8. Daire         2005/1546 E.  ,  2006/1123 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 2005/1546
Karar No: 2006/1123
Davacı : …
Vekili : …
Davalı : 1- Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı
Vekili : …
2- Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı
Vekili : …
Davanın Özeti : 19.02.2002 tarih ve 24676 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Meslek Yüksek Okulları ve Açık Öğretim Ön Lisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Devamları Hakkındaki Yönetmeliğin 4. maddesinin; hukuka aykırı olduğu öne sürülerek iptali istemidir.
Savunmaların Özeti : Meslek yüksek okulları ve açıköğretim lisans programlarından mezun olan yetenekli ve başarılı öğrencilerin örgün öğretim ve açıköğretim lisans programlarına dikey geçiş yapmaları ve yerleştirilmeleriyle ilgili usul ve esasları belirleyen Yönetmeliğin hukuka uygun olduğu ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘in Düşüncesi : Meslek Yüksekokulları ve Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Devamları Hakkında Yönetmeliğin 4. maddesinin iptali istemiyle açılan davada; 2547 sayılı Yasada bu konuda kısıtlayıcı bir düzenlemenin olmaması nedeniyle yasayla getirilmeyen kısıtlayıcı kuralların yönetmelikle getirilmesinin mümkün olmaması karşısında davaya konu Yönetmelik maddesinin iptalinin gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … ‘in Düşüncesi : Dava, Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Devamları Hakkında Yönetmeliğin 4.maddesinde yer alan “.. yükseköğretim programlarına dikey geçiş için adaylarda söz konusu programlardan en çok beş yıl önce mezun olmuş olma şartı aranır. Adaylar dikey geçiş için yapılacak sınavlara en çok üç kez gırebilir. ” kurallarının iptali istemiyle açılmıştır.
Anayasanın 42. maddesinde, kimsenin eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamayacağı buyruk altına alınarak, öğrenim hakkının kapsamının kanunla tesbit olunup düzenleneceği öngörülmüştür.
Bu itibarla, öğrenim hakkının kullanımı konusunda kısıtlama getirilmesi, Yasa ile bu hususun düzenlenmesine bağlıdır. Aksine bir düşünce, Anayasa ve Yasa ile tanınan hakların normlar hiyerarşisinde daha aşağıda olan hükümlerle kısıtlanabilmesi, diğer bir anlatımla üst hukuk normları ile tanınan hakların alt düzenlemelerle geri alınması sonucunu doğurur.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanununda uyuşmazlık konusu başvuru yönünden süre bakımından kısıtlayıcı bir düzenleme getirilmediğinden, iptali istenilen yönetmelik hükmünde hukuka uyarlık bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle uyuşmazlık konusu yönetmelik hükmünün iptalinin uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığının süre defi yerinde görülmeyerek işin gereği görüşüldü:
1995-1996 eğitim-öğretim yılında … Üniversitesi, … Meslek Yüksekokulu İşletmecilik Bölümü mezunu olan davacının, 9.6.2004 günü taahhütlü mektup şeklinde PTT aracılığı ile davalı ÖSYM Başkanlığına gönderdiği dilekçe ile daha önce dikey geçiş sınavlarına girmediğini, sınav kılavuzunda “en çok beş yıl önce mezun olma ve en çok 3 kez girebilme” şartı arandığını belirterek, Dikey Geçiş Sınavlarına başvuru yapıp yapamayacağının bildirilmesi isteminde bulunduğu, cevap verilmemesi üzerine 19.02.2002 tarih ve 24676 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Meslek Yüksek Okulları ve Açık Öğretim Ön Lisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Devamları Hakkındaki Yönetmeliğin 4. maddesinin iptali istemiyle dava açılmıştır.
2547 sayılı Yükseköğretim Yasasının, “Ana İlkeler” başlıklı 5/e maddesinde, yüksek öğretimin, imkan ve fırsat eşitliğini sağlayacak önlemlerin alınması ilkesi doğrultusunda planlanacağı, programlanacağı ve düzenleneceği öngörülmüştür.
Anılan Yönetmeliğin davaya konu edilen “Dikey Geçiş İçin Başvuru Koşulları” başlıklı 4. maddesinde, ikinci madde kapsamındaki yükseköğretim programlarına dikey geçiş için başvuracak adaylarda söz konusu programlardan en çok beş yıl önce mezun olmuş olma şartı aranacağı, adayların dikey geçiş için yapılacak sınavlara en çok üç kez girebilecekleri, o yıl son sınıfta olupda staj dışındaki mezuniyet şartlarını yerine getirmiş olanların da başvurabilecekleri düzenlenmiştir.
“Amaç” başlıklı 1. maddesinde, Yönetmeliğin amacının, meslek yüksekokulları ve açıköğretim önlisans programlarından mezun olan yetenekli ve başarılı öğrencilerin örgün öğretim ve açıköğretim lisans programlarına dikey geçiş yapmaları ve yerleştirilmeleriyle ilgili esas ve usulleri belirlemek olduğu belirtilmiş; dikey geçiş ile ilgili sınav ve yerleştirme işlemleri ÖSYM tarafından yürütülerek kılavuzlar çıkarılmış ve bu kılavuzlarda sınavla ilgili ilkeler belirlenerek sayısal ve sözel standart puanların önlisans başarı puanlarının, ağırlıklı önlisans başarı puanının ve dikey geçiş sınavı puanının nasıl hesaplanacağı, kontenjan ve yerleştirmenin nasıl yapılacağı konusunda düzenlemeler getirilmiştir.
Diğer yandan, dava konusu Yönetmeliğin temelini, Milli Eğitim Temel Kanununda belirtilen, adayların ilgili yönelim ve kabiliyetleri ölçüsünde yönlendirilmeleri esasının oluşturduğu, meslek yüksekokulları ile açıköğretim önlisans programlarının amacının ara insan gücü yetiştirilmesi ve bu alandaki ihtiyacın giderilmesine yönelik olduğu, bu nedenle bu okuldan mezun olanların lisans tamamlama imkanının verilmesi istisnai bir durum olup, bu okullardan mezun olan herkese değil, sadece yetenekli ve başarılı öğrencilerin eğitimde önünün açılması için bu nitelikteki adaylara lisans tamamlama imkanı verildiği kuşkusudur.
Bu durumda, ülkemizdeki sınırlı yükseköğretim olanaklarına karşın, her yıl çok sayıda öğrencinin yükseköğretim programına girme talebi gözönüne alındığında, objektif ve eşit koşullarda bir sınav yapmak suretiyle en yetenekli ve en başarılı öğrencilere dikey geçiş olanağı sağlamaya yönelik Yönetmelik hükümlerinde hukuka aykırılık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca … YTL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idarelere verilmesine 21.3.2006 gününde oybirliği ile karar verildi.