8. Daire         1998/1087 E.  ,  1999/5107 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 1998/1087
Karar No: 1999/5107

Davacı : …
Davalı : Milli Eğitim Bakanlığı
Davanın Özeti : Dava, 29.8.1997 gün ve 23095 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürülüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Sınıf Geçme Yönetmeliğinin 45. maddesinin, öğrencilerin istekleri dışındaki alanlara yönlendirilmesinin hukuka aykırı olduğu öne sürülerek iptali istemiyle açılmıştır.
Savunmanın Özeti: Alan seçiminin, öğrenci ve velisinin görüşü alınarak ilgili müdür yardımcısı, sınıf öğretmeni ve rehber öğretmen tarafında yapıldığı, yönetmeliğin yeniden düzenlenen 37. maddesinde öğrencilere tercih ettikleri alanlara girmelerini sağlamak amacıyla 3 dersten ortalama yükseltme sınav hakkı tanındığı, bu nedenle davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘in Düşüncesi : Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’ın Düşüncesi : 29.8.1997 tarih ve 23095 sayılı Resmi Gazetede uygulamaya konulan Ortaöğretim Kurumları Sınıf Geçme yönetmeliğinin 45. maddesinin iptali istenmektedir.
İptali istenen yönetmelik kuralında programlarında birden fazla alana yer verilen okullarda 9.sınıfı geçen öğrencilerin ilgi, istek, yetenek ve derslerdeki başarı durumlarına göre alanlara yönlendirilecekleri, yönlenme ve yönlendirmede 9.sınıfta okutulan ve alanlara kaynaklık eden derslerin yıl sonu notlarının ağırlıklı ortalaması yada bu derslerin yıl sonu notunun esas alınacağı, buna göre öğrencinin alana kaynaklık eden derslerin yılsonu ağırlıklı ortalamasının 2.50 veya yukarı, yıl sonunda 32.madde hükmüne göre alana kaynaklık eden derslerin herbirinden başarılı olduğu alan veya alanlardan birine yöneleceği, yöneldiği veya yönlendirildiği alan yerine başka bir alana devam etmek isteyen öğrencinin alana kaynaklık eden derslerin yıl sonu notlarının ağırlıklı ortalaması, tercih ettiği alana devam etmeye hak kazanmış ve ağırlıklı ortalaması en düşük olan öğrencinin ortalamasından daha aşağı olmamak kaydıyla bu alana yönelebileceği öngörülmüştür.
Davacı bu kuralın öğrencilerin istekleri haricinde alanlara yönlendirilmesine neden olduğunu ileri sürmekte ve iptalini istemektedir.
Ancak öğrencilerin girmeyi hedeflediği yüksek öğretim dalına hazırlayıcı nitelikte eğitim verecek alanının belirlenmesinde salt öğrencinin istek ve iradesi yeterli olmayıp öğrencinin o alandaki yetenek ve başarısı da önem taşımaktadır. Esasen Yönetmeliğin 37.maddesi uyarınca öğrencilerin yıl sonunda bu alandaki derslerin ortalamalarını yükseltmek için 3 dersten sınava girme hakları bulunduğu gibi geçmek istedikleri alandaki en son öğrencinin ortalaması ile aynı ortalamaya sahip olmaları durumunda o alana geçmeleri de 45.madde gereği olanaklı bulunmaktadır.
Bu durumda alan belirlenmesinde,alana kaynaklık eden derslerde öğrencinin istek ve iradesi ile birlikte belirli bir başarı düzeyi öngörülmesine ilişkin dava konusu yönetmelik maddesinde ve buna dayalı işlemde hukuka aykırılık bulunmadığından davanın reddine karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedr.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince, duruşma için önceden belirlenen 13.10.1999 günü davacı velisi … ile davalı idare vekilinin geldikleri görüldükten, karşılıklı savunma ve savunmaları ile Danıştay Savcısının düşüncesi dinlendikten sonra işin gereği görüşüldü :
Dava, Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları sınıf Geçme Yönetmeliğinin alan seçimine ilişkin düzenlemeleri içeren 45. maddesinin iptali istemiyle açılmıştır.
29.8.1997 gün ve 23095 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Sınıf geçme Yönetmeliği’nin “Alanlara Yönelme” başlıklı 45. maddesinde, programlarında birden fazla alana yer verilen okullarda 9.sınıfı geçen öğrencilerin ilgi, istek, yetenek ve derslerdeki başarı durumlarına göre alanlara yöneleceği veya yönlendirileceği, yönlendirmenin öğrenci ve velisinin görüşü alınarak ilgili müdür yardımcısı, sınıf öğretmeni ve rehber öğretmen tarafından yapılacağı, yönelme veya yönlendirmede 9. sınıfta okutulan ve alanlara kaynaklık eden derslerin yıl sonu notlarının ağırlık ortalaması ya da yıl sonu notlarının esas alınacağı, bunun için de alana kaynaklık eden derslerin yıl sonu notlarının ağırlıklı ortalamasının 2.50 ve daha yukarı olması gerektiği, alanlara yönelme şartını taşımayan öğrencinin, alanlara kaynaklık eden derslerin yıl sonu notlarının ağırlıklı ortalaması hangi alan için daha yüksek ise o alana yönlendireceği, yöneldiği veya yönlendirdiği alandan başka bir alana devam etmek isteyen öğrencinin, alana kaynaklık eden derslerin yıl sonu notlarının ağırlıklı ortalaması, tercih ettiği alana devam etmeye hak kazanmış ve ağırlıklı ortalaması en düşük olan öğrencinin ortalamasından daha aşağı olmaması şartıyla bu alana yöneleceği, birden fazla alana yönelme şartını taşıyan ve herhangi bir alana yönelmiş bulunan öğrencinin istemesi halinde ders yılının başlamasını takip eden bir ay içinde alan değişikliği yapabileceği kurala bağlanmıştır. Dairemizin 1996/2459 sayılı esasına kayıtlı bulunan ve 5.9.1995 gün ve 22395 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Sınıf Geçme Yönetmeliğinin ortalama yükseltme sınavı başlıklı 37. maddesinin 1. fıkrası ile alanlara yönelme başlıklı 45. maddesinin iptali istemiyle açılan davada, ortalama yükseltme sınavına girme imkanı tanımayan 37. maddesinin 1. fıkrası ile alanlara yönelme konusunda, bir alan için belirlenen barajı aşan öğrencinin zorunlu olarak o alana yönlendirilmesine ilişkin 45. maddesinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle verilen … gün ve … sayılı iptal kararı üzerine yeniden yapılan düzenlemeyle anılan yönetmeliğin 37. maddesinin 1. fıkrası “Doğrudan sınıfını geçemeyen öğrenciler ile bazı derslerinin yıl sonu notunu yükseltmek isteyen öğrenciler; ders kesiminde istedikleri en fazla üç (3) dersten ortalama yükseltme sınavına girebilirler” şeklinde değiştirilmiş ve böylece ilgisi, yeteneği ve isteği doğrultusunda bir alana yönelmek isteyen öğrenciye o alana kaynaklık eden 3 dersten sınava girerek ortalamasını yükseltme imkanı tanınmış böylece alana yönelme hususlarını düzenleyen ve yukarıda değinilen 45. maddeyle de alana yönelme hususunda öğrenciye farklı tercih imkanları sağlamıştır.
Tüm bu açıklamalarda göstermektedir ki, alan seçiminde öğrencinin o alana ilgisi ve isteği önemli olmakla birlikte asıl olan öğrencinin yönelmek istediği alana ilişkin yeteneklere sahip olup olmadığıdır.
Bu nedenle dava konusu yönetmeliğin genel ilkelerini düzenleyen 5/b, 7 ve 9. maddesinde ifadesini bulan ve öğrencinin ilgi, istek ve yetenekleri doğrultusunda gelişmesini ve yükseköğrenim görmesini sağlayan düzenlemelere uygun bulunan dava konusu Yönetmelik maddesinde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, yasal dayanaktan yoksun bulunan, davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına 13.10.1999 gününde oybirliği ile karar verildi.