8. Daire         1996/474 E.  ,  1999/4245 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 1996/474
Karar No: 1999/4245
Temyiz İsteminde Bulunan : … Belediye Başkanlığı
Vekili : …, …
Karşı Taraf : Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü
Vekili : …
İstemin Özeti : Su ve atık su ücret tarifelerinin belirlenmesine ilişkin … Belediye Meclisi kararının iptali istemiyle açılan davada; gerek bir yıl önceki tarifeye göre ücretlerin 5 kat artırılması, gerekse özel-resmi fabrika ayrımıyla objektif olmayan bir kıstas kullanılması nedeniyle su ve atık ücret tarifesinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemi iptal eden … Vergi Mahkemesinin … gün ve … sayılı kararının, 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : Yanıt verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘in Düşüncesi: Mahkeme kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … ‘nın Düşüncesi: Uyuşmazlık konusu atıksu ve su tarifeleridir. 2576 sayılı yasanın 6. maddesine göre vergi mahkemeleri genel bütçeye, il özel İdarelerine belediye ve köylere ait vergi resim harçlar ile benzeri mali yükümlü ve bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davaları inceler uyuşmazlığa konu su tarifesi ise madde kapsamı dışındadır. Davanın su tarifesi ile ilgili kısmının görüm ve çözümü yetkili idare Mahkemesinin görev alanına girmektedir. Uyuşmazlığın Atıksu tarifesine yönelik kısmına gelince, Temyiz dilekçesinde bu konuda öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp idare mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir. Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kısmen kabulü ile idare mahkemesi kararının su tarifesine yönelik kısmının bozulması, atık su tarifesine yönelik kısmının ise temyiz isteminin reddi ile onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü :
Uyuşmazlık, … Belediye Meclisinin su ve atık su ücret tarifesinin belirlenmesine ilişkin kararından kaynaklanmaktadır.
2576 sayılı Yasanın 6. maddesinde, Genel bütçeye, il özel idarelerine, belediye ve köylere ait vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davalara Vergi Mahkemelerinin bakacağı kurala bağlanmıştır.
2464 sayılı Belediye Gelirleri Yasasının Mükerrer 44. maddesinin 12. bendinde, Belediyelerin, atık su ile ilgili olarak da, katı atıklarla ilgili tarifede yer alan bina gruplarını topluca veya ayrı ayrı dikkate almak suretiyle ve su tüketim bedelini aşmamak üzere meclislerince belirlenecek miktarda çevre temizlik vergisi alacakları, atık su ile ilgili çevre temizlik vergisinin, su tüketim bedeli ile birlikte tarh ve tahakkuk etmiş sayılacağı ve bu bedelle birlikte tahsil edileceği kurala bağlanmıştır. Aynı Yasanın 97. maddesinde ise, Belediyelerin bu Kanunda harç veya katılma payı söz konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı olarak ifa edecekleri her türlü hizmet için belediye meclislerince düzenlenecek tarifelere göre ücret almaya yetkili oldukları görülmüştür.
Yukarıda anılan kurallara göre, belediyelerin belirledikleri tarifelere göre aldıkları atık su ücretleri, çevre temizlik vergisi niteliğinde olduğundan, atık su tarifelerine ilişkin uyuşmazlıkların görüm ve çözümü Vergi Mahkemelerinin görevine girmekte, ücrete tabi iş niteliğinde olan anılan 97. maddeye göre alınan su ücretlerine ilişkin tarifeler ise, vergi, resim ve harç niteliğinde olmadığından, bunlara ilişkin uyuşmazlıkların idare mahkemelerinin görev alanında bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, … Belediye Meclisinin … gün ve … sayılı kararının; su ve atık su ücret tarifelerine ilişkin kısmının iptali istemiyle açılan bu davanın, atık su ücretlerine ilişkin kısmı vergi mahkemesinin, su ücret tarifesine ilişkin kısmı ise idare mahkemesinin görevinde bulunmaktadır. 2577 sayılı Yasanın 4001 sayılı Yasayla değişik 5. maddesinde, her idari işlem aleyhine ayrı ayrı dava açılacağı, ancak, aralarında maddi veya hukuki yönden bağlılık ya da sebep-sonuç ilişkisi bulunan birden fazla işleme karşı bir dilekçe ile de dava açılabileceği belirtilmektedir.
Dava konusu su ve atıksu ücretleri aynı idari kararın içerisinde yer almakla birlikte, bu tarifelere ilişkin uyuşmazlığa bakmakla görevli yargı yerlerinin ilk derece ve temyiz mercilerinin farklı olmaları nedeniyle aralarında maddi ve hukuki yönden bağlılıktan söz edilmesi mümkün değildir.
Bu durumda, anılan 5. madde uyarınca, su ve atık ücret tarifelerine karşı ayrı ayrı dava açılmak üzere, dava dilekçesinin reddi gerekirken, işin esasına girilerek verilen Vergi Mahkemesi kararında usul hükümlerine uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenle … Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına, dosyanın anılan mahkemeye gönderilmesine 24.6.1999 gününde oybirliği ile karar verildi.