8. Daire 2003/2824 E. , 2004/822 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 2003/2824
Karar No: 2004/822
Temyiz İsteminde Bulunan : …
Karşı Taraf : … Valiliği
İstemin Özeti :…İli … Caddesinde faaliyet gösteren davacı şirkete ait lokantanın İçkili İstirahat ve Eğlence Yeri İşletme İzin Belgesinin iptal edilmesine ilişkin …günlü … Valiliği Emniyet Müdürlüğü işleminin iptali istemiyle açılan davada; dosyanın incelenmesinden, ilgili işyerinin, yabancı uyruklu bayanların konsomasyon yaparak, para karşılığı fuhuş yapmak üzere müşteri temin ettikleri, pavyon gibi faaliyet gösteren bir yer olduğu yönündeki ihbar üzerine, emniyet görevlilerince 11.9.2002 gününde yapılan kontrol ve denetimde, restaurant içerisinde oturan yabancı uyruklu bayanların, restauranta fuhuş yapmak üzere müşteri bulmak amacıyla gittikleri, bu şekilde çalışmalarına işyeri işletmecilerinin müsadesi olduğu, dolayısıyla işyerinin ruhsat dışı faaliyet gösterdiğinin alınan ifadelerle tespit edildiği, işyerinin daha önceki tarihlerde de, küçük yaşta çocuk çalıştırmaktan, fuhuş yapılmasına zemin hazırlamak ve ruhsat dışı faaliyet göstermekten dolayı birden çok kez kapatıldığı, son olarak işyerinin ruhsat dışı faaliyet göstermemesi, gösterdiği takdirde ruhsatlarının iptal edileceği hususunda işyeri sahibi …’e tebligat yapıldığı, buna rağmen yapılan kontrollerde işyerin içkili restauranttan çok pavyon gibi faaliyet gösterdiğinin tespit edilmesi üzerine dava konusu işlemle işyerinin İçkili İstirahat ve Eğlence Yeri İşletme İzin Belgesinin iptal edildiğinin anlaşıldığı, bu durumda, yapılan denetimlerde 2559 sayılı Yasanın 8. maddesine aykırı davrandığı, kurallara uyma hususunda gerekli özeni göstermediği anlaşılan işyerinin, İçkili İstirahat ve Eğlence Yeri İşletme İzin Belgesinin iptal edilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davayı reddeden … İdare Mahkemesinin … gün ve E:…, K:…sayılı kararının, İşletmenin Turizm Bakanlığına bağlı olduğu, 2634 sayılı Yasa hükümlerine tabi oldukları, tutulan tutanakların yanlı ve içerik olarak sahte olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘in Düşüncesi: İsteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … ‘ın Düşüncesi: İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık, davacı şirkete ait lokantanın İçkili ve Eğlence Yeri İşletme İzin Belgesinin iptal edilmesine ilişkindir.
2634 sayılı Turizmi Teşvik Yasasının 33/e maddesinde, işletmede işletme sahip veya sorumlusunun katkısı, kusuru veya ihmaliyle suç işlendiğinin tespiti halinde, özel hükümler saklı kalmak kaydı ile yirmibeşbin liradan yüzbin liraya kadar para cezası verileceği, 34/d maddesinde de bu yasanın 33/e fıkrasındaki şartların tahakkuku ve tesisin açık kalmasının ülke turizmi ve can güvenliği yönünden sakınca yaratması, turizm yatırım ve turizm işletme belgesinin iptali nedenleri arasında sayılmıştır.
2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu’nun 30 uncu maddesinde, belgeli yatırım ve işletmeleri, bu yatırım ve işletmelerin belgeye esas olan niteliklerini, bu niteliklerini koruyup koruyamadıklarını denetleme ve işletmeleri sınıflandırma yetkisinin Turizm Bakanlığına ait olduğu belirtilirken, aynı Kanun’un “Alkollü İçki Satışı” başlıklı 19 uncu maddesinde, belgeli işletmelerin Bakanlığın iznine bağlı olarak 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu’nun 178 nci maddesi ile 222 sayılı İİlköğretim ve Eğitim Kanunu’nun 61 nci maddesindeki alkollü içki satışı ve ruhsatlarına ilişkin hükümlerin dışında bulunduğu, düzenlenmiş ancak 30.12.1999 gün ve 23922 sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanan Açılması İzne Bağlı Yerlere Uygulanacak İşlemler Hakkından Yönetmeliğin 10.3.2000 tarihli Uygulama Talimatının Belgeli Turizm İşletmeleri Bölümünün “b” fıkrasında, bu yerlerde açık içki verilmesinin istenmesi halinde mahallin en büyük mülki amirinden izin alınmasının gerektiği belirtilmiştir.
2559 sayılı Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu’nun 8/f maddesinde ise, polisçe kati delil elde edilmesi halinde ve mahallin en büyük mülki amirinin emriyle “yürürlükte bulunan hükümlere aykırı olarak işletilen veya konulan yasaklara uymayan, açılması izne bağlı yerler….” in polis tarafından kapatılacağı ve/veya faaliyetlerinin menedileceği kuralına yer verilmiştir.
Bu duruma göre, turizm işletme belgesine sahip işyerleri de 2559 sayılı Yasa kapsamında denetime tabi olduğundan, mülki amirlikçe mevzuatta öngörülen koşullara uymamaları halinde bir taraftan gerekli kolluk yaptırım ve önlemini alırken, diğer taraftan 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu hükümleri uyarınca işlem tesisi için Turizm Bakanlığına bilgi verilmesinin yetki yönünden zorunlu olduğu açıktır.
Dosyanın incelenmesinden, dava konusu restaurantın, lokanta kısmını da içine alacak şekilde Turizm Bakanlığınca verilmiş 3.10.1996 gün ve 6474 sayılı Turizm İşletmesi Belgesinin bulunduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda, polisin güvenlik ve asayiş açısından tesislerde yapacağı denetime dayanılarak Turizm Bakanlığınca 2634 sayılı Yasa uyarınca işlem tesis edilebileceğinden İdare Mahkemesince dava konusu yere verilen Turizm İşletme Belgesinin iptal edilip edilmediği hususu saptandıktan sonra doğacak duruma göre karar verilmesi gerekmekte iken, bu durum açıklığa kavuşturulmaksızın verilen kararda hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Öte yandan, yabancı uyruklu bayanların Asayiş Şube Müdürlüğünde verdikleri ifadeden başka hiçbir somut bilgi ve belgeye dayanılmadan işyerinin lokanta vasfını kaybedip, Pavyon gibi çalıştığı sonucuna ulaşılması da eksik bir inceleme mahsulü olduğundan, eksik incelemeye dayalı tespitin de hukuka aykırı olduğu kuşkusuzdur.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesi kararının bozulmasına, yeniden karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine 23.2.2004 gününde oyçokluğu ile karar verildi.
Azlık Oyu (X) : İçkili İstirahat ve Eğlence Yeri İşletme İzin Belgesi mahallin en büyük mülki amirince verildiğinden, yine aynı makam tarafından iptal edilmesinde yetki yönünden hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Öte yandan, İdare Mahkemesince verilen kararın dayandığı gerekçe usul ve yasaya uygun olup, bozulmasını gerektiren bir neden bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın onanması gerektiği oyu ile çoğunluk kararına katılmıyorum.