8. Daire         1999/1434 E.  ,  1999/3648 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 1999/1434
Karar No: 1999/3648

Kanun Yararına Temyiz Eden : Danıştay Başsavcılığı
Davacı : … Belediye Başkanlığı
Vekili : …
Davalı : … İşletme Birliği
İstemin Özeti : … İşletme Birliği Encümenin, … Belediye Başkanlığının eski kamyon garajı yerini kiralama isteminin reddine ilişkin … günlü, … sayılı kararı ile … da bulunan bazı işyerlerinin devir edilmesine ilişkin … günlü, … sayılı kararının iptali istemiyle açılan davada; davanın, … İşletme Birliğinin … günlü, … sayılı 4.1.1996 günlü, … sayılı kararlarının iptali istemiyle açıldığı, şehir planında … İşletme Birliğine tahsisli dava konusu yerin, şehiriçi ulaşım hizmetlerinde kullanılmasının, trafik yönüyle de sakınca yaratmayacağı … Emniyet Müdürlüğünün Belediye Başkanlığına yazdığı … günlü, … sayılı yazıdan anlaşıldığından, şehirlerarası otobüs terminali, şehiriçi otobüs terminali gibi kamuya hizmet veren tesislerin bir arada bulunması ile belde halkının bu hizmetlerden kolayca faydalanması sağlanacağından aksi yönde tesis edilen işlemde hukuka ve mevzuata uygunluk görülmediği gerekçesiyle, … günlü,… sayılı işlemi iptal eden ve temyiz edilmeyerek kesinleşen … İdare Mahkemesinin … gün ve … sayılı kararının; 3194 sayılı İmar Yasasının 3. maddesinde herhangi bir sahanın her ölçekteki plan esaslarına, bulunduğu bölgenin şartlarına ve yönetmelik hükümlerine aykırı maksatlar için kullanılamayacağı kuralının yer aldığı, davacı belediye başkanlığı tarafından şehiriçi otobüs terminali olarak kullanılmak üzere kiralanmak istenilen taşınmazın belediye meclisinin 5.11.1992 günlü kararı ile yapılan imar planı değişikliği ile, … İşletme Birliği iş ve ticaret merkezi kullanımına tahsis edildiğinin dosyadaki belgelerden anlaşıldığı, bu durumda, yürürlükteki imar planı değiştirilerek kiralanmayla öngörülen kullanım amacına uygun hale getirilmeksizin uyuşmazlık konusu taşınmazın otobüs terminali olarak kullanılmasına hukuken olanak bulunmadığı, taşınmazın şehiriçi otobüs terminali olarak kullanılmasında trafik yönünden sakınca olup olmadığının imar mevzuatının bu temel ilkesi karşısında önemi bulunmadığı hususlarının İdare Mahkemesince gözetilmediği, kaldı ki mahkemece ara kararı ile imar planının onaylı örneğinin de istenerek tahsis amacının sorulduğu, ancak bu konu üzerinde hiç durulmadığı, 1580 sayılı Belediye Yasasının 133. maddesinde belde ve köyler, il özel idarelerinin kendilerine yasalarla verilmiş zorunlu veya isteğe bağlı görevlerin bir veya birkaçını ortaklaşa görebilmek için birlik tesis edebileceklerinin belirtildiği, aynı Yasanın 138. maddesinde ise birliklerin tüzel kişiliğe sahip kamu kurumları olduğunun açıklandığı ve yerine görev yaptıkları yerel yönetimlerin sahip oldukları hak ve yetkilerle donatıldıkları, diğer taraftan 2886 sayılı Devlet İhale Yasasının 1. maddesinde de, özel idare ve belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira, … işlemlerinin bu Yasada yazılı hükümlere göre yürütüleceği kuralının yer aldığı, olayda davalı idarenin Belediye Yasası kurallarına göre kurulmuş bir hizmet birliği olup Tüzüğünün 25. maddesi ile 2886 sayılı Devlet İhale Yasası hükümlerine tabi tutulduğunun anlaşıldığı, bu durumda davalı Birliğin mülkiyetinde olan taşınmazın kiralanması yolundaki Belediye isteminin, 2886 sayılı Yasadaki usuller işletilmeksizin esasen mümkün olmaması karşısında, istemin reddinde bu yönüyle de hukuka aykırılığın söz konusu olmadığı, nihayet herhangi bir kamu kurumu veya kuruluşunun mülkiyetindeki bir taşınmazı kiraya vermesi için iptal davası yoluyla zorlanamayacağı hususlarının gözönüne alınmadığı öne sürülerek Danıştay Başsavcılığı tarafından 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 51 maddesi uyarınca kanun yararına bozulması istemidir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci ve Altıncı Dairelerince 2575 sayılı Danıştay Yasasına 3619 sayılı Yasa ile eklenen Ek-1.madde hükmü uyarınca birlikte yapılan toplantıda, … İdare Mahkemesince verilen … günlü E:…, K:… sayılı kararın, Danıştay Başsavcısı tarafından kanun yararına temyiz edilerek bozulması istemi üzerine, Danıştay Sekizinci Dairesinin 1999-1434 esas numarasında oluşturulan dosyada,
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘nın açıklamaları dinlendikten sonra işin gereği görüşüldü :
Dava, … İşletme Birliği Encümeninin, … Belediye Başkanlığının eski kamyon garajı yerini kiralama isteminin reddine ilişkin 1.2.1996 günlü, … sayılı kararı ile … ‘da bulunan bazı işyerlerinin devir edilmesine ilişkin … günlü, … sayılı kararının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince, imar planında … İşletme Birliğine, iş ve ticaret merkezi yapılmak üzere tahsisli dava konusu yerin, şehiriçi ulaşım hizmetlerinde kullanılmasının trafik yönüyle de sakınca yaratmayacağı … Emniyet Müdürlüğünün … günlü, … sayılı yazısından anlaşıldığından, şehirlerarası otobüs terminali, şehiriçi otobüs terminali gibi kamuya hizmet veren tesislerin bir arada bulunması ile belde halkının bu hizmetlerden kolayca faydalanması sağlanacağından aksi yönde tesis edilen işlemde hukuka ve mevzuata uygunluk görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemlerden … gün ve … sayılı işlemin iptaline karar verilmiş, temyiz edilmeyerek kesinleşen bu kararın Danıştay Başsavcısı tarafından Kanun Yararına bozulması isteminde bulunulmuştur.
3194 sayılı İmar Yasasının 3. maddesinde, herhangi bir sahanın, her ölçekteki plan esaslarına, bulunduğu bölgenin şartlarına ve yönetmelik hükümlerine aykırı maksatlar için kullanılamayacağı hüküm altına alınmıştır.
Olayda, imar planında kamyon parkı ve otopark olarak ayrılan taşınmazın, davalı … İşletme Birliği Başkanlığının istemi üzerine … Belediye Meclisinin 5.11.1992 günlü, 251 sayılı kararı ile imar planında değişiklik yapılarak “… İşletme Birliği İş ve Ticaret Merkezi” yeri olarak ayrıldığı, davacı … Belediye Başkanlığının anılan bu yeri şehiriçi ulaşım hizmetlerinde merkez olarak kullanmak üzere davalı idareden kiralama isteminde bulunduğu, bu istemi incelemek üzere oluşturulan komisyon raporuna dayanılarak kiralama isteminin reddedildiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda açıklanan Yasa kuralı uyarınca uyuşmazlık konusu taşınmazın imar planındaki tahsis amacına aykırı olarak kullanılamayacağı açıktır.Bu durumda imar planında … İşletme Birliği,İş ve Ticaret Merkezi olarak ayrılan taşınmazın , şehiriçi ulaşım hizmetlerinde kullanılmak üzere kiralanması yolundaki istemin reddine ilişkin işlemde yasaya aykırılık bulunmadığından, işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı tarafından yapılan temyiz isteminin kabulü ile … İdare Mahkemesinin temyiz edilmeyerek kesinleşen … gün ve E:…, K:… sayılı kararının, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 51. maddesi uyarınca kanun yararına ve hükmün hukuki sonuçlarına etkili olmamak üzere bozulmasına, kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığı ile Danıştay Başsavcılığına gönderilmesine ve Resmi Gazetede yayımlanmasına 2.6.1999 gününde oybirliği ile karar verildi.