8. Daire         1997/63 E.  ,  1999/3958 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 1997/63
Karar No: 1999/3958

Davacı : …
Davalılar : 1. Milli Eğitim Bakanlığı
2. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı
Vekili :…
3. Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı
Vekili : …
İstemin Özeti : Yükseköğretim Kurumlarının Öğretim Elemanı ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Uzman Personel İhtiyacını Karşılamak Amacıyla Milli Eğitim Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurumları Tarafından Yurtdışına Lisansüstü Öğrenim Görmek Üzere Gönderilecek adayları Seçme Sınavı (YLS) 1996 Klavuzunun, (2.3.1) Aday Bilgi Formu başlığının 8. “Genel Akademik Ortalama” maddesinin ve (2.3.2) maddesindeki “Genel Akademik Ortalama hangi ölçekte verilmişse ona göre yazılacaktır” ibaresinin ve bu ibareye dayanılarak tesis edilen Milli Eğitim Bakanlığı Yükseköğretim Genel Müdürlüğünün … sayılı işleminin; 100’lük sisteme göre gösterilen genel akademik ortalamanın 4’lük sisteme göre başarı ortalamasını daha düşük yansıttığı, bu durumun da akademik ortalaması 100’lük sisteme göre gösterilenler aleyhine eşitsizlik yarattığı öne sürülerek iptali istemidir.
Milli Eğitim Bakanlığı Savunmasının Özeti : 1416 sayılı Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanunun 2. maddesinin, yurtdışına öğrenci gönderecek makamları öğrencilerde aranacak şartları belirlemeye yetkili kıldığı, kılavuzda Başvurma Koşulları ile İlgili iptali istenen madde de genel akademik not ortalamasının 100 üzerinden 70 olması gerektiği şartı getirildiği, davacının not ortalamasının 65.13 olduğu, Üniversitelerimizde kullanılan üç ayrı not sistemi gözönüne alınarak her bir sistem için aranan not ortalamasının ayrı ayrı belirtildiği ve adaylardan kendi üniversitelerinde kullanılan sisteme göre not ortalamalarını beyan ederek kodlamalarının istenildiği, mezun olduğu Üniversitenin uyguladığı not ölçeğine göre kılavuzda belirtilen ortalamanın altında bir puana sahip olan ilgilinin burs hakkından yararlandırılmasının mümkün olmadığı, bu itibarla tesis olunan işlemde mevzuata ve hukuka aykırılık bulunmadığından davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
Yükseköğretim Kurulu Başkanlığını Savunmasının Özeti : Davacının aranan başarı koşulunu taşımadığı, davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı Savunmasının Özeti: Davacının Koşullardan birisini taşımadığının sonradan anlaşıldığı, işlemin yasal olduğu, davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘in Düşüncesi : Yasal dayanaktan yoksun bulunan davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … ‘ün Düşüncesi : Davacı, Yurtdışına Lisansüstü Öğrenim Görmek üzere Gönderilecek Adayları Seçme Sınavına ait 1996 yılı kılavuzunun Aday Bilgi Formu başlığı altındaki 8 inci bendindeki “genel akademik ortalama” maddesi ile kayıt formu başlığı altındaki “genel akademik ortalama hangi ölçekte verilmişse ona göre yazılacaktır” ibaresinin ve bu hükümlere dayanılarak tesis edilen Milli Eğitim Bakanlığı işleminin iptalini istemektedir.
1416 sayılı Yabancı Ülkelere Gönderilecek Öğrenciler Hakkındaki Kanunun 2 nci maddesi, yurtdışına gönderilecek öğrencilerde aranacak koşulları belirleme yetkisini ilgili kurum ve kuruluşlara vermiş bulunmaktadır.
Yurtdışına Lisansüstü Öğrenim Görmek Üzere Gönderilecek Adayları Seçme Sınavı (YLS) 1996 Kılavuzunda; başvurma koşulları arasında, lisans öğrenimi ile ilgili genel akademik ortalamanın “4 üzerinden 2.80”, “10 üzerinden 7”, “100 üzerinden 70” ve daha yukarı olması gerektiğini kurala bağlanmış, genel akademik ortalamanın mezun olunan üniversitede kullanılan not sistemi ile ilgili seçeneğin dönüştürme işlemi yapılmadan işaretleneceği, bu ortalama hangi ölçekte verilmişse ona göre yazılacağı, başvurma belgesine bilgilerin gerçeğe uygun olarak yazılması ve kodlanmasından adayların sorumlu olduğu, koşullardan herhangi birine uymadığı saptanan adayların sınava alınmış ve programa seçilmiş olsalar bile hiçbir haktan yararlandırılmayacakları belirtilmiştir.
Lisans üstü öğrenim görmek üzere yurt dışına gönderilecek olan adaylarda belirli bir düzeyin üstünde başarı aranmasında ve bunu sağlamak üzere sınav kılavuzunda genel akademik ortalama gibi somut bir ölçüte yer verilmesinde, başvuru formunun mezun olunan üniversitede kabul edilen not sistemine göre düzenleme yapılmasında hukuka aykırılık görülmemiştir. Dosyanın incelenmesine göre; … Teknik Üniversitesi İşletme Fakültesinden mezun olan davacının genel akademik ortalaması, bitirme belgesinde 100 üzerinden 65.13 olarak gösterilmiştir. Davacı ise, kayıt kartı ve aday bilgi formunda genel akademik ortalamasının 4 üzerinden 2.89 olduğunu belirtmek suretiyle başvuruda bulunmuş ve 9.11.1996 tarihinde katıldığı Yurtdışı lisansüstü sınavında başarılı olmasına karşın, başvuru koşulunu taşımadığı gerekçesiyle burstan yararlandırılmamıştır. Dava konusu edilen 1996 yılı yurtdışı lisansüstü sınav kılavuzunda başvuru süresi 23.9.1996-4.10.1996 tarihleri arası olarak gösterilmiştir. Dosyada bulunan davacıya ait kayıt kartı ve aday bilgi formundan başvuru tarihi belirlenememekte ise de, başvurunun 23.9.1996 tarihinden sonra yapıldığının kabulü gerekmektedir. Bu durumda, davacının söz konusu sınav için başvurduğu tarihten önce … Üniversitesi Senatosunca alınan 7.12.1995 günlü kararla 100’lük not sisteminden 4 lük not sistemine geçildiği anlaşılmaktadır. … Üniversitesince verilen ve dosyaya eklenen belge ile not durum belgesinde; anılan senato kararı uyarınca davacının genel akademik ortalaması 4’lük not sisteminde 2.90 olarak gösterilmiştir. Her ne kadar sınav kılavuzunda dönüştürme işlemi yapılmayacağı, ortalama hangi ölçekte verilmişse ona göre yazılacağı kuralı yer almış ise de, üniversite senatosunca alınan karar uyarınca davacının başvuru tarihinde 2.90 genel akademik ortalamaya sahip olduğu yadsınamaz. Öğrenci lehine getirilen bir düzenlemeden davacının salt daha önceki tarihte mezun olması nedeniyle yararlandırılmaması yolundaki işlemde hakkaniyet ilkesine uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davanın kılavuz hükümlerine yönelik kısmının reddine, başvurma koşulunu taşımadığı gerekçesiyle burstan yararlandırılamıyacağı yolundaki Milli Eğitim Bakanlığı işleminin iptaline karar verilmesi gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince 16 Haziran 1999 günü yapılan duruşmada davacı ve davalı idarelerin vekilleri ve temsilcilerinin geldikleri görüldükten, tarafların sav ve savunmaları ile Danıştay Savcısının düşüncesi dinlenildikten sonra işin gereği görüşüldü :
Dava, Yükseköğretim Kurumlarının Öğretim Elemanı ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Uzman Personel İhtiyacını Karşılamak Amacıyla Milli Eğitim Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurumları Tarafından Yurtdışına Lisansüstü Öğrenim Görmek Üzere Gönderilecek adayları Seçme Sınavı (YLS) 1996 Klavuzunun, (2.3.1) Aday Bilgi Formu başlığının 8. “Genel Akademik Ortalama” maddesinin ve (2.3.2) maddesindeki “Genel Akademik Ortalama hangi ölçekte verilmişse ona göre yazılacaktır” ibaresinin ve bu ibareye dayanılarak tesis edilen Milli Eğitim Bakanlığı Yükseköğretim Genel Müdürlüğünün … sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
Yurtdışına Lisansüstü Öğrenim Görmek Üzere Gönderilecek Adayları Seçme Sınavı (YLS) 1996 yılı Kılavuzunun Aday Bilgi Formu başlıklı (2.3.1) maddesinin Genel Akademik Ortalama ile ilgili 8.bendinde “bu alanda, mezun olunan üniversitede kullanılan not sistemi ile ilgili seçenek işaretlenecek ve herhangi bir dönüştürme işlemi yapmadan lisans öğrenimi ile ilgili genel akademik ortalama yazılarak kodlanacaktır.” Kayıt Kartı başlıklı (2.3.2) maddesinde de “Genel akademik ortalama hangi ölçekte verilmişse ona göre yazılacaktır.” koşulları, yine aynı Kılavuzun Başvurma Koşulları başlıklı (2.1) maddesinin (h) bendinde de “linans öğrenimi ile ilgili genel akademik ortalaması dört üzerinden 2.80, on üzerinden 7, yüz üzerinden 70 veya daha yukarı olmak” koşulları yer almaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, 24.7.1995 tarihinde … Üniversitesi İşletme Fakültesinden 65.13 puanla iyi derece ile mezun olan davacının yukarıda anılan koşullar çerçevesinde yapılan 1996 yılı YLS sınavına başvurduğu, ancak başvuru sırasında Aday Bilgi Formunda Genel Akademik Ortalamasını 4’lük sisteme göre 2.89 olarak belirttiği ve yapılan sınavda başarılı olduğu, daha sonra davacının not ortalamasının 70 not ortalaması koşulu taşımadığının tespiti üzerine Milli Eğitim Bakanlığınca, kazandığı bu burstan yararlanmayacağının bildirilmesi üzerine bu davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Yurtdışına gönderilecek adaylarda belirli bir seviyenin üzerinde lisans bilgisi aranmasında hizmet gereklerine, objektif değerlendirme esaslarına, kamu yararına ve hukuka aykırılık görülmediğinden kılavuzun ilgili hükmünün iptali isteminin dayanağı bulunmamaktadır.
Anılan kılavuzun Genel Bilgiler, Temel İlke ve Kurallar başlıklı 1. maddesinin 5. bendinde ” Adayların yurtdışına gönderilmeleri ile ilgili kanun, tüzük, yönetmelik ve diğer mevzuat ile bu klavuzda belirtilen koşulları uymaları gerekir. Seçildikleri halde ilgili mevzuattaki koşullara uymadıkları tespit edilenler, bu seçimden doğabilecek hiçbir haktan yararlandırılmazlar” kuralı bulunmaktadır.
Bu durumda, davacının kılavuzda belirtilen not ortalaması koşulunu taşımadığı açık olduğundan tesis edilen işlemde de hukuka aykırılık görülmemiştir.
Davacı tarafından mezun olduktan sonra … Senatosu kararı ile 4’lük sisteme geçildiği ve bu sisteme göre not ortalamasının 2.90 olduğu belirtilmekte ise de, kılavuzda her not sistemi için ayrı ayrı başarı puanları belirlenmiş olduğundan bu iddiaya itibar edilmemiştir.
Açıklanan nedenlerle dayanaktan yoksun bulunan davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri uyarınca ….-lira vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idarelere verilmesine 16.6.1999 gününde oybirliği ile karar verildi.