8. Daire         1997/4074 E.  ,  1999/4071 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 1997/4074
Karar No: 1999/4071

Temyiz İsteminde Bulunan : …
Karşı Taraf : … Üniversitesi Rektörlüğü
Vekili : …
İstemin Özeti : 4111 Sayılı Af Yasası ile tanınan ek sınav hakkından faydalanmak için başvuruda bulunan davacının, başarısız olduğu derslerin yanısıra, daha önce 3747 Sayılı Af Yasasından yararlanarak girdiği sınavlar sonucunda başarılı olduğu bir dersten de sınava girmesi gerektiği yolunda tesis edilen işlemin iptali istemiyle açılan davayı, davacının, 1981 yılında kayıt yaptırdığı … Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Elektrik-Elektronik Bölümünü azami öğrenim süresi içerisinde bitiremediği için, 1989-1990 öğretim yılı sonunda ilişiğinin kesildiği, 3804 sayılı Af Yasasından faydalanarak başarısız olduğu dört dersten sınava girdiği ve bunlardan Devre Analizi I dersinden başarılı, Matematik I ile Yüksek Matematik I ve Yüksek Matematik II derslerinden ise başarısız olduğu, 4111 sayılı Af Yasası ile tanınan ek sınav hakkından yararlanmak için başvuruda bulunduğu, başvurusunun değerlendirilmesi sonucunda, daha önce 3804 sayılı Yasadan yararlanarak girip de başarılı olduğu dersten de sınava girmesi gerektiği yönünde dava konusu işlemin tesis edildiğinin anlaşıldığı, bu durumda daha önce 3804 Sayılı Af Yasasından yararlanmasına rağmen öğrencilik hakkını elde edemeyen davacının, 4111 sayılı Yasadan yararlanıp öğrencilik hakkını yeniden kazanabilmesi için, ilişiğinin kesilmesine sebep olan bütün derslerden sınavlara girmesi gerekeceği sonucuna varıldığından tesis edilen işlemde hukuka aykırı bir yön bulunmadığı gerekçesiyle reddeden …. İdare Mahkemesinin … gün ve … sayılı kararının, dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu, aynı konuda farklı uygulamalar yapıldığı ve bunun düzenli idare ilkesiyle bağdaşmayacağı öne sürülerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi .. ‘ın Düşüncesi: Temyiz isteminin kabulü gerekeceği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı .. ‘nın Düşüncesi : 2547 sayılı Kanuna 4111 sayılı Kanunla eklenen Geçici 43.madde de, “44.maddede yapılan değişiklikten yararlanmak üzere (hazırlık ve ara sınıflar dahil bütün sınıflarda) 1981-1982 eğitim-öğretim yılından başlamak üzere bu Kanunun yayımı tarihine kadar her ne sebeple olursa olsun (kendi isteği ile ayrılanlar dahil) okullardan ilişiği kesilen öğrencilere (öğrenci katkı payını ödeyemedikleri için ilişiği kesilenler dahil)ilişiklerinin kesilmesine sebep olan bütün dersler için iki sınav hakkı verilir. Sınavlar başvuru tarihinden itibaren iki ay içinde ilgili yükseköğretim kurumu tarafından ilan edilir ve uygulanır. Bu sınavlarda başarılı olanlar kayıtları yeniden açılmak suretiyle 44.maddedeki sınırlar içinde öğrenimlerine devam ederler” kuralı yer almaktadır.
Bu yasada okuldan ilişiği kesilmiş olan öğrencilerin, daha önceki af yasalarından yararlanarak girdiği sınavlarda öğrencilik hakkı elde edememelerine karşın başarılı olduğu derslerin olması halinde bu başarılı olduğu derslerden muaf tutulup tutulmayacağı yolunda herhangi bir belirleme yoktur.
Ancak yüksek öğretim kurumundan ilişiği kesilmiş olan öğrencilerin, önceki af yasaları uyarınca girdikleri sınavlar sonucunda öğrencilik hakkı elde edememelerine karşı bazı derslerden başarılı olanların başarılı oldukları derslerinden yeniden sınava girmelerine zorlanması hakkaniyet ve eşitlik ilkelerine uygun bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile 3804 sayılı yasadan yararlanarak girdiği sınavlarda sadece Devre Analizi I dersinden başarılı olduğu için öğrencilik hakkı elde edememiş olan davacının 4111 sayılı yasaya göre girdiği sınavlarda bir derstende sorumlu tutulmasına ilişkin işleme karşı açılan davayı reddeden … İdare Mahkemesi kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık, … Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Elektrik-Elektronik Bölümü öğrencisi iken Fakülteden ilişiği kesilen ve 4111 sayılı Af Yasasından yararlanmak için başvuruda bulunan davacının, daha önce 3804 sayılı Af Yasası uyarınca sınavlarına girerek başardığı dersten de sınava girmesi gerektiği yolunda tesis edilen işlemden doğmuştur.
2547 sayılı Kanuna 4111 sayılı Kanunla eklenen Geçici 43. madde de, “44. maddede yapılan değişiklikten yararlanmak üzere (hazırlık ve ara sınıflar dahil bütün sınıflarda) 1981-1982 eğitim-öğretim yılından başlamak üzere bu Kanunun yayımı tarihine kadar her ne sebeple olursa olsun (kendi isteği ile ayrılanlar dahil) okullardan ilişiği kesilen öğrencilere (öğrenci katkı payını ödeyemedikleri için ilişiği kesilenler dahil) ilişiklerinin kesilmesine sebep olan bütün dersler için iki sınav hakkı verilir. Sınavlar başuru tarihinden itibaren iki ay içinde ilgili yükseköğretim kurumu tarafından ilan edilir ve uygulanır. Bu sınavlarda başarılı olanlar kayıtları yeniden açılmak suretiyle 44. maddedeki sınırlar içinde öğrenimlerine devam ederler” hükmü yer almaktadır.
4111 sayılı Yasada, okuldan ilişiği kesilmiş olan öğrencilerin, daha önceki af yasalarından yararlanarak girdiği sınavlarda başarılı olduğu derslerden muaf tutulacağı, ya da tutulmayacağı yolunda herhangi bir düzenleme yer almamaktadır.
Ancak, eğitim sistemimizde zaman zaman gündeme gelen ve kamuoyunda öğrenci affı olarak bilinen yasaların, değişik nedenlerle okudukları öğretim kurumundan ilişiği kesilen öğrencileri yeniden eğitim-öğretim sürecine kazandırarak, yükseköğrenim yapma olanağı sağlamak amacı ile çıkarıldıkları bilinen bir gerçektir.
Bu durumda, öğrencilerin, af yasaları uyarınca girdikleri sınavlarda başarılı oldukları derslerin gözardı edilmesi ve bu sınavlara girip de başarılı olamayan öğrencilerle bir tutularak yeniden sınava girmelerinin şart koşulması, hakkaniyet ve eşitlik ilkelerine uygun olmadığı gibi, öğrenci affı yasaları ile varılmak istenen amaca da aykırı düşeceğinden aksi yöndeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle … İdare Mahkemesi kararının bozulmasına, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan mahkemeye gönderilmesine 18.6.1999 gününde oybirliği ile karar verildi.