8. Daire         1997/6140 E.  ,  1999/4290 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 1997/6140
Karar No: 1999/4290

Temyiz İsteminde Bulunan : …
Vekili : …
Karşı Taraf : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Vekili : …
İstemin Özeti : Davacı kooperatife satılan arsalar için ek bedel istenilmesine ilişkin 26.11.1996 gün ve … sayılı … Büyükşehir Belediye Encümeni kararının iptali istemiyle açılan davada; dava konusu işlemin mahkemelerinin görev alanı dışında kaldığı, uyuşmazlığın adli yargı yerlerinde çözümleneceği gerekçesiyle davayı görev yönünden reddeden … İdare Mahkemesinin … gün ve … sayılı kararının; 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘in Düşüncesi: İstemin kabulünün gerekeceği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … ‘ün Düşüncesi: Davacı kooperatife tahsis edilip tapuda tescil edilen arsa bedelinin artırılması ve belirlenen yeni bedelin tahsiline ilişkin belediye encümeni kararının iptali dileğiyle açılan davayı görev yönünden reddeden İdare Mahkemesi kararı temyiz edilmiştir.
Davanın konusunu belediye encümeni kararı oluşturmaktadır.Anılan belediye encümeni kararı ise davacının menfaatini ihlall eden,kesin ve yürütülmesi zorunlu,idarenin kamu gücüne dayanarak tek taraflı iradesiyle tesis edilmiş,olup,kısaca idari işlemin bütün unsurları bünyesinde içermektedir.
Bu itibarla,davacıya tahsis edilen arsa bedelinin farkının tahsilinin istendiğine ilişkin olarak Mahkemece getirilen yorumda isabet yoktur.Zira,adli yargı yerinin görevinin söz konusu olabilmesi,dava konusu belediye encümeni kararına dayanılarak fark bedelin tahsili için dava açılması halinde mümkündür.Oysa,yukarıda da değinildiği gibi işbu davada iptali istenilenin bir idari işlem olması ve idari işlemin yargısal denetimininde idari yargı yerinde yapılması yasal zorunluluk olduğundan Mahkeme kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle işin esasının incelenerek karar verilmek üzere temyize konu kararın bozulması gerekir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince davacının duruşma istemi yerinde görülmeyerek işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık, davacı kooperatiften ek arsa bedeli istenilmesi yolundaki Belediye Encümeni kararına ilişkindir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 2. maddesinde, idari eylem ve işlemlerden dolayı çıkarı zedelenenlerin açacakları davalar, idari davalar arasında sayılmıştır.
1580 sayılı Belediye Yasasının 5656 sayılı Yasa ile eklenen Ek 2. maddesinde, Belediye Meclislerinin lüzum ve ihtiyaç gördükleri takdirde belediye meskenleri yapmak ve bu meskenleri belde sakınlerine kiraya vermek veya satmak işlerini mecburi belediye hizmetleri arasına koyabilecekleri, belediyelerin bu maksadı sağlamak üzere bütçelerinde gerekli paraları ayırmak suretiyle döner sermaye tesisine ve paraları ayırmak ve kurulmuş veya kurulacak yapı ortaklıklarına katılmaya yetkili oldukları, belediyelerin bu Yasaya göre yapacakları işlerde Artırma, Eksiltme ve İhale Yasası hükümlerine bağlı olmayacakları, Ek 3. maddesinde ise, bu konuların belediye meclisince düzenlenecek bir yönetmelikle tespit olunacağı öngörülmüştür.
Dosyanın ve 3.5.1999 günlü ara kararımız üzerine gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden, davalı idare tarafından, 5656 sayılı Yasa uyarınca çıkartılan Yönetmelik hükümleri uyarınca 1991-1992 yıllarında davacı konut kooperatifine konut yapması amacıyla arsa satışı yapıldığı, bedeli alınarak tapu devir işlemlerinin yapıldığı, ancak sonradan davalı idareyi teftiş eden Mülkiye Müfettişinin bazı konuları tenkit etmesi üzerine … Büyükşehir Belediye Encümeninin dava konusu kararı ile davacı konut yapı kooperatifinden 2.753.295.000 TL nın tapu devir tarihinden itibaren tahsil anına kadar % 30 faiziyle birlikte alınması yolunda işlem tesis edildiği anlaşılmıştır.
Dava konusu Belediye Encümen kararı davalı idarenin tek taraflı ve kamu gücünü kullanarak oluşturduğu, ek arsa bedeli istenilmesine ilişkin işleme karşı açılan davanın görüm ve çözüm yerinin idari yargı yeri olduğu kuşkusuzdur.
Bu durumda idari yargının görevli olduğu bu uyuşmazlıkta davayı görev yönünden reddeden İdare Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesi kararının bozulmasına yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan mahkemeye gönderilmesine 29.6.1999 gününde oybirliği ile karar verildi.