somut bir tespitin bulunmadığı anlaşılmaktadır.
TS 12047 sayılı Türk Standartlarına göre 600 m² lik asgari fiziki alan, yetkili servis istasyonları için gerekli ve yeterli iken, bu somut ölçütün 2000 m² kapalı alan ve 2000 m² arsa ölçütüne çıkarılmasını gerektiren, kentleşme, ulaşım ve trafik, imar planlaması, çevre sağlığı gibi herhangi bir somut tespite dayanılmadığından, davaya konu meclis kararında hukuka uyarlık görülmemiştir.
Durum böyle olunca, bu meclis kararı uyarınca davacının işyerinin mühürlenerek faaliyetten men edilmesine ilişkin … Belediye Başkanlığı işleminde de hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesi kararının bozulmasına, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine 21.10.2005 gününde oybirliği ile karar verildi.