8. Daire         1998/3249 E.  ,  2000/2598 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 1998/3249
Karar No: 2000/2598

Temyiz İsteminde Bulunan : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Vekili : …
Karşı Taraf : …
İstemin Özeti : Davacıya ait işyerinin gayri sıhhi müessese ruhsatı olmadığı gerekçesiyle faaliyetten men edilmesine ilişkin .. Büyükşehir Belediye Encümeninin … gün ve .. sayılı kararının iptali istemiyle açılan davada, 3. sınıf gayrı sıhhi müsessese niteliğinde bulunan davacıya ait işyerinin 26.10.1983 gün ve 18203 sayılı Gayri Sıhhi Müesseseler Yönetmeliğinin 30. maddesi uyarınca, ancak mahallin en büyük mülki amiri tarafından kapatılabileceğinden, davalı belediye encümeni tarafından tesis edilen işlemde yetki yönünden hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemi iptal eden … İdare Mahkemesinin … gün ve … sayılı kararının, 3030 sayılı Yasa uyarınca 1.2 ve 3. sınıf GSM ruhsatı vermeye yetkili oldukları, ayrıca 1580 sayılı Yasanın 15/19 maddesine göre belediyelerin ruhsatsız işyerlerini men etme yetkilerinin bulunduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Yasanın 49.maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Yanıt verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘ün Düşüncesi: İstemin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … ‘ün Düşüncesi: Dava, davacıya ait işyerinin gayri sıhhi müessese ruhsatı olmadığı gerekçesiyle faaliyetten men edilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince; davacıya ait işyerinin 3. sınıf gayrı sıhhi müessese niteliğinde bulunduğu ve Gayri Sıhhi Müesseseler Yönetmeliğinin 30 uncu maddesi uyarınca mahallin en büyük mülki amiri tarafından kapatılması gerekirken … Büyükşehir Belediye Encümenince işlem tesisinde yetki yönünden hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiştir.
3030 sayılı Büyükşehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkındaki Kanunun 6/A-e maddesinde; 1, 2 ve 3 ncü sınıf gayri sıhhi müesseselerin gıda ile ilgili olanları hariç açılışı ve çalışmalarına ruhsat verme yetkisinin büyükşehir belediyelerine ait olduğu belirtilmiş, 12.12.1984 günlü 18603 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Büyük Şehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkında 3030 sayılı Kanun’un Uygulanması ile ilgili Yönetmeliğin 19 uncu maddesinde de; 1,2 ve 3 üncü sınıf gayri sıhhi müesseselerin açılış ve çalışmalarına ilişkin, 1580 sayılı Belediye Kanununa göre yapılması gerekli işlemler dahil, her türlü iş ve işlemleri yerine getirme, ruhsat verme ve işleyişlerini denetleme, gerektiğinde kanuni müeyyide uygulama görev ve yetkilerinin büyükşehir belediye başkanlığına ait olduğu hükme bağlanmıştır.
1,2 ve 3 üncü sınıf gayrı sıhhi müesseseler hakkında her türlü iş ve işlemleri yerine getirme yetkisi 3030 sayılı Yasa ve Uygulama Yönetmeliği ile büyükşehir belediye başkanlığına verilmiş iken, Gayri Sıhhi Müesseseler Yönetmeliğinin 30 uncu maddesindeki hükme dayanılarak olayda en büyük mülki amirin yetkili kabul edilmesinde hukuki isabet görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle, işin esasının incelenmesi gerekirken dava konusu işlemi yetki yönünden iptal eden idare mahkemesi kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü :
Uyuşmazlık, davacıya ait işyerinin gayri sıhhi müessese ruhsatı alınmadığı gerekçesiyle faaliyetten men’ edilmesine ilişkin davalı idare işleminden doğmuştur.
3030 sayılı Büyükşehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkındaki Kanunun 6/A-e maddesinde, çevre sağlığı ve korunmasını sağlamak amacıyla gıda ile ilgili olanlar hariç 1.2 ve 3. sınıf gayrı sıhhi müesseselerin açılış ve çalışmalarına ruhsat verme yetkisinin büyükşehir belediyelerine ait olduğu belirtilmiş, 3030 sayılı Kanunun Uygulanması ile ilgili Yönetmeliğin 19. maddesinde de, nicelik ve nitelikleri Gayri Sıhhi Müesseseler Yönetmeliğinde belirli 1, 2. ve 3. sınıf gayri sıhhi müesseselerin açılış ve çalışmalarına ilişkin, 1580 sayılı Belyediye Kanununa göre yapılması gereken işlemler dahil her türlü iş ve işlemleri yerine getirme, ruhsat verme ve işleyişlerini denetleme, gerektiğinde kanuni müeyyide uygulama görev ve yetkilerinin büyükşehir belediye başkanlığına ait olduğu hükmü yer almıştır.
Herne kadar, 26.9.1995 gün ve 22416 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Gayri Sıhhi Müesseseler Yönetmeliğinin 22. maddesinde, ruhsatsız olarak faaliyete geçen müesseselerin mahalli en büyük mülkiye amirince kapatılacağı ve yapılan işlemler hakkında yetkili makama bilgi verileceği hükmü yer almış ise de, büyükşehir belediyesi teşkilatı bulunan yerlerde yukarıda anılan 3030 sayılı Kanun ve Uygulama Yönetmeliği ile 1.2. ve 3. sınıf gayri sıhhi müesseseler hakkındaki her türlü iş ve işlemleri yapma yetkisi büyükşehir belediye başkanlığına verilmiş bulunmaktadır. Diğer yandan, 1580 sayılı Belediye Yasasının 15/19 maddesi ile, kanunen ruhsata tabi iken ruhsatsız yapılan işyerlerini faaliyetten men etmek görevi belediyelere verilmiştir.
Bu durumda, anılan mevzuat hükümleri uyarınca gayri sıhhi müessese ruhsatı bulunmayan işyerleri hakkında işlem tesis etmeye büyükşehir belediyesi yetkili kılındığından, bu konuda en büyük mülki amirin yetkili bulunduğu yolundaki idare mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesi kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan mahkemeye gönderilmesine 5.4.2000 gününde oybirliği ile karar verildi.