8. Daire 2004/2159 E. , 2004/5064 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 2004/2159
Karar No: 2004/5064
Temyiz İsteminde Bulunan : … Valiliği
Karşı Taraf : …
Vekilleri : …
İstemin Özeti : Davacı kooperatifin yeni bir toplu taşıma hattı tahsis edilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin … İl Trafik Komisyonunun … gün ve … sayılı kararının iptali istemiyle açılan davada, dava konusu işlemi iptal eden … İdare Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının, 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘in Düşüncesi : İdare Mahkemesi kararının dayanağı bilirkişi raporunun, dava konusu edilen güzergahın hali hazır yolcu kapasitesi, mevcut taşıma hatları ile ilgili olarak bilimsel donelere dayanmadığından idare mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … ‘in Düşüncesi : Davacı Kooperatifin …da yeni bir toplu taşıma hattı tahsis edilmesi konusundaki başvurusunu reddeden … Valiliği İl Trafik Komisyonu kararını, hattın tahsisine gereksinim olup olmadığının tespiti için yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonunda düzenlenen raporda, tahsisi istenen hattın geçtiği alanın ve güzergahın yerleşik nüfusa açıldığı, şehir içi trafik yolu gibi alt yapı hizmetlerinin çoğunlukla yapıldığı, hattın başlangıç noktasında çalışan nüfusun yoğunlaştığı ve yeni bir hattın açılmasında toplu taşıma hattına plânlama süreci, genel şehircilik ilkeleri ve bölgenin ulaşım ihtiyaçları bakımından gereksinim bulunduğunun belirtilmesi üzerine, iptal eden … İdare Mahkemesi kararının bozulması istenilmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, davacıların tahsisini istedikleri 15 km’lik yolun 11 km’lik kısmının … Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde kaldığı ve bu hattı kullanan bir kaç minibüs kooperatifinin bulunduğu, dava konusu işlemin şehirdeki trafik yoğunluğu, şehir alt yapısı ve bu bölgede oturanların toplu taşım ihtiyacı dikkate alınarak tesis edildiği, Bilirkişi Raporunda ise, davacıya 60 araçlık bir hat tahsisi durumunda, bunun anılan güzergahta toplu taşıma yapan diğer araçlara ve trafiğe etkisinin irdelenmediği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, uyuşmazlık hakkında düzenlenen ve uyuşmazlığın çözümü için hukuken yeterli olmayan Bilirkişi Raporuna dayanarak dava konusu işlemi iptal eden İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmüştür.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü :
Uyuşmazlık; Davacı kooperatifin yeni bir toplu taşıma hattı tahsis edilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin … İl Trafik Komisyonunun … gün ve … sayılı kararının iptali isteminden kaynaklanmaktadır.
Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 18. maddesinin c bendinde, karayolu taşımacılığına ait mevzuat hükümleri saklı kalmak üzere, trafik düzeni ve güvenliği yönünden belediye sınırları içinde ticari amaçla çalıştırılacak yolcu ve yük taşıtları ile motorsuz taşıtların çalışma şekil ve şartları, çalıştırılabileceği yerler ile güzergahlarını tespit etmek ve sayılarını belirlemenin il ve ilçe trafik komisyonunun görevleri arasında olduğu kurala bağlanmıştır.
Olayda, davacı kooperatif tarafından tahsisi istenilen hattın ulaşım ihtiyaçları, yol durumu, nüfus yoğunluğu ve mevcut hatlarla olan ilişkisinin tespiti için yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda hazırlanan raporda, bu hattın bulunduğu alanın ve güzergahın yerleşik nüfusa açıldığı, şehir içi trafik yolu gibi altyapı hizmetlerinin çoğunlukla yapıldığı, hattın başlangıç noktasında çalışan nüfus yoğunluğu bulunduğu, yine aynı alanda ilk ve orta dereceli öğrenim kurumlarının bulunduğu, talep edilen güzergahın belirli bir kısmında toplu taşıma aracının çalışmadığı yönünde tesbitlere yer verilerek tahsisi istenen hatta, genel şehircilik ilkeleri ve bölgenin ulaşım ihtiyaçları bakımından gereksinim bulunduğu belirtildiğinden, davacı kooperatifin talebinin reddinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlem idare mahkemesince iptal edilmiştir.
Davalı idare ; İdare Mahkemesi kararına dayanak olan bilirkişi raporunun, kurulması istenen hattın şehir içi trafik yoğunluğuna etkisi ile bu hatta çalışan diğer kooperatiflerin durumu gözönüne almadığı, soyut ifadelere dayalı olduğu, alt yapının yeterli olup olmadığı konularında yeterli incelemeye dayalı olmadığı, ayrıca bilirkişi heyetinde bulunan … İlinde görevli Trafik Başkomiserinin, … İlinin toplu taşıma sorunu ile ilgili yeterli düzeyde bilgisinin bulunmadığını öne sürmektedir.
Dava dosyasındaki belgeler, bilirkişi raporu ve davalı idarenin iddialarının birlikte değerlendirilmesinden, bilirkişi raporunda, 15 km’lik toplam uzunluğa sahip olan ve 11 km’lik kısmı … Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde kalan güzergahta, 60 araçlık davacı kooperatifin taşıma yapması durumunda, bu hatta çalışan kooperatiflerin durumunun ne derecede etkileneceği ve çalışan kooperatiflerden başka yeni araç ilavesine ihtiyacın olup olmadığı konusunun, yerleşim yerlerinin nüfus ve alt yapı tesislerine ilişkin teknik bilgilere dayalı olarak tespit edilmediği, genel ve soyut ifadelerin yer aldığı sonucuna ulaşıldığından, yeterli olmayan bilirkişi raporuna dayalı olarak verilen mahkeme kararında hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesi kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine 22.12.2004 gününde oybirliği ile karar verildi.