8. Daire         1997/4150 E.  ,  1998/1759 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 1997/4150
Karar No: 1998/1759

Davacı : …
Vekili : …
Davalı : Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı ANKARA
Vekili : …
Davanın Özeti : Yüksek öğrenimini … Teknik Üniversitesinde tamamlayan davacının, diploma denkliğinin kabulü istemiyle yaptığı başvuru üzerine, davacıya uygulanan 19.7.1997 günlü seviye tesbit sınavının; hukuka aykırı olduğu öne sürülerek iptali ve yürütmenin durdurulması istemidir.
Savunmanın Özeti : Tanıma ile denklik kavramlarının ayrı oldukları, Yurtdışı Yükseköğrenim Diplomaları Denklik Yönetmeliğinin 6/b maddesi uyarınca işlem yapıldığı, davacı seviye tespit sınavında başarılı olamadığı için denklik verilmediği, 18.8.1997 günlü Yürütme Kurulu kararıyla bu sınavın ilk aşamasına girme hakkının 3’e çıkarıldığı, istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘nin Düşüncesi : Davanın reddi gerekeceği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … ‘ın Düşüncesi : Yüksek öğrenimini … Teknik Üniversitesinde tamamlayan davacının,diploma denkliğinin kabulü istemiyle yaptığı başvuru üzerine yapılan seviye tesbit sınavının; hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istenmektedir.
2547 sayılı Yasanın 7.maddesinin (p) bendinde,yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından alınan önlisans,lisans ve lisansüstü diplomalarının denkliğini tesbit etmek görev ve yetkisi yükseköğretim kuruluna verilmiştir.
Bu denkliğin tesbiti için, yurtdışında yapılan eğitimin yurt içindeki düzey ve kalitede olması gerekir.
Diplomaların denklik yönünden değerlendirilmesi yasanın 7/p maddesi gereğince hazırlanıp 14.7.1998 günlü Resmi Gazetede yayınlanan “Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği” hükümlerine göre yapılmaktadır.
Yönetmeliğin 3.maddesinde sayılan belgelerin verilmesinden sonra,4.maddeye göre diploma denklik komisyonunca ön inceleme yapılmakta,araştırma sonunda gerekirse dış ülkedeki eğitim müşavirliği veya ataşeliğinin görüşüne başvurulmakta,gene ihtiyaç duyulursa,belgeler bir yükseköğretim kurumuna incelettirilip görüş alınmaktadır.
Yönetmeliğin 6.maddesinde,yapılan inceleme sonucunda uygun görülenlere denklik belgesi verileceği,lisans eğitiminin düzeyi ve içeriği konusunda bir duraksamaya düşülürse adayın,usul ve esasları yükseköğretim Kurulunca belirlenen,sınıf geçme,ders geçme niteliğinde olmayan,ancak öğrencinin almış olduğu derslerin kapsamının ve öğrencinin kazanması gereken en az bilgi düzeyinin tesbitine yönelik bir “seviye tesbit sınavına” tabi tutulabileceği, sınav sonucuna göre adaylara denklik belgesi verilebileceği,eğitim düzeyi önlisans düzeyinde ise,ön lisans diploması denklik belgesi verileceği veya eğitim düzeyi üniversiteler bir eğitime denk görülmeyenlere denklik belgesi verilemeyeceği hükme bağlanmıştır.
Davacı, bu seviye tesbit sınavında yürütme kurulunca belirlenen sınav esaslarının 7.maddesinde öngörülen yüz üzerinden en az altmış puanı alamadığından,durumları yeniden yürütme kurulunda görüşülmüş ve denklik istemi reddedilmiştir.
Davacı sınavda uzmanlık alanı dışında ağır sorular sorulduğunu ileri sürmekte ise de Yönetmeliğin ve seviye tesbit sınavının amacı, adayın Türkiyedeki Üniversitelerden mezun olanlar düzeyinde bir formasyon ve birikim kazanıp kazanılmadığının ölçülmesi olup, sınavın yalnızca uzmanlık alanı ile ilgili olması gerekmiyeceğinden bu sav yerinde ve geçerli görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle davanın reddine karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava, Yüksek öğrenimini … Teknik Üniversitesinde tamamlayan davacının, diploma denkliğinin kabulü istemiyle yaptığı başvuru üzerine, davacıya uygulanan 19.7.1997 günlü seviye tesbit sınavının; hukuka aykırı olduğu öne sürülerek iptali istemiyle açılmıştır.
2547 sayılı Yasanın 7/p maddesinde, yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarından alınmış önlisans, lisans ve lisansüstü diplomaların denkliğini tesbit etmenin Yükseköğretim Kurulunun görevi olduğu belirtilmiştir.
Diplomalarının denklik yönünden değerlendirilmesi, yukarıda anılan bu yasa maddesi uyarınca hazırlanıp 14.7.1996 günlü ve 22696 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği hükümleri uyarınca yapılmaktadır. Anılan Yönetmeliğin II. maddesinde, denklik başvurusunun Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına yapılacağı, 4. maddesinde, diploma denklik komisyonunca ön inceleme yapılacağı, gerekirse o ülkedeki Türk Eğitim Müşavirliğinin veya Eğitim Ateşeliğinin görüşlerine başvurulacağı ve ihtiyaç halinde belgelerin bir yükseköğretim kurumuna incettirilerek görüş alınacağı, 6. maddesinin (b) bendinde de, alınmış olan dersler ve haftalık ders sayıları ülkemiz yükseköğretim kurumlarında uygulanan eğitim programlarına eşdeğer bulunmakla birlikte, anılan eğitimin düzeyi ve içeriği konusunda kesin kanaata varılmayan durumlarda, adayların Denklik Komisyonunun önerisi ve Yükseköğretim Kurulunun kararı ile seviye tesbit sınavına alınacağı hükümleri yer almıştır. Yükseköğretim Kurulunun 97.15.11.66 sayılı, 6.5.1997 tarihli Yürütme Kurulu Kararı ile Denklik Yönetmeliğinin 6/b maddesi uyarınca yapılacak seviye tesbit sınavlarının esasları belirlenmiştir. Öte yandan, seviye tesbit sınavlarının esaslarının belirlenmesine ilişkin Yürütme Kurulu Kararının 4/b maddesinde de, eğitimin düzeyi ve içeriği konusunda kesin kanaate varılmayan durumlarda, adayın seviye tesbit sınavına alınacağı kuralı yer almıştır.
Dava konusu olayda, davacının … Teknik Üniversitesinden aldığı diplomasının denklik talebi ile başvurusu üzerine, başvuru evraklarının ilgili alt komisyonda incelendiği, alt komisyonun görüşleri ile birlikte Yükseköğretim Kurulunca yapılan inceleme neticesinde, Denklik Yönetmeliğinin 6. maddesinin (b) bendi uyarınca seviye tesbit sınavına alınmasının Yükseköğretim Yürütme Kurulu Kararı ile uygun görülerek davacıya bildirildiği, adı geçenin sınava girdiği, ilk aşamasında 60 puanın altında not alarak başarısız olduğu ve ikinci aşamasına alınmadığı, durumlarının yeniden yürütme kurulunda görüşülmesi üzerine denklik başvurusunun reddedildiği anlaşılmıştır.
Davacı, denklik başvurusunu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce yaptığını, bu nedenle bu yönetmelik uyarınca seviye tesbit sınavına alınmaması gerektiğini, sınav sorularının, öğrencilerin uzmanlık alanları ile ilgili bulunmadığını, ayrıca davalı idarece tek sınav hakkı verilmesinin fırsat eşitliğine aykırı olduğunu öne sürerek sınavın iptalini istemekte ise de, denklik başvurusu, yönetmeliğin yürürlükte olduğu sırada incelendiğinden, bu yönetmelik hükümlerine göre sınava alınması yerindedir.
Ayrıca, sınavda uzmanlık alanı dışında ağır sorular sorulduğu konusuna gelince; Yönetmeliğin ve seviye tesbit sınavının amacı, adayın Türkiye’deki üniversitelerden mezun olanlar düzeyinde bir formasyon ve birikim kazanıp kazanmadığının tesbitidir. Sınav sorularının ise öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezince, konularında uzman, konulara göre ayrı ayrı belirlenen komisyonlara hazırlatıldığı gözönüne alındığında bu iddiası da yerinde görülmemiştir.
Davalı idarece tek sınav hakkı verilmesinin, fırsat eşitliğine aykırı olduğu iddiasına gelince; 97.27.2036 sayı ve 18.8.1997 tarihli Yürütme Kurulu kararı ile bu sınavın ilk aşamasına girme hakkı birden üçe çıkarılmış olup, bu durumda davacının iki kez daha sınava girme hakkı bulunmaktadır. Bu durumda davacının denklik başvurusunun Yurtdışı Yükseköğretim Denklik Yönetmeliğinin 6. maddesinin (b) bendinin 3. alt bendi uyarınca reddedilmesinde ve diploma denklik belgesi verilmemesinde, mevzuata ve hukuka aykırılık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddine … lira yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, kullanılmayan … lira posta ücretinin talebi halinde davacıya iadesine, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca … lira avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine 15.5.1998 gününde oybirilği ile karar verildi.