8. Daire         1998/913 E.  ,  2000/6158 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 1998/913
Karar No: 2000/6158

Temyiz İsteminde Bulunan : …
Vekili : …
Karşı Taraf : … Ticaret ve Sanayi Odası Başkanlığı
Vekili : …
İstemin Özeti : … Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Üyesi olan davacının, 6 ay içinde yapılan oda meclis toplantılarının yarısından bir fazlasına katılmadığı gerekçesiyle oda meclis üyeliğinden çekilmiş sayılmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada; davacının 6 ay içinde meclis toplatısının yarısından bir fazlasına katılmadığı anlaşıldığından çekilmiş sayıldığı hususunun başkanlıkça bildirilmesinde usulsüzlük olmadığı, bu konuda meclis kararına gerek bulunmadığı gerekçesiyle davayı reddeden … İdare Mahkemesinin 19.6.1997 gün ve … sayılı kararının; işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı öne sürülerek 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmuştur.
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘un Düşüncesi: Temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir. Danıştay Savcısı … ‘nın Düşüncesi: 5590 sayılı Ticaret ve Sanayi Odaları, Ticaret Odaları, Sanayi Odaları Deniz Ticaret Odaları, Ticaret Borsaları ve Türkiye Ticaret Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği Tüzüğünün 36. maddesinde “Oda, Borsa ve Birlik organlarında geçerli sayılan bir özürü olmaksızın üst üste üç toplantıya veya özürü olsun olmasın altı ay içinde yapılan toplantıların yarısından bir fazlasına katılmamış olanlar çekilmiş sayılırlar” denilmektedir. Mevzuatta açık kural bulunmayan hallerde,kamu kurum ve kuruluşlarının karar organlarının seçilmiş kişi durumundaki üyelerinin,çekilmiş sayılmaları veya istifa istemlerinin kurumun o karar organınca karara bağlanarak sonuçlandırılması asıldır.
5590 sayılı Kanunda ve anılan Tüzükte çekilmiş sayılma halinde ne gibi işlem tesis edilmesi gerektiğine ilişkin açık kural bulunmamaktadır.
Bu nedenle … Ticaret ve Sanayi Odası meclisi üyesi olan davacının, altı ay içinde yapılan 7 meclis toplantısından 5 ine katılmadığı için oda meclis kararı olmaksızın, Meclis başkanınca Meclis üyeliğinden çekilmiş sayılması işleminde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan sebeblerle temyiz isteminin kabulü, ile aksi görüşle davayı reddeden … İdare Mahkemesi kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü :
Uyuşmazlık, … Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Üyesi olan davacının, 6 ay içinde yapılan oda meclis toplantılarının yarısından bir fazlasına katılmadığı gerekçesiyle oda meclis üyeliğinden çekilmiş sayılmasına ilişkin olarak tesis edilen oda başkanlığı işleminden doğmuştur.
Ticaret ve Sanayi Odaları, Ticaret Odaları, Sanayi Odaları, Deniz Ticaret Odaları, Ticaret Borsaları ve Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği Tüzüğünün 36. maddesinde, oda, borsa ve Birlik organlarında görevli üyelerin, organlarınca geçerli sayılan bir özürü olmaksızın üst üste yapılan üç toplantıya veya özrü olsun olmasın altı ay içinde yapılan toplantıların yarısından bir fazlasına katılmamaları halinde üyelikten çekilmiş sayılacakları kuralının bulunduğu, 26. maddesinde de, oda ve borsalarda meclisin, karar ve denetim organı, yönetim kurulunun da yürütme organı olduğu, öte yandan … Ticaret ve Sanayi Odası Meclis İç Talimatının meclis başkanının görev ve yetkilerinin sayıldığı 12. maddesinin (b) fıkrasında, iç yönetmeliğin Oda Meclisine ait hükümleri ile Oda Meclisi İç Talimatının uygulanmasına nezaret etmenin meclis başkanının görev ve yetkilerinden olduğu, 28. maddesinde de meclis başkanı ve üyelerinin toplantılara katılmaya mecbur oldukları, ancak kabul edilebilecek mazeretlerinin olması halinde kendilerine meclis tarafından izin verileceği, meclisce uygun görülecek bir mazerete dayanmaksızın birbiri ardından üç toplantıya gelmeyen veya altı ay içindeki toplantıların yarıdan bir fazlasına katılmayan meclis başkanı, başkan vekili ve meclis üyelerinin istifa etmiş sayılacakları, 29. maddesinde ise meclis kararlarının gerekçeli olacağı, bu kararların idari, nihai ve icrai bir karaktere sahip olduğu, oda meclisi kararları hakkında kazai mercilere müracaat edilebileceği belirtilerek meclis kararının hukuki mahiyeti belirlenmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, davacının 12.12.1995-4.6.1996 tarihleri arasındaki 6 aylık dönemde yapılan toplam yedi meclis toplantısından 12.12.1995, 26.12.1996, 19.1.1996, 26.3.1996 ve 7.5.1996 tarihli toplantılara katılmadığı, bu toplantılar için, davacının yurt dışında bulunması nedeniyle mazeret belirttiği ve meclisce mazeretinin kabul edildiği, ancak özrü olsun olmasın 6 ay içinde yapılan toplantıların yarısından bir fazlasına katılmadığı nedeniyle meclis başkanı tarafından tesis edilen işlemle meclis üyeliğinden çekilmiş sayılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
İdare Mahkemesince, Tüzük hükmünün meclisin takdirine bağlı olmadığı, davacının Tüzük hükmü uyarınca müstafi duruma düştüğü, bu durumun tespiti üzerine bunun meclis başkanınca ilgilisine bildirilmesinde meclis kararına gerek olmadığı, işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Ancak, yukarıda belirtilen yasal düzenlemelerin birlikte değerlendirilmesinden, Meclis Başkanı, Başkan Vekili ve Meclis Üyesinin oda meclis üyeliğinden çekilmiş sayılmasına, ancak oda meclisince karar verilebileceği sonucuna ulaşılmakta olup, olayda ise davacının oda meclisi üyeliğinde çekilmiş sayılmasına ilişkin meclis kararının bulunmadığı, işlemin meclis başkanı tarafından tesis edildiği anlaşıldığından, dava konusu işlemde mevzuat ve hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Bu durumda davayı reddeden idare mahkemesi kararında isabet görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle … İdare Mahkemesi kararının bozulmasına ve dosyanın yeniden karar verilmek üzere anılan mahkemeye gönderilmesine 10.10.2000 gününde oybirliği ile karar verildi.