8. Daire         2003/5891 E.  ,  2004/2152 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 2003/5891
Karar No: 2004/2152
Temyiz İsteminde Bulunan : …
Vekilleri : …
Karşı Taraf : … Valiliği
İstemin Özeti : Davacının işleticisi olduğu atari salonunun bir daha açılmamak üzere kapatılmasına ilişkin … Valiliği Emniyet Müdürlüğünün 20.10.2003 gün ve … sayılı işleminin iptali istemiyle açılan davada; olayda, iki adet langırt tabir edilen oyun masası bulunduğu gerekçesiyle işyerinin 1072 sayılı Yasaya aykırılık nedeniyle bir daha açılmamak üzere kapatıldığı anlaşıldığından, uyuşmazlığın görüm ve çözümünün 1072 sayılı Yasanın 4. maddesi uyarınca Sulh Ceza Mahkemesinin görev alanında kaldığı gerekçesiyle davayı 2577 sayılı Yasanın 15/1-a maddesi uyarınca görev yönünden reddeden … idare Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının, 1072 sayılı Yasa uyarınca davacı adına verilmiş bir mahkumiyet ve işyerinin süresiz olarak kapatılmasına ilişkin karar olmadan davalı idarece resen tesis edilen işlemin yetki ve şekil öğeleri açısından hukuka aykırı olduğu, langırt olarak adlandırılan oyun aletinin 1072 sayılı Yasada bahsi geçen “langırt” olmadığı, bunların “masa futbolu” olduğu öne sürülerek, usul ve esas yönünden hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘ın Düşüncesi : Temyiz isteminin reddi ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … ‘in Düşüncesi : Davacı tarafından işletilen atari salonunun 1072 sayılı kanun uyarınca bir daha açılmamak üzere kapatılmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada görev noktasından davanın reddine dair İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
2559 sayılı Polis Vazife ve Selahiyet Kanununun 8. maddesi ile Umuma mahsus yerlerden maddede sayılan aykırılıkları taşıyanların en büyük mülki amirin emriyle polis tarafından kapatılıp faaliyetlerinin men edileceği, adli ve idari kovuşturmanın her safhasında, mülki amirin kapatma veya faaliyetten men kararına karşı idari yargı merciine başvurulabileceği hükme bağlanmıştır.
1072 sayılı Rulet, Tilt, Langırt ve Benzeri Oyun Alet ve Makinaları Hakkında Kanunun 1. maddesi ile kanuna tabi yasak ve kapsamı, 2. maddesi ile kanuna aykırı davranışlara adli yargı yerince verilecek hapis, para, zapt, ve müsadere cezaları düzenlenmiş aynı maddede bu gibi yerlerin bir daha açılmamak üzere kapatılacağı öngörülmüş, 4. maddesindede bu kanuna göre açılan davalara sulh ceza mahkemelerinde bakılacağı kuralı yer almıştır.
Alıntısı yapılan yasa hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, umuma mahsus yerlerin Polis Vazife ve Selahiyet Kanununa tabi denetimleri sırasında 1072 sayılı Yasaya aykırılıkta dahil olmak üzere, tesbit olunan aykırılıkları nedeniyle Mülki amirin nihai onayı ile kapatılmasına ilişkin işleme karşı açılan davaların, 2577 sayılı Kanunun 2. maddesinde tanımlanan iptal davası türlerinden olması nedeniyle idari yargı yerinde görülüp çözümlenmesi gerekmektedir.
1072 Sayılı Kanunla belirtilen ve sulh ceza mahkemesi olarak gösterilen yargı yerinde görülecek davaların ise, hapis, para, müsadere ve zaptetme gibi cezalara ilişkin bulunduğu, organik ve fonksiyonel yönden idari olan kapatma işlemine karşı açılacak davayı içermediği sonucuna ulaşılmaktadır.
Bu sebeple, temyize konu kararın bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık, davacının işleticisi olduğu atari salonunun bir daha açılmamak üzere kapatılmasına ilişkin … Valiliği Emniyet Müdürlüğünün … gün ve … sayılı işleminin iptali isteminden doğmuştur.
2559 sayılı Polis Vazife ve Selahiyet Kanununun 8. maddesinde, yürürlükte bulunan hükümlere aykırı olarak işletilen veya konulan yasaklara uymayan, açılması izne bağlı yerler ile bu Yasanın 12. maddesi hükümlerine uymadığı tespit edilen yerlerin polisçe kati delil elde edilmesi halinde ve mahallin en büyük mülki amirinin emriyle faaliyetten men edileceği kuralına yer verilmiştir.
1072 sayılı Rulet, Tilt, Langırt ve Benzeri Oyun Alet ve Makinaları Hakkında Kanunun 1. maddesinde, maddede sayılan oyun alet veya makinaları ile benzerini bulundurmanın veya çalıştırmanın veya yurda sokmanın yahut imal etmenin yasak olduğu hükme bağlanmış, 2. maddesinde söz konusu Yasaya aykırı davranışlara adli yargı merciince verilecek hapis, para, zapt ve müsadere cezaları ile bu gibi oyun oynanan yerlerin bir daha açılmamak üzere kapatılacağı hükmüne yer verilmiş, aynı Yasanın 4. maddesinde de bu Yasaya göre açılan davalara sulh ceza mahkemelerinde bakılacağı kurala bağlanmıştır.
Yukarıda bahsi geçen 2559 sayılı Yasa ile 1072 sayılı Yasa hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden; umuma mahsus yerlerin Polis Vazife ve Selahiyet Yasası uyarınca denetimleri sırasında 1072 sayılı Yasaya aykırılıklarda dahil olmak üzere aynı Yasanın 8. maddesine aykırılıkları tespit edilen işyerlerinin mülki amirin nihai onayı ile kapatılmasına ilişkin işleme karşı açılan davanın T.C. Anayasası ve 2577 sayılı Yasanın 2. maddesi uyarınca idari yargı yerinde görülüp çözümlenmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
1072 Sayılı Yasanın 4. maddesinde sulh ceza mahkemesinde bakılacağı belirtilen davaların ise hapis, para, zapt ve müsadere cezalarına ilişkin bulunduğu, idari kapatma işleminden doğan uyuşmazlıkları içermediği, aksine yorumun hukuk mantığına ve yargı düzenine uygun düşmeyeceği sonucuna ulaşılmıştır.
Bu durumda, davayı görev yönünden reddeden İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, … 1. İdare Mahkemesi kararının bozulmasına ve yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine 7.5.2004 gününde oybirliği ile karar verildi.