8. Daire         1996/3742 E.  ,  1998/776 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 1996/3742
Karar No: 1998/776

Temyiz İsteminde Bulunan : …
Vekili : …
Davacı Yanında
Davaya Katılan : … Yeminli Mali Müşavirler Odası
Vekili : …
Karşı Taraf : Maliye Bakanlığı
İstemin Özeti : Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğünün, haklarında inceleme yapılan ve aralarında davacının da bulunduğu yeminli mali müşavirlerin tasdik raporlarının işleme konulmadan önce Bakanlığa gönderilmesi konusunda Valiliklere gönderdiği … gün ve … sayılı yazının iptali istemiyle açılan davada, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 4001 sayılı Yasa ile değişik 14 ve 15. maddelerinde, dava konusu edilen işlemin kesin ve yürütülmesi zorunlu bir işlem olmaması halinde, davanın ilk inceleme sırasında reddedileceğinin hükme bağlandığı, dava konusu edilen yazının Maliye Bakanlığınca inceleme konusu yapılan bir hususta ve inceleme ile ilgili olarak tasdik raporlarının gönderilmesi istemiyle Valiliklere yazılmış bir iç yazışma niteliğinde bir yazı olup kesin ve yürütülmesi zorunlu bir işlem niteliğinde olmadığından, bu işlemin iptali istemiyle açılan davanın incelenme olanağı bulunmadığı gerekçesiyle davayı reddeden … İdare Mahkemesinin … gün ve … sayılı kararının, idari işlemlerin üçüncü kişiler üzerinde etki doğurması halinde idari davaya konu edilebileceğinin idare hukuku ilkelerinden olduğu, olayda yeminli mali müşavirlerce hazırlanan KDV iadesi tasdik raporlarının vergi dairelerine teslim edildikten sonra 7 iş günü içinde ihracatçı mükelleflerin indirim yolu ile gideremedikleri KDV’nin mükelleflere iade edilmesi gerekirken, dava konusu işlem nedeniyle hazırlanan tasdik raporlarının işlem görmeden Maliye Bakanlığına gönderilmesi ile mükelleflerin mağdur olmasına ve yeminli mali müşavirler arasında haksız rekabetin doğmasına yol açıldığı öne sürülerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : KDV iadesini öngören yeminli mali müşavir raporlarının vergi dairelerince incelendiği ve eksik, yanlış ve şüpheli durumları içeren tasdik raporlarının işleme konulmadan önce Bakanlığa gönderildiği, bu uygulamanın dava konusu edilen yazıdan önce de bu şekilde yürütüldüğü, ihracatta vergi iadelerinin sağlıklı bir şekilde hazine zararına sebebiyet verilmeden yürütülmesinin Maliye Bakanlığının görevi olduğu, Bakanlık taşra teşkilatının bu konuda uyarılması niteliğinde olan dava konusu yazının, bir iç işlem niteliğinde olduğu ve idari davaya konu edilemeyeceği öne sürülerek temyiz isteminin reddi ile idare mahkemesi kararının onanması gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘ün Düşüncesi : Uygulanması ile 3. kişilerin hukuksal durumunda değişiklik yapan dava konusu işlemin idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi zorunlu bir idari işlem olduğu gerekçesi ile temyiz isteminin kabul edilerek idare mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmüştür.
Danıştay Savcısı … ‘ın Düşüncesi : Dava, Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğünün haklarında inceleme yapılan ve aralarında davacının da bulunduğu Yeminli Mali Müşavirlerin tasdik raporlarının işleme konulmadan önce Bakanlığa gönderilmesine ilişkin işlemin iptali istemi ile açılmış, İdare Mahkemesince dava konusu işlemin kesin ve yürütülmesi zorunlu bir işlem niteliğinde olmadığı belirtilerek dava reddedilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden, dava konusu işlemin davacının hukuki durumunu etkileyen ve bu niteliği itibariyle de idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi zorunlu bir idari işlem olduğu sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, işin esasının incelenerek karara bağlanması gerekirken aksine verilen İdare Mahkemesi kararında isabet görülmediğinden temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince müdahilin duruşma istemi reddedilerek işin gereği görüşüldü :
İdare ve Vergi Mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenip bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49.maddesinin 1.fıkrasında yazılı nedenlerin bulunmasına bağlıdır.
İdare Mahkemesince verilen kararın dayandığı gerekçe Usul ve Yasaya uygun olup, bozulmasını gerektiren bir neden bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın onanmasına ve yargılama giderlerinin temyiz isteminde bulunan üzerinde bırakılmasına 3.3.1998 gününde oyçokluğu ile karar verildi.
AZLIK OYU: İdari işlemler, idari makamların idare işlevleriyle ilgili kamu hukuku alanında tesis ettikleri ve hukuk alanında değişiklik ve yenilik yaratan tek taraflı, doğrudan uygulanabilir nitelikteki hukuki tasarruflardır.
Olayda, Maliye Bakanlığının, yeminli mali müşavirlerden bazılarının hazırladığı vergi iadesi tasdik raporlarının işleme konulmadan önce Bakanlığa gönderilmesi konusunun ilgili vergi dairelerine bildirilmek üzere Valiliklere gönderdiği yazının dava konusu edildiği anlaşılmaktadır.
Maliye Bakanlığının 19.2.1996 gün ve 22559 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 20 sıra numaralı Genel Tebliğinde, yeminli mali müşavir raporlarının vergi dairelerine teslim edildikten sonra 7 iş günü içerisinde KDV iadelerinin mükelleflere ödenmesi gerektiği kurala bağlanmıştır. Dava konusu olayda bazı yeminli mali müşavirlere ait tasdik raporlarının işleme konulmadan önce Bakanlığa gönderilmesi üzerine tebliğde sözü edilen iade sürecinin, Bakanlığın raporlar üzerinde yapacağı incelemenin sonuçlandırılmasına kadar uzayacağı açık olup, bu uygulamanın mükellefin vergi iadesi alacağını geciktireceği ve hazırladığı raporların Tebliğde belirtilen 7 gün içinde sonuçlandırılmaması ile yeminli mali müşavirin hukuksal durumunu da olumsuz yönde etkileyeceği kuşkusuzdur.
Bu durumda, bazı yeminli mali müşavirlerin hazırladığı vergi iadesi tasdik raporlarının vergi dairelerince işleme konulmadan önce Bakanlığa gönderilmes ile icrai nitelik taşıyan dava konusu işlemin kesin ve yürütülmesi zorunlu bir idari işlem olduğu ve idari davaya konu edilebileceği görüşü ile aksi yöndeki çoğunluk kararına katılmıyoruz.