8. Daire 1996/5086 E. , 1999/209 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 1996/5086
Karar No: 1999/209
Davacı : ….
Davalı : Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı
Vekili : …
Davanın Özeti : … Üniversitesi Edebiyat Fakültesinde Araştırma Görevlisi olan davacının, doktora öğrenimi için yurtdışına gönderilmemesine ilişkin Yükseköğretim Kurulunun 11.6.1996 gün ve … sayılı işleminin iptali istemidir.
Savunmanın Özeti : Yükseköğretim Kurulunun, lisansüstü öğrenim amacıyla yurtdışına gönderilecek araştırma görevlilerinin niteliklerini, kanunla belirtilen ilkeler ile yükseköğretimin amaçlarını dikkate alarak belirlediği, davacının 38 yaşında olduğu, bu yaştaki bir araştırma görevlisinin lisansüstü eğitim amacıyla yurtdışına gönderilmesinin, üniversiteye ve kamuya bir yarar sağlamayacağı bu nedenle işlemin yerinde olduğu öne sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘ın Düşüncesi : Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … ‘ün Düşüncesi : Davacı, doktora eğitimi yapmak üzere yurt dışına gönderilmesi yolundaki talebinin reddine ilişkin işlemin iptalini istemektedir.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunun 33 üncü maddesinde; Lisansüstü eğitim-öğretim için yurt dışına gönderilecek araştırma görevlileri ile ilk defa bu amaçla bu göreve atanacaklarda aranacak nitelikler ve diğer hususların Yükseköğretim Kurulunca tespit edileceği hükme bağlanmıştır.
Üniversitelerdeki akademik ünvanları kazanabilmek için uzun süreli eğitim ve öğretimin gerektiği, bu sebeple lisansüstü öğrenim için yurt dışına gönderileceklerde diğer nitelikler yanında yaş koşulunun da aranacağı kuşkusuzdur.
Belirtilen durumda; doktora eğitimi yapmak üzere İngiltere’ye gönderilmesinin, davacının 38 yaşında olması nedeniyle uygun görülmediğine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmemiştir.
Kaldı ki, dava konusu işlemin tesisinden sonra, 20.11.1996 tarihinde alınan Yükseköğretim Yürütme Kurulu kararı ile lisans derecesine sahip adayların en fazla 25 yüksek lisans derecesine sahip adaylarında en fazla 27 yaşında olmaları koşulu getirilmiş bulunmaktadır.
Açıklanan nedenlerle, hukuki dayanaktan yoksun bulunan davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü :
Dava; araştırma görevlisi olan davacının doktora öğrenimi için yurtdışına gönderilmemesine ilişkin Yükseköğretim Yürütme Kurulunun 11.6.1996 gün ve … sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 33. maddesinde; Lisansüstü eğitim-öğretim için yurtdışına gönderilecek araştırma görevlileri ile ilk defa bu amaçla bu göreve atanacaklarda aranacak nitelikler ve diğer hususların Yükseköğretim Kurulunca belirleneceği hükme bağlanmıştır. Dosyanın incelenmesinden, … Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümünde araştırma görevlisi olan davacının, … Üniversitesi Yönetim Kurulunun 15.2.1995 gün ve … sayılı kararı ile doktora yapmak üzere yurtdışına gönderilmesine karar verildiği, ancak Yükseköğretim Kurumu Başkanlığının 16.8.1995 günlü işlemi ile Tarih alanında kontenjan ayrılmadığı gerekçesiyle davacının yurtdışına gönderilmeyeceğine karar verildiği, … Üniversitesi Yönetim Kurulunun 31.1.1996 günlü … sayılı kararı ile davacının bu defa 1996 yılında doktora yapmak üzere yurtdışına gönderilmesine karar verildiği ve Tarih alanında bir kontenjanın davacı adına ayrıldığı, durumun Yükseköğretim Kuruluna bildirilmesi üzerine Yükseköğretim Kurumu Başkanlığının 11.6.1996 günlü … sayılı işlemi ile, davacının 1959 doğumlu olması nedeniyle Yükseköğretim Yürütme Kurulu Kararı ile yurtdışına gönderilmemesine karar verildiği belirtilerek istemin reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Yükseköğretim Kanununda esasları belirtildiği üzere, öğretim elemanlarının üniversite bünyesinde akademik bir kariyer sağlayabilmeleri ve akademik ünvanların kazanılabilmesi için belirli sürelerin geçmesi, bilim alanları ile ilgili araştırma ve inceleme çalışmalarının yoğun bir şekilde yürütülmesi yani uzun bir süreç gerekmektedir. Ancak bu süreç tamamlandıktan sonra birikimlerini kamu yararına sunabilirler ve kendilerinden beklenen bilimsel gelişim ve fayda sağlanabilir. Bu nedenle; öğretim elemanlarının mümkün olan en kısa sürede yetiştirilmeleri, kaynak ve zaman tasarrufu, ayrıca yetişmiş bilim adamlarından ve akademik personelden faydalanılması ve kamu hizmetinde kullanılması yükseköğretim amaçları arasındadır. Bu nedenlerledir ki; ülke imkanları ile yurtdışına gönderilecek öğretim elemanları için belirli bir yaş sınırı aranması hizmetin niteliği gereğidir.
Bu durumda, Yükseköğretimin amacı çerçevesinde lisansüstü öğrenim görmek üzere yurtdışına gönderilecek araştırma görevlilerinin belli yaş sınırlarında olması gerektiğinden, olay tarihinde 38 yaşında olan davacının lisansüstü eğitim için yurtdışına gönderilmemesi işleminde kamu yararına aykırılık bulunmamaktadır.
Nitekim, dava konusu işlemden sonra Yükseköğretim Yürütme Kurulunun 20.11.1996 gün ve … sayılı kararı ile; lisansüstü eğitim amacıyla yurt dışına gönderilecek adaylarda aranacak koşullar belirlenmiş ve lisans derecesine sahip adaylarda 25, yükseklisans derecesine sahip adaylarda 27 yaş sınırı getirilmiştir.
Bu durumda davacının yurtdışına gönderilmemesi yolundaki işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Uyarınca …- lira avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine 2.2.1999 gününde oybirliği ile karar verildi.