8. Daire 2002/2675 E. , 2003/3329 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 2002/2675
Karar No: 2003/3329
Davacı : …
Vekili : …
Davalı : İçişleri Bakanlığı
İstemin Özeti : Sonradan 4. dingil ilavesi yapılan araçların yeni kayıt, devir ve nakil gibi durumlarda 4. dingil ilaveleri söktürülmeden tescil işlemlerinin yapılmamasına ilişkin İçişleri Bakanlığının 1.5.2002 gün ve 194990 sayılı genelgesinin, kazanılmış haklarını ihlal ettiği ve hakkaniyete aykırı olduğu öne sürülerek iptali istemidir.
Savunmanın Özeti : Dava konusu genelgenin Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile Karayolları Genel Müdürlüğünün görüşleri doğrultusunda hazırlandığı, Araç, İmal, Tadil ve Montaj Yönetmeliğinin, yük taşıtlarında tadilat yolu ile 4. dingil ilavesine olanak vermediği, tadilat yolu ile dingil eklenmesinin araçlarda teknik olumsuzluklara neden olacağı belirtildiğinden, anılan idarelerin kamu güvenliği açısından yerinde olan istekleri doğrultusunda işlem tesis edildiği hukuka aykırılık bulunmadığı davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘in Düşüncesi : Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … ‘ün Düşüncesi : Davacı, sonradan 4. dingil ilavesi yapılan araçların yeni kayıt, devir ve nakil gibi durumlarda 4. dingil ilaveleri söktürülmeden tescil işlemlerinin yapılmamasına ilişkin İçişleri Bakanlığının 1.5.2002 günlü, 194990 sayılı genelgesinin iptalini istemektedir.
Davacı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığının izin ve onayı ile kamyonlara 4. dingil ilave edilmek suretiyle tadilat yaptırılmışken yeni kayıt, devir ve nakil gibi durumlarda 4. dingil ilaveleri söktürülmeden tescil işlemlerinin yapılmaması, denetimlerde sonradan 4. dingil ilavesi yaptırıldığının tesbiti halinde ilave dingil söktürülünceye kadar trafikten men edilmelerine yönelik genelgenin kazanılmış haklara, eşitliğe ve hakkaniyete aykırı olduğunu iddia etmektedir.
Yük taşıtlarında 4. dingil ilavesi ile ilgili olarak Sanayi ve Ticaret Bakanlığının 3.2.1993 günlü, 21485 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Araç, İmal, Tadil ve Montaj Yönetmeliğinin 119. maddesinin yük taşıtlarında tadilat yoluyla 4. dingil ilavesine olanak vermediği yolundaki görüşlerinde de belirtildiği üzere, yük taşıtlarının taşıma kapasitelerinin arttırılması amacıyla dingil eklenmesi halinde birçok teknik olumsuzlukların oluşacağı, bunun trafikte can ve mal güvenliğine zarar vereceği kuşkusuzdur.
Dava konusu genelge, kamu güvenliğini sağlamaya yönelik ve Sanayi ve Ticaret Bakanlığının teknik görüşlerine dayalı olup, kamu yararına ve hukuka aykırılık görülmemektedir.
Yasal dayanaktan yoksun olan davanın reddi gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü :
Dava, tadil edilerek 4. dingil montajı yapılan araçların yeni kayıt, devir ve nakil gibi durumlarda, 4. dingil ilaveleri söktürülmeden tescil işlemlerinin yapılmaması, ayrıca kontroller esnasında sonradan 4. dingil ilavesi yaptırıldığı tesbit edilen araçların ilave dingilleri söktürülünceye kadar trafikten men edilmesine ilişkin İçişleri Bakanlığının 1.5.2002 gün ve 194990 sayılı Genelgesinin iptali istemiyle açılmıştır.
3 Şubat 1993 gün ve 21485 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmeliğin 119. maddesinde, araçların tanıtma bildirimindeki özelliklerini değiştirecek nitelikteki tadilatların projeye bağlı olarak yapılacağı düzenlenmiş, aynı maddenin projeye tabi tadilatları düzenleyen D/2-a maddesinde 3. dingil ilavesi düzenlenmiş, 4. dingil ilavesine izin veren bir hükme yer verilmemiştir.
Dosyada bulunan, Sanayi ve Ticaret Bakanlığının … gün ve … sayılı yazısında tadilat yoluyla 4. dingil ilavesinin araca ek 7 ton yük taşıma kapasitesi kazandırdığı belirtilerek, aracın ton başına motor gücü limitinin altına ineceğinden tırmanma yeteneğinin azalacağı, aracın yük dağılım dengesinin tümüyle bozulacağı, aracın mevcut fren ve dümenleme sistemi ile şasisi 7 ton ilave yük kapasitesini karşılamakta yetersiz kalacağı, aracın imalatçısı tarafından projelendirilen aktarma elemanları ve yürüyen aksamın projesi ve teknik değerleri üzerinde aşırı yükün getireceği teknik olumsuzluklar olacağına ilişkin önemli sakıncalara işaret edilmiştir.
Bu durumda, genel kamu güvenliği ile trafikte can ve mal güvenliğini sağlamaya yönelik olarak tesis edilen düzenleyici işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Öte yandan, 4. dingil ilavesine izin veren yasal bir düzenlemenin bulunmaması karşısında bu tür araçların trafikte tescilinin sağlanmış olmasının ilgililere kazanılmış bir hak sağlamayacağı açıktır.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına 16.9.2003 gününde oybirliği ile karar verildi.