8. Daire         2003/2763 E.  ,  2004/1519 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 2003/2763
Karar No: 2004/1519

Temyiz İsteminde Bulunan : … Kaymakamlığı
Karşı Taraf : …
Vekilleri : …
İstemin Özeti : … İli, … İlçesi … Kasabası sınırları içerisinde … Mevkiindeki 250.00 hektarlık alana verilen … nolu arama ruhsatlı alanın … ve … nolu parsellerin tapu kayıtlarında mera vasıflı taşınmaz olduğundan, … Kanununa göre Tarım Bakanlığından izin alınmadan çalışma yapılamayacağı nedeniyle vaki çalışmaların durdurulmasına ilişkin … Kaymakamlığının 25.9.2002 gün ve … sayılı işleminin iptali istemiyle açılan davada; dava konusu yerin toprak etüd raporunda VII. sınıf zayıf kullanımlı mera arazisi olduğunun tespit edildiği, ancak Tarım ve Köyişleri Bakanlığının 30.1.2002 gün ve … sayılı yazısı ile tarımsal faaliyete zarar verilmeyecek şekilde tarım dışı amaçla kullanılmasının uygun görüldüğü ve mera vasfının, İl … Komisyonunun 22.3.2002 gün ve … nolu toplantısında kaldırıldığı, bu nedenle mermer madeni arama ruhsatına bağlı faaliyetlerin durdurulmasına ilişkin tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemi iptal eden … İdare Mahkemesinin … gün ve E:.., K:… sayılı kararının; İl … Komisyonunun mera vasfını kaldırma yetkisi bulunmadığı, tapuda mera alanı olarak belirtildiği öne sürülerek, 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : Yanıt verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘ın Düşüncesi : Eksik inceleme sonucu verilen kararda hukuka uyarlık bulunmadığından, temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … ‘nun Düşüncesi : İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık, … İli, … İlçesi … Kasabası sınırları içerisinde … Mevkiindeki … hektarlık alana verilen … nolu arama ruhsatlı alanın … ve … nolu parsellerin tapu kayıtlarında mera vasıflı taşınmaz olduğundan, … Kanununa göre Tarım Bakanlığından izin alınmadan çalışma yapılamayacağı nedeniyle vaki çalışmaların durdurulmasına ilişkin Melikgazi Kaymakamlığı işleminden doğmuştur.
13213 sayılı Maden Kanununun “Maden faaliyeti iznine tabi yerler” başlıklı 7. maddesinde, “…..Orman, ağaçlandırma alanlarında, askeri yasak bölgelerde ve SİT alanları yakınlarında madencilik faaliyetlerinde bulunulması ilgili Kanun hükümlerine göre izne tabidir…” hükmüne yer verilmiş, Maden Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 73. maddesinde ise; anılan 7. maddede yer alan izinlerin sahaya ruhsat verildikten sonra ruhsat sahibi tarafından ilgili Kanun hükümlerine göre yetkili mercilere müracaat edilerek alınacağı hükmü getirilmiştir.
25.2.1998 tarih ve 4342 sayılı Mera Kanununa göre, mera alanlarında madencilik faaliyetinde bulunulması bir takım şartlara bağlanmış ve bu kapsamda 14. maddede mera alanlarında maden arama faaliyetleri ile verimliliği kesinlikle saptanan ön işletme ve işletme faaliyetlerinin yapılabileceği ancak bu yerlerle ilgili Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının Tarım ve Köyişleri Bakanlığından talepte bulunması gerektiği ifade olunmuştur.
Mera Kanununun 5/b maddesinde, Mera Komisyonunca tespit edilecek ihtiyaca göre, Devletin hüküm ve tasarrufunda veya Hazinenin mülkiyetinde bulunan arazilerden etüd sonucu mera, yaylak ve kışlak olarak yararlanılabileceği anlaşılan yerler mera, yaylak ve kışlak olarak köylere veya belediyeye tahsis edilebilecek yerler arasında sayılmıştır.
Mera Kanununun 15. maddesinde, Köy veya belediyelerin mera, yaylak ve kışlak ihtiyaçlarındaki değişme ve gelişmeler gözönünde tutularak tahsis kararının değiştirilmesinin mera komisyonunun teklifi üzerine valiliğin onayı ile yapılacağı, 10. maddesinde, mera, yaylak ve kışlak olarak tespit ve tahdit edilen yerlerin haritalarının birer örneğinin ilgili Tapu Sicil Müdürlüğüne gönderileceği düzenlenmiştir.
Aynı yasanın Mera Yaylak ve Kışlakların Korunması başlıklı 19. maddesinde; Mera, yaylak ve kışlaklara tecavüz olduğu takdirde muhtarlar ve belediye başkanlarının derhal Tarım ve Köyişleri Bakanlığı İl ve İlçe Müdürlüklerine, il ve ilçe müdürlüklerinin de Valilil veya kaymakamlığa bildirmekle yükümlü oldukları belirtilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, davacı şirket, … İli … İlçesi … Kasabası sınırları içerisinde Derindere Mevkiindeki … hektarlık alana yönelik mermer madeni ile ilgili … nolu arama ruhsatı verildiği, daha sonra davacı şirket tarafından Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına başvuru yapılarak ön işletme ruhsatı ve ön işletme izni talebinde bulunulduğu, bu talebin henüz değerlendirilme aşamasında olduğu sırada davacıya ruhsat verilen alandaki … ve … nolu parsellerin mera vasıflı arazi olduğunun tapu kaydından anlaşıldığı belirtilerek, Mera Kanununa göre Tarım ve Köyişleri Bakanlığından izin alınmadan bu parsellerde çalışma yapılmasının mümkün olmadığına ilişkin dava konusu Melikgazi Kaymakamlığının 25.9.2002 günlü, … sayılı işlemi ile davacı şirketin faaliyetinin durdurulduğu, sözkonusu işlemin iptali istemi ile bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden, İl Mera Komisyonunun … gün ve … nolu toplantısında … ruhsat nolu … m² alana sahip taşınmazın Mera Kanununun 5/b maddesine girebilecek yerlerden olmadığına karar verildiği belirtilmiş ancak Tarım ve Köyişleri Bakanlığı … İl Müdürlüğünün … Kaymakamlığına yazdığı 12.7.2002 gün ve … sayılı yazıda ocak sahasının … nolu mera parseline taşan kısımla ilgili olarak 4342 sayılı Mera Kanununun 19. maddesine göre işlem yapılması gerektiği belirtilmiştir.
Bu halde, dava konusu çalışma yapılan maden ocağı alanının sınırları ve etkilediği alan belirlenerek bu çalışmaların mera vasıflı alan üzerinde yer alıp almadığı, mera vasfı kaldırıldı ise bunun Valilikçe onaylanıp Tapu Sicil Müdürlüğünce ilgili yerlere işlenip işlenmediği ve bu alanda maden ocağının çalıştırılabilmesi için ilgili yerlerden izin alınıp alınmadığı hususları gerekirse yerinde keşif ve bilirkişi incelemesi ile saptanarak karar verilmesi gerekirken, çalışma yapılan arazinin mera vasfının kaldırıldığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline ilişkin eksik incelemeye dayalı İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesi kararının bozulmasına, yeniden karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 30.3.2004 gününde oyçokluğu ile karar verildi.
Azlık Oyu (X) : Maden arama ruhsatlı bir sahadaki çalışmaların durdurulması konusunda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının yetkisi araştırılmadan verilen kararın bu yönden bozulması gerekeceği oyuyla karara gerekçe yönünden karşıyım.