8. Daire         2002/4119 E.  ,  2004/755 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2002/4119
Karar No: 2004/755
Davacı : …
Vekili : …
Davalı lar : 1-Milli Eğitim Bakanlığı
2-… Valiliği
Davanın Özeti : Davacı vekili tarafından Motorlu Taşıt Sürücüleri Kurslarının Sınav Kurulları ve Sınav Esaslarında değişiklik yapılmasına ilişkin 08.07.2002 gün ve 55812 sayılı Bakanlık onayı uyarınca sürücü kursları test sınavlarının merkezi sistemle yapılması ve bu sınavlara ilişkin esasları belirleyen Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğünce tesis olunan 12.7.2002 gün ve 55950 sayılı Genelgesi ile bu genelgede belirtilen esaslar gereği … İlinde faaliyet gösteren özel motorlu taşıt sürücü kurslarının 2002-2003 öğretim yılı içeresindeki dönem ve sınav günlerinin tespitine ilişkin … Valiliği Milli Eğitim Müdürlüğünün … gün ve … sayılı işleminin, Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde yer alan düzenlemelere aykırı olduğu, bu uygulama ile kursiyerlerin mağduriyetlerine sabep olunacağı öne sürülerek iptali istemidir.
Davalı İdarelerin Savunmalarının Özeti : Söz konusu uygulamanın, sürücü kursları sınavlarıyla ilgili olumsuzlukların ortadan kaldırılmasına yönelik olduğu ve kamu yararı taşıdığından davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘ın Düşüncesi: Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … ‘in Düşüncesi: Özel Motorlu Taşıt Sürücü Kurslarındaki Uygulamalar ile Sınav Kurulları ve Sınav Esaslarına İlişkin Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğünün 12.7.2002 günlü, 55950 sayılı Genelgesi ile bu genelgede belirtilen esaslar gereği … İlinde faaliyet gösteren özel motorlu taşıt sürücü kurslarının 2002-2003 öğretim yılı içerisendeki dönem ve sınav günlerinin tesbitine ilişkin … Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğünün 20.8.2002 gün ve 20210 sayılı işleminin iptali istenilmektedir.
Özel Motorlu taşıt sürücü kursları, 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ile 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununa dayalı olarak Milli Eğitim Bakanlığının izin ve denetimiyle açılabilmektedir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 42 nci ve 123 üncü maddeleri gereğince hazırlanan Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinin 43.maddesinin (d) bendi uyarınca, motorlu taşıt sürücü kursları teorik ders sınavlarının kursun bulunduğu il veya ilçe milli eğitim Müdürlüklerince oluşturulan Sınav Yürütme Kurulunca yapılageldiği, ancak, bu durumun bazı zorluk, olumsuzluk ve başarının çok yüksek olması sonucu doğurması nedeniyle milli eğitim müdürlüklerince yapılan sürücü kursları teorik ders sınavlarının Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğünce yapılması, esasların Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü ile birlikte belirlenerek sınava girme koşulları, sınav tarihleri sınav soruları, ölçme değerlendirme, sınav sonuçlarının duyurulması, sınavlarda yapılacak görevlendirmeler ve diğer hususlarla ilgili işlemlerin esaslarda belirtilmesi yolunda Bakanlık makamından onay alınarak Genelgeye dönüştürüldüğü bu genelge gereği … Valiliği Milli Eğitim Müdürlüğünce işlem yapıldığı, ilk uygulamaya 5.10.2002 tarihinde başlanılacağının Ağustos 2002 tarihinde ilan edildiği görülmektedir.
Trafikle ilgili olumsuzlukları önlemek ve bilgi seviyesi yüksek sürücüler yetiştirmek amacı ile, teorik sınavların tek yerden yapılması yönünde kurulan davaya konu işlemlerde, dayanağı hukuk kurullarına ve objektif ölçme ve değerlendirme ilkelerine aykırılık görülmemiştir.
Bu nedenle, davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava, Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğünce tesis olunan 12.7.2002 gün ve 55950 sayılı genelge ile, bu genelgede belirtilen esaslar gereği … İlinde faaliyet gösteren özel motorlu taşıt sürücü kurslarının 2002-2003 öğretim yılı içerisindeki dönem ve sınav günlerinin tespitine ilişkin … Valiliği Milli Eğitim Müdürlüğünün … gün ve … sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 123 üncü maddesinde, “Motorlu taşıt sürücüsü yetiştirmek, yetişmiş olanlara sınav sonucu sertifika vermek, trafik ile ilgili öğretim ve eğitim yaptırmak üzere kamu kurumları ile diğer hakiki ve hükmi şahıslara Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığınca ilgili mevzuatına göre sürücü kursları açma izni verilir.
Sürücü kurslarının sürücü belgesi cinslerine göre sınıflandırılması, hangi sınıf kursun kimler tarafından açılabileceği, öğretim ve eğitim konuları ile metodu, kurs süreleri, kurslar için eğitim ve öğretimde kullanılacak bina, araç gereç ve teçhizatın nitelik ve niceliği, teminat miktarları, sertifika sınavlarının esas ve usulleri, sertifika aranmayacak sürücü belgesi sınıfları ve bunların sınavları İçişleri Bakanlığının uygun görüşü üzerine Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığınca çıkartılan yönetmelikle belirlenir.” hükmü yer almaktadır.
Bu madde uyarınca çıkarılan ve 03.02.1987 gün ve 19361 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Motorlu Taşıt Sürücü Kursu Yönetmeliğinin 43/b maddesinde, 11.04.1997 gün ve 22961 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmeliğin 13. maddesi ile değişiklik yapılarak, sınav yürütme kurulunun; Milli Eğitim Müdürünün başkanlığında, özel öğretim kurumlarından sorumlu Milli Eğitim Müdür Yardımcısı veya Şube Müdürü ile Yüksek öğrenimli bir trafik zabıtası görevlisinin katıldığı üç kişiden meydana geleceği düzenlenmiş ve bu şekilde motorlu taşıt sürücü kursları teorik ders sınavlarının Milli Eğitim Müdürlüklerince yapılacağı belirlenmiştir.
08.07.2002 gün ve 55812 sayılı Bakanlık onayı ile Milli Eğitim Müdürlüklerince yapılan sürücü kursları teorik ders sınavlarının, Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü ile Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğünün birlikte belirleyecekleri esaslara göre, direksiyon eğitim dersi sınavlarının ise önceden olduğu gibi milli eğitim müdürlüklerinde kurulan sınav yürütme kurulunca yapılmasına karar verilmiş, bu doğrultuda dava konusu edilen Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğünün 12.07.2002 gün ve 55950 sayılı Genelgesi ile Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kurslarındaki Uygulamalar ile Sınav Kurulları ve Sınav Esaslarında değişiklik yapılarak teorik ders sınavlarının merkezi sistem ile tüm il merkezlerinde yapılmasına ilişkin kurallar belirlenmiştir.
Öte yandan, Motorlu Taşıt Sürücü Kursu Yönetmeliğinin 43/g maddesi de, 07.01.2003 gün ve 24986 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmeliğin 1. maddesi ile “kurulların çalışmaları ile sınavlara ait iş ve işlemler Bakanlıkça tespit edilir. Gerekli görüldüğünde sınavlar, Bakanlıkca belirlenecek esaslara göre merkezi sistemle de yapılabilir.” şeklinde değiştirilmiştir.
Sürücü kurslarına katılan adaylara uygulamalı olarak direksiyon eğitimi ile birlikte trafik kuralları ve bunun yanısıra trafikte karşılaşılabilecek olası problemlerin çözümüne yönelik ilk yardım ve motor bilgilerini içerecek şekilde teorik dersler verilmekte olup, kurs bitiminde ilgililer gerek uygulamalı, gerek teorik sınavlara tabi tutularak bu sınavlarda başarılı olanlar sürücü belgesi almaya hak kazanmaktadır. Bu sınavların amacı, söz konusu eğitimlerden yeterli birikimi elde edebilmiş olanların belirlenebilmesidir.
Trafikte yaşanan her türlü olumsuzluğun giderimi, trafik hizmetlerinin yürütümünden sorumlu ve görevli olan idarenin, yetki alanında bulunan her türlü önlemi almasına bağlı olup, bu hizmetin sunumunda en önemli unsurun ise sürücülerin belirlenmesi aşaması olduğu şüphesizdir.
Ülkemizde yaşanan trafik sorunları ile meydana gelen kazaların yoğunluğu ve bu durumun sürücü hatalarından kaynaklanıyor olma olasılığı sürücü adayı iken alınan eğitim ve yapılan sınavın önemini ortaya çıkarmaktadır.
Bu durumda, davalı idarenin Milli Eğitim Müdürlüklerince yapılan teorik sınavların yetersiz kaldığı düşüncesinden hareketle, söz konusu sınavların aynı tarihte bütün il merkezlerinde yapılmasına yönelik dava konusu genelgesinde ve bu genelgeye dayalı … Valiliği Milli Eğitim Müdürlüğü işleminde kamu hizmeti gereklerine, kamu yararına ve hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Kaldı ki; sınavların bu şekilde yapılması bütün kursiyerlerin aynı ölçü içinde değerlendirilmesi nedeni ile bu sınavlara yönelik kuşkuları da ortadan kaldıracaktır.
Öte yandan, davacının ilçe sınav kurullarının yetkilerinin ortadan kaldırıldığı iddiası da, Milli Eğitim Bakanlığınca hazırlanan sınav ayrıntıları ile ilgili esaslarda ilçelerde direksiyon eğitim dersi için sınav yürütme kurulları kurulacağı belirlenmiş olduğundan yerinde görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddine yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, posta avansından artan … liranın istemi halinde davacıya iadesine 18.02.2004 gününde oybirliği ile karar verildi.