8. Daire         2004/854 E.  ,  2004/3288 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 2004/854
Karar No: 2004/3288
Temyiz İsteminde Bulunan : …
Karşı Taraf : .. Valiliği
İstemin Özeti : Davacının 3308 sayılı Yasanın Geçici 1. maddesi hükmünden yararlanarak sınavsız doğrudan ustalık belgesi verilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin … Valiliği … Çıraklık Eğitim Merkezi Müdürlüğünün … gün ve … sayılı işleminin iptali istemiyle açılan davada; 3308 sayılı Yasanın Geçici 1/b maddesi uyarınca sınavsız olarak doğrudan ustalık belgesi alabilmek için yasa kapsamına alınan meslek dalları içinde bir işyeri sahibi olmak ve bu işyerinde fiilen çalışmak gerektiği, her ne kadar davacı “şarküteri satış elamanı” olarak çalıştığı işyerinde 2.5.1988 tarihinden beri fiilen usta olarak çalıştığını belirtmekte ise de, kendisine ait bir işyerinde çalışmadığından sınavsız olarak doğrudan ustalık belgesi verilmemesinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davayı reddeden … İdare Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının, Anayasa Mahkemesince 3308 sayılı Yasanın Geçici 1/b-1 maddesinin “….işyeri sahibi olan ve bu…” kısmının iptal edildiği öne sürülerek, 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘ın Düşüncesi : Temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … ‘in Düşüncesi : Davacının, 3308 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinin 1 inci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendi hükümleri uyarınca, 1998 yılından bu yana şarküteri bölümünde usta olarak çalışması nedeniyle ustalık belgesi verilmesi yolundaki başvurusunun, kendisine ait işyerinde sürdürülen bir faaliyet bulunmadığı gerekçesiyle reddine dair işlemin iptali istemini reddeden İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, uyuşmazlıkta uygulanan 3308 Sayılı Mesleki Eğitim Kanununun geçici 1 inci maddesinin birinci fıkrasının Anayasanın 10 uncu ve 49 uncu maddelerine aykırı bulunduğu ve iptali yönünde Mahkemece bu davada Anayasa Mahkemesine yapılan başvurunun, yasada öngörülen beş aylık sürede sonuçlanmadığından bahisle mevcut hükümlere göre davanın karara bağlandığı, ancak temyiz aşamasında, anılan 1 inci maddenina 1 inci fıkrasının (b) bendinin (1) namaralı alt bendinin …. işyeri sahibi olan ve bu…. bölümünün 17.2.2004 gün ve 2004/21 sayılı kararla Anayasa Mahkemesince iptal edildiği ve temyize konu kararının Mahkemece davanın Anayasa Mahkemesi kararına kadar bekletilmesine karar verildiği görülmekte olup, uyuşmazlığın çözümü sırasında bu hususun değerlendirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenle, temyize konu mahkeme kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmüştür.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık, davacının 3308 sayılı Yasanın Geçici 1. maddesi hükmünden yararlanarak sınavsız doğrudan ustalık belgesi verilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin … Valiliği … Çıraklık Eğitim Merkezi Müdürlüğü işleminin iptali isteminden doğmuştur.
İdare Mahkemesince dava konusu işlemin 3308 sayılı Yasanın Geçici 1. maddesi hükmüne uygun olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Anayasanın, itiraz yolu ile Anayasa Mahkemesine başvurulması durumunu düzenleyen 152. maddesinin 1. fıkrasında “Bir davaya bakmakta olan mahkeme, uygulanacak bir kanun veya kanun hükmünde kararnamenin hükümlerini Anayasaya aykırı görürse veya taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık iddiasının ciddi olduğu kanısına varırsa, Anayasa Mahkemesinin bu konuda vereceği karara kadar davayı geri bırakır” hükmü, 3.fıkrasında da “Anayasa Mahkemesi, işin kendisine gelişinden başlamak üzere beş ay içinde kararını verir ve açıklar. Bu süre içinde karar verilmezse mahkeme davayı yürürlükteki kanun hükümlerine göre sonuçlandırır. Ancak, Anayasa Mahkemesinin kararı, esas hakkındaki karar kesinleşinceye kadar gelirse, mahkeme buna uymak zorundadır.” kuralı getirilmiş, 153. maddesinin 3. fıkrasında “Kanun, kanun hükmünde kararname veya Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü ya da bunların hükümleri, iptal kararlarının Resmi Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar. Gereken hallerde Anayasa Mahkemesi iptal hükmünün yürürlüğe gireceği tarihi ayrıca kararlaştırabilir….”; 5. fıkrasında ise “iptal kararları geriye yürümez” kuralına yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, davaya konu işlemin 3308 sayılı Yasanın Geçici 1.maddesi uyarınca tesis edilmiş olduğu görülmekte olup, … 1. İdare Mahkemesinin 27.9.2002 günlü, E:2001/903 sayılı kararıyla anılan Yasanın Geçici 1. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendindeki “….. işyeri sahibi olan ve bu….” ibaresinin iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine başvurulmasına karar verildiği, ancak Anayasada belirtilen beş aylık süre içerisinde karar verilmemesi üzerine Mahkemece uyuşmazlığın esastan karara bağlandığı, temyiz aşamasında Anayasa Mahkemesi Genel Sekreterliğince gönderilen yazıdan Anayasa Mahkemesinin 17.2.2004 gün ve E:2002/128, K:2004/23 sayılı kararı ile “3308 sayılı Yasanın yukarıda sözü edilen hükmünün Anayasaya aykırı olduğuna ve iptaline” karar verildiğinin belirtildiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda bahsi geçen Anayasanın 153. maddesinde Anayasa Mahkemesi kararlarının geriye yürümeyeceği kuralına yer verilmiş ise de, Anayasa Mahkemesince bir kararın veya Kanun Hükmünde Kararnamenin tümünün ya da bunların belirli hükümlerinin Anayasaya aykırı bulunarak iptal edilmesi ve bu durumun bilinmesine karşın kesinleşmemiş davaların Anayasaya aykırılığı saptanmış olan kurallara göre çözümlenmesinin Anayasanın üstünlüğü prensibine ve hukuk devleti ilkesine aykırı düşeceği açıktır.
Bu nedenle, 3308 sayılı Mesleki Eğitim Yasasının Geçici 1/b-1 maddesi Anayasa Mahkemesinin 17.2.2004 gün ve E:2002/128, K:2004/23 sayılı kararıyla iptal edilmiş bulunduğundan, yasal dayanağı ortadan kalkan işlemden doğan uyuşmazlığın bu husus gözönüne alınarak çözümlenmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesi kararının bozulmasına ve dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine 15.9.2004 gününde oybirliği ile karar verildi.