8. Daire 2002/2487 E. , 2002/5873 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 2002/2487
Karar No: 2002/5873
Temyiz İsteminde Bulunan : … Kaymakamlığı
Karşı Taraf : …
İstemin Özeti : Davacıya ait olan … plakalı otomobilin araç tescil belgesinin “araç üzerinde hak ve menfaati bulunanlar” kısmına “araç malikinden başkası kullanamaz” şerhi konulmasına ilişkin … Emniyet Müdürlüğünün … gün ve … sayılı işleminin iptali istemiyle açılan davada; İngiliz vatandaşı olan davacının, Doğan marka yerli aracını ikinci el olarak bir Türk vatandaşından satın aldığı, aracın … tarihinde komşusu tarafından kullanıldığının tesbiti üzerine aracın, gümrük müdürlüğüne teslim edildiği, gümrük müdürlüğünce söz konusu araç için gümrük mevzuatına göre yapılacak bir işlem olmadığı belirtilerek aracın emniyet müdürlüğüne geri verildiği ve tescil belgesine uyuşmazlık konusu ibare yazılarak sahibine iade edildiği, dava konusu işleme dayanak alınan Emniyet Genel Müdürlüğü’nün 20.6.1997 gün ve 130 sayılı Genelgesinde ise, Türkiye’de bulunan yabancı kişilerin araçlarının başkaları tarafından kullanılması durumunda gümrük müdürlüklerine teslim edilmesinin düzenlendiği, araçlar üzerinde herhangi bir kısıtlama getirmek amacını taşımadığı, davacının sahip olduğu otomobili herhangi bir kolaylık ve muafiyet sağlamadan satın aldığı gerekçesiyle dava konusu işlemi iptal eden … İdare Mahkemesinin … gün ve … sayılı kararının; hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Yanıt verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘ın Düşüncesi : Karayolları Trafik Kanunu ve Karayolları Trafik Yönetmeliğinde, MA – MZ harf grubu ile plaka verilişine ilişkin esaslar düzenlenirken, yabancı uyruklu kişilerin, çeşitli nedenlerle ülkemizde bulunması halinde yerli bir araç edindiklerinde bu araçların kullanımına ilişkin bir kısıtlama getirilmemiştir. Uyuşmazlığa esas alınan genelgenin ise Gümrük Yönetmeliğinin 1372. maddesinin 1/a fıkrasında yer alan, yurda geçici olarak ithal edilen araçlara ilişkin düzenlemeye paralel bir nitelik taşıdığı, yabancı uyruklu kişilerin yurt içinde edindikleri araçları kapsar bir niteliği bulunmadığı, Emniyet Genel Müdürlüğünün 9.2.1996 gün ve 068 sayılı Genelgesinde ise uyuşmazlığa konu ibareye olanak sağlayan bir kural yer almakta ise de ilgili Kanun ve Yönetmelikte yer almayan bir düzenlemenin, genelge ile getirilmesinin üst normlara aykırı olması nedeniyle hukuka uygun olmadığı açık olup, bu nedenle mahkeme kararının onanması gerekeceği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … ‘nin Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp İdare Mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddiyle İdare Mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü;
Uyuşmazlık, davacıya ait olan .. plakalı … marka otomobilin araç tescil belgesinde bulunan “araç üzerinde hak ve menfaatleri bulunanlar,”kısmına” araç malikinden başkası kullanamaz “şerhi konulmasına ilişkin işlemden kaynaklanmıştır.
Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 56/e maddesinde; asıl ikametgahları yabancı memlekette olan (Türk turistler hariç) ve Türkiye’ye geçiçi bir süre için çalışmak, tetkik ve tahsilde bulunmak gayesiyle ve turistik amaçla veya çeşitli nedenlerle gelen yabancı kişiler ile yabancı şirketlerin, ülkemizde bulundukları sürece ithal işlemine tabi olmayan ve yurt dışından getirdikleri araçlar ile Ülkemizde edindikleri araçlara MA-MZ grubu plaka verileceği ve bu plakaların zeminleri ile harf ve rakam gruplarının renklerinin ne olacağı kurala bağlanmıştır.
Emniyet Genel Müdürlüğünün 9.2.1996 gün ve 068 sayılı Genelgesinde, yönetmeliğin anılan maddesinde sayılan kişilerin, yurt dışından getirdikleri yabancı menşeli araçlarının tescil trafik belgeleri ile araç trafik tescil müracaat işlem formunun yasa ve yönetmeliklere göre verilen izinler bölümüne gümrük trafik şehadetnamesinde yazılı “satılamaz, tescil belgesinde adı yazılı kişi/kişilerden başkası kullanamaz” ibaresinin şerh olarak düşüleceği, ülkemizde edindikleri araçlarını, eş ve çoçuklarının da kullanabilecekelerine dair yazılı beyanda bulunmaları halinde bu konuda da gerekli şerh düşüleceği düzenlenmiş, uyuşmazlık konusu olaya dayanak alınan 20.6.1997 gün ve 130 sayılı genelge de ise, “son günlerde MA-MZ grubundan plaka tahsisi yapılan araçları, ülkemize getirenler dışında başka kişilerin kullandığından yapılan kontrollerde, söz konusu araçların sürücülerinden trafik belgesi, ve pasaport istenerek bu belgelerden herhangi birini ibraz edemeyen sürücülere ait araçların en yakın gümrük müdürlüğüne teslim edilmesi” gerektiği belirtilmiştir.
Dava dosyasındaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden davacının sahibi olduğu aracın tescil belgesine Emniyet Genel Müdürlüğünün 20.6.1997 gün ve 130 sayılı Genelgesi uyarınca uyuşmazlık konusu ibarenin yazılmış olduğu anlaşılmıştır.
Konuya ilişkin mevcut yasal ve düzenleyici kuralların birlikte değerlendirilmesinden anlaşılacağı üzere, MA-MZ grubu plakaların veriliş amacı, çeşitli nedenlerle ülkemizde bulunan yabancı uyruklu kişilerin, sahip olduğu araçların niteliğini belirlemeye yönelik olup, bu araçların yurt dışından getirilmiş olması ise sadece gümrük mevzuatı açısından farklı bir uygulamayı gerektirdiğinden, yurt dışından getirilenler ya da yurt içinde edinilmiş olanlar arasında uygulamada başkaca bir farklılığın olmaması gerektiği açıktır.
Bu durumda, tesis edilen işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığından aksi yönde verilen Mahkeme kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesi kararının bozulmasına dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine 16.12.2002 gününde oyçokluğu ile karar verildi.
Azlık Oyu (X) : Usul ve Yasaya uygun bulunan Mahkeme kararının onanması gerektiği görüşüyle çoğunluk kararına katılmıyorum.