8. Daire         2003/3606 E.  ,  2004/366 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 2003/3606
Karar No: 2004/366
Temyiz İsteminde Bulunan : … Üniversitesi Rektörlüğü
Vekili : …
Karşı Taraf : …
İstemin Özeti : … Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinde Öğretim görevlisi olan davacı tarafından, … Üniversitesi Yönetim Kurulunun … günlü … sayılı kararının yardımcı doçentliğe ve doçentlik kadrosuna atanma ile profesörlüğe yükseltilme ve atanma ilkelerine ilişkin bölümünün iptali istemiyle açılan davada, Anayasanın 130. maddesinde öğretim elemanlarının görevleri, unvanları, atanma, yükselme ve emekliliklerinin kanunla düzenleneceğinin kurala bağlandığı, 2547 sayılı Yüksek Öğrenim Kanununun 23. maddesinde yardımcı doçentliğe atanma koşullarının düzenlendiği, aynı Yasanın 65/4. maddesinde de bu kanun kapsamındaki yükseköğretim kurumlarında yardımcı doçentlik, doçentlik ve profesörlüğe yükseltilme ve atanma işlemlerinin Yükseköğretim Kurulunca çıkarılacak Yönetmelikle düzenleneceği belirtilmiş, bu hükme göre çıkarılıp yayımlanan Öğretim Üyeliğine Yükseltilme ve Atanma Yönetmeliğinde de yardımcı doçentliğe atanma konusunda yasayla verilen koşullara paralel düzenlemelere yer verilmiş olup, bu durumda, idarenin öğretim üyeliğine yapacağı atamalarda takdir yetkisine sahip olduğu bu yetkiyi hizmet gerekleri ve kamu yararına uygun kullanabilmek amacıyla atayacağı kişilerde bilimsel çalışmaları ve atanacak kişilerin nitelikleri yönünden tercih hakkını kullanabileceğinden kuşku bulunmadığı, ancak, öğretim üyeliğine başvurabilmek için yasa ve yönetmelikte belirlenen temel koşullar dışında ilave koşullar koymak suretiyle yasal koşulları taşıyanların başvurularını sınırlandıracak şekilde idarenin düzenleyici kurallar getirmesini Anayasa ve 2547 sayılı Yasaya uygun bulmanın mümkün olmadığı, uyuşmazlık konusu işlemde de yardımcı doçentliğe atanma koşulları ayrıntılı olarak yasa ve yönetmelikte düzenlenmiş olup bu koşullara ilave olarak üniversite yönetim kurulunca yasal hakları sınırlandıracak şekilde esaslar konulmasına ilişkin işlemde mevzuata uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemi iptal eden …. İdare Mahkemesinin … gün ve E…., K:… sayılı kararının; davanın süresinde açılmadığı, davacının öğretim görevlisi olduğu ve ilan edilmiş yardımcı doçentlik kadrosunun bulunmadığı, davacının doçent ve profesör olma durumu da olmadığından davada menfaatinin bulunmadığı, idarelerinin takdir haklarının bulunduğu, diğer üniversitelerde de benzer uygulamaların olduğu, idarelerinin harçtan muaf olmasına karşın aleyhlerine yargılama giderlerine hükmedildiği öne sürülerek, 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : Yardımcı doçentliğe atanma koşullarının yasayla belirlenebileceği, Anayasanın 130. maddesine dayanılarak Yasa ile getirilen atama koşullarının idari işlem ile değiştirilemeyeceği yönetim kurulunun yetkisiz olduğu, işlemin eşitlik ilkesine aykırı olduğu ileri sürülerek, istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘ın Düşüncesi : Davacı tarafından 25.06.2002 günlü Yönetim Kurulu kararının yardımcı doçent, doçent kadrosuna atanma ile profesörlüğe yükseltme ve atanma ilkelerinin iptali istenilmesine karşın idare mahkemesince yardımcı doçentliğe atanma konusunda yargılama yapıldığı ve hüküm kurulduğu görülmekte olup, doçent ve profesörlüğe atanma konusunda davacının güncel ve meşru menfaati bulunmadığından, kararın bu kısmının bozulması gerekeceği, davanın dava konusu yönetim kurulu kararının yardımcı doçentliğe atanmaya ilişkin kısmının ise; Anayasanın 130. maddesinde öğretim elemanlarının atama ve yükselmelerinin kanunla düzenleneceği kurala bağlanmış olup, 2547 sayılı Yasanın 23. maddesinde yardımcı doçentliğe atanma koşulları kurala bağlanarak aynı Yasanın 65/4. maddesinde de yardımcı doçent atanma işlemlerinin Yükseköğretim Kurulunca çıkarılacak Yönetmelikle düzenleneceği hükme bağlanarak Öğretim Üyeliğine Yükseltilme ve Atanma Yönetmeliğinde de Yasada belirlenen koşullara paralel düzenlemeler yapıldığından yetkisiz davalı Üniversite Yönetim Kurulu tarafından oluşturulan, diğer Üniversitelerde bu şartlar aranmadığından eşitlik ilkesine aykırı olan ve Yasa ile getirilen koşulları değiştirir nitelikte ki idari işlemde hukuka uyarlık bulunmadığından kararın bu kısmının onanması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … ‘in Düşüncesi : İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince 2577 sayılı Yasanın 17. maddesi uyarınca davalı idare vekilinin duruşma istemi kabul edilmeyerek işin gereği görüşüldü :
Uyuşmazlık; … Üniversitesi Yönetim Kurulunun … günlü … sayılı kararının yardımcı doçentliğe ve doçentlik kadrosuna atanma ile profesörlüğe yükseltilme ve atanma ilkelerine ilişkin bölümünün iptali isteminden doğmuştur.
Davacı tarafından … gün ve … sayılı Üniversite Yönetim Kurulu kararının yardımcı doçentliğe ve doçentlik kadrosuna atanma ile profesörlüğe yükseltilme ve atanma ilkelerine ilişkin bölümünün iptali istemiyle dava açılmasına karşın İdare Mahkemesince sadece yardımcı doçentliğe atanma ilkeleri hususunda yargılama yapılarak bu konuda hüküm kurulduğu, doçentlik kadrosuna atanma ile profesörlüğe yükseltilme ve atanma ilkeleri hususunda öğretim görevlisi olan davacı hakkında 2577 sayılı Yasanın 2. maddesinin 1/a fıkrası hükmüde dikkate alınarak yargılama yapılması gerekirken yargılama yapılmadığı anlaşıldığından idare mahkemesi kararının bu kısmında hukuka uyarlık görülmemiştir.
Davanın, 25.06.2002 günlü Üniversite Yönetim Kurulu kararının yardımcı doçentlik kadrosuna atanma ilkelerine ilişkin bölümüne gelince;
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun “dava açma süresi” başlığını taşıyan 7. maddesinin 1. fıkrasında, Danıştay’da ve İdare Mahkemelerinde idari dava açma süresinin altmış gün olduğu, 4. fıkrasında ise, ilanı gereken düzenleyici işlemlerde dava açma süresinin ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı, ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililerin düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açabilecekleri, düzenleyici işlemin iptal edilmemiş olmasının bu düzenlemeye dayalı işlemin iptaline engel olamayacağı kurala bağlanmıştır.
… Üniversitesi Yönetim Kurulu tarafından 01.01.1998 tarihinde belirlenen Yardımcı Doçentlerin Atanma ve görev sürelerinin uzatılmasına ilişkin esasların davalı üniversitede uygulanmaya başladığı Üniversite Yönetim Kurulunca 11.04.2000 tarihinde “… Üniversitesinde Yardımcı Doçentliğe ve Doçentlik Kadrosuna Atanma ile Profesörlüğe Yükseltilme ve Atanma İlkelerinin belirlendiği, söz konusu ilkelerin 24.04.2000 tarihinde tüm Fakülte ve Yüksekokullara gönderildiği ve Web sayfasında yayınlandığı, bahse konu Yönetim Kurulu kararında ilan edilen yardımcı doçentlik kadrosuna başvurulabilmesi için doktor veya tıpta uzman olduktan ya da belirli sanat dallarından birinde yeterlik kazandıktan sonra en az iki yıl (başvuru tarihine kadar) ilgili bilim alanında çalışmış olmak gerekir” düzenlemesinin yer aldığı, davacının iptalini istediği 25.06.2002 günlü Üniversite Yönetim Kurulu kararının 1. maddesinin bir kısmında da aynı düzenlemeye yer verildiği görülmekte ise de; 25.06.2002 tarihli Yönetim Kurulu kararı ile 11.04.2000 tarihli Yönetim Kurulu kararı ile belirlenen Yükseltilme ve Atanma ilkelerinin değiştirilmediği, ilkelerin yeniden düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, 25.06.2002 günlü Üniversite Yönetim Kurulu kararı ile belirlenen … Üniversitesi Yardımcı Doçentliğe ve Doçentlik kadrosuna atanma ile Profesörlüğe Yükseltilme ve Atanma İlkelerinin yardımcı doçentliğe yükseltilme kısmının iptali istemiyle 18.07.2002 tarihinde açılan davanın süresinde olduğu görülmektedir.
Dava konusu, “… Üniversitesinde Yardımcı Doçentliğe ve Doçentlik Kadrosuna Atanma ile Profesörlüğe Yükseltilme ve Atanma İlkeleri”nin 1. maddesinde; ilan edilen yardımcı doçentlik kadrosuna başvurabilmek için doktor veya tıpta uzman olduktan ya da belirli sanat dallarından birinde yeterlik kazandıktan sonra en az iki yıl (başvuru tarihine kadar) ilgili bilim alanında çalışmış olmak gerekir düzenlemesinin yer aldığı ve doktora tezini veya bu tezlerden üretilmiş en az bir makaleyi belirlenen kapsamda bulunan dergilerde yayınlamak gerektiğine ilişkin şartlar ile çeşitli ek süre ve çalışmalara ilişkin koşulların getirildiği anlaşılmaktadır.
Üniversitede doktora çalışmasını bitirmiş ve yardımcı doçent unvanı ile görev yapacak olan akademik personelin bilimsel yayın ve eserlerinin belli düzeyde olmasını sağlamak için belirlenen dergilerde yayınlarının olmasına ilişkin dava konusu işlemde ve bu çalışmaların yapılabilmesi için söz konusu kişilerin yardımcı doçentliğe atanmadan önce makul bir süre bekletilmesinde eğitimin kalitesini yükseltmek ve değerlendirmelerin objektif kriterlere göre gerçekleştirilmesini sağlamak amacıyla yönetmeliğe uygun nitelikte koşullar getirilmesinde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Bu durumda, İdare Mahkemesince dava konusu işlemin iptaline yönelik olarak verilen kararda yasal isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesi kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine, 27.01.2004 gününde oybirliği ile karar verildi.