8. Daire         2004/1185 E.  ,  2004/3318 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 2004/1185
Karar No: 2004/3318
Temyiz İsteminde Bulunan : …
Vekili : …
Karşı Taraf : … Valiliği
İstemin Özeti : Davacının sürücü belgesinin 2918 sayılı Karayolları Trafik Yasasının 51. maddesi uyarınca 1 yıl süreyle geri alınmasına ilişkin 31.05.2003 günlü işlemin iptali istemiyle açılan davada; en son hız ihlalini gerçekleştirdiği 19.5.2001 tarihinden geriye doğru bir yıl içinde beş defa hız ihlalinde bulunduğu tespit edilen davacının, olay tarihinde yürürlükte bulunan 2918 sayılı Yasanın 51/3. maddesi uyarınca işlemiş olduğu suç nedeniyle sürücü belgesinin bir yıl süre ile geri alınması yolunda tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davayı reddeden … İdare Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının, olayda değişen yasa hükmünün uygulanması gerektiği öne sürülerek, 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmuştur.
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘un Düşüncesi : Kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … ‘in Düşüncesi : Bir yıllık süre içerisinde beş kez hız kuralının ihlali nedeniyle sürücü belgesinin 1 yıl süre ile geri alınmasına ilişkin işleme karşı açılan davayı reddeden İdare Mahkemesi kararının temyizen inelenerke bozulması istenilmektedir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun eylem tarahinde yürürlükte olan 51 inci maddesinin 3.fıkrasında hız kuralını ihlal sebebiyle ceza yazılan sürücülerden, suçun işlendiği tarihten geriye doğru (1) yıl içerisinde aynı kuralı 5 defa ihlal ettiği tesbit edilenlerin sürücü belgelerinin (1) süre ile geri alınacağı hükme bağlanmış, anılan hüküm 15.1.2003 günü yayımlanarak bu tarihten geçerli yürürlüğe giren 4785 sayılı Yasa ile değiştirilerek bir yıl içinde beş defa hız sınırının % 30 dan fazla aşılmış olması halinde sürücü belgesinin 1 yıl süre ile geri alınabileceği öngörülmüştür.
Dosyanın incelenmesinden, davacının 2.8.2000-19.5.2001 tarihleri arasında 5 kez hız ihlali suçunu işlediğinin 31.5.2003 günündeki ihlal sırasında anlaşılması üzerine, davaya konu işlemin tesis olunduğu, yargılama sırasında işleme dayanak olan hız belirleme belgelerinin üç tanesinin mahkemeye sunulduğu, diğer iki tanesinin idarece sunulamadığı görülmektedir.
Bu duruma göre, idarece ceza verilmesi sırasında cezaya esas olan hız belirleme belgelerinin değerlendirilerek işlem yapılması ve sürücünün o yol için öngörülen azami sınırları eylem tarihinde yürürlükte olan kurallar uyarınca aşıp aşmadığının belirlenmesi gerekmekte iken, hız tesbitine ilişkin tüm belgelerin varlığının ortaya konulamaması nedeniyle işlemde hukuka uyarlık bulunmamıştır.
Açıklanan nedenle, temyiz konusu kararın bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık, davacının sürücü belgesinin 2918 sayılı Karayolları Trafik Yasasının 51. maddesi uyarınca 1 yıl süreyle geri alınmasına ilişkin işlemden doğmuştur.
2918 sayılı Karayolları Trafik Yasasının, 15.1.2003 tarihine kadar yürürlükte olan 51. maddesinin 3. fıkrasında, hız kuralını ihlal sebebiyle ceza yazılan sürücülerden, suçun işlendiği tarihten geriye doğru (1) yıl içerisnde aynı kuralı (5) defa ihlal ettiği tespit edilenlerin sürücü belgelerinin (1) yıl süreyle geri alınacağı kurala bağlanmış, 15.1.2003 gün ve 24994 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 4785 sayılı Yasa ile 2918 sayılı Yasanın 51. maddesinin yukarıda anılan 3. fıkrası, “Hız sınırlarını yüzde otuzdan fazla aşmak suretiyle ihlal suçunun işlendiği tarihten geriye doğru bir yıl içerisinde aynı kuralı beş defa ihlal ettiği tespit edilenlerin sürücü belgeleri bir yıl süre ile gelir alınır.” şeklinde değiştirilmiştir.
Öte yandan, 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 2. maddesinin 2. fıkrasında, bir cürüm veya kabahatin işlendiği zamanın kanunu ile sonradan neşir olunan kanunun hükümleri birbirinden farklı ise failin lehinde olan kanunun tatbik ve infaz olunacağı hükmüne yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, davacının 2.8.2000, 4.8.2000, 3.2.2001, 4.3.2001 ve 19.5.2001 tarihlerinde 5 kez hız ihlali suçunu işlediği, son hız ihlali olan 19.5.2001 tarihinde sürücü belgesinin geri alınmadığı, ancak 31.9.2003 tarihinde yeni bir hız ihlali suçu işlemiesi üzerine davalı idarece yapılan incelemede 2.8.2000-19.5.2001 tarihleri arasındaki 1 yıllık süre içinde 5 kez hız ihlali suçunun tespit edildiğinden bahisle 31.5.2003 tarihinde sürücü belgesinin 1 yıl süreyle geri alınmasına ilişkin dava konusu işlemin tesis edildiği anlaşılmıştır.
Olayda 5 kez hız ihlali, 2918 sayılı Yasada 15.1.2003 tarihinde yapılan değişiklikten önce işlenmiş ise de, dava konusu işlem yasa değişikliğinden sonra 31.5.2003 tarihinde tesis edilmiş olduğundan, artık işlem tarihinde yürürlükte olan yasa hükmü uygulanmak suretiyle davacının yasa değişikliğiyle getirilen hız ihlallerinin yüzde otuzdan fazla olup olmadığının incelenmesi ve bir yıl içinde 5 kez yüzde otuzdan fazla hız sınırını aşıp aşmadığının tespiti halinde işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
Bu durumda, anılan Yasa maddesinin değişikliğinden önceki hali uygulanmak suretiyle tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığından, davayı reddeden İdare Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesi kararının bozulmasına ve dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine, 17.9.2004 gününde oybirliği ile karar verildi.