8. Daire         1996/2689 E.  ,  1999/866 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No: 1996/2689
Karar No: 1999/866

Temyiz İsteminde Bulunan: …
Vekili : …
Karşı Taraf : … Belediye Başkanlığı
İstemin Özeti : Davacı Kurum tarafından yapılan kömür imalatı nedeniyle, yeraltında oluşan tasmanlar neticesinde, alt yapının hasar gördüğü ileri sürülerek meydana gelen zararın, 486 sayılı … Belediyeye Müteallik Ahkamı Cezaiye Hakkında Kanun uyarınca ödenmesine ilişkin, Kozlu Belediye Encümeninin 19.3.1996 gün ve 789 sayılı kararının iptali istemiyle açılan davayı, davanın çözümünün idari yargının görev alanına girmediğinden görev yönünden reddeden, … İdare Mahkemesinin 9.5.1996 gün ve … sayılı kararının; dava konusu işlemin bir ceza kararı olmayıp, kurumlarının sebebiyet vermediği bir olay sebebiyle istenen haksız tazminatı öngören belediye encümeni kararı olduğu öne sürülerek 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca düzeltilmesi istemidir.
Savunmanın Özeti : Yanıt verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘nın Düşüncesi : Davacı tarafından su şebekesine verilen hasarın tazmininin istendiği dava konusu işlem, bir ceza niteliğinde olmadığından, işin esasının incelenerek bir karar verilmesi gerektiğinden aksi yöndeki Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … ‘nın Düşüncesi : Dava, 1.007.057.279 TL. hasar bedelinin 486 sayılı Kanun hükümleri uyarınca ödenmesi yolundaki Belediye Encümeni kararının iptali istemi ile açılmış, İdare Mahkemesince dava 1608 sayılı Kanunun 5.maddesine göre idari yargının görev alanına girmediği belirtilerek reddedilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden, davacı tarafından yapılan kömür imalatı nedeniyle yeraltında oluşan tasmanlar neticesi su şebekesi ve kanalizasyon sisteminin dahil olduğu alt yapının kullanılamaz hale geldiği ve aynı zamanda yollarında hasar gördüğü tespit edilerek 1.007.057.279 lira hasar bedelinin … sayılı … Belediyeye Müteallik Ahkamı Cezaiye Hakkında Kanun hükümleri uyarınca davacıdan ödenmesinin istenildiği, ve bu istenilen paranın 486 ve 1608 sayılı Kanunda öngörülen ceza niteliğinde olmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, idari yargının görevi içerisinde bulunan davanın esasının incelenerek karara bağlanması gerekirken aksine verilen İdare Mahkemesi kararında isabet görülmediğinden temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince, 2577 sayılı Yasanın 17. maddesi uyarınca duruşma istemi yerinde görülmeyerek işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık, davacı kurumca yapılan kömür üretimi nedeniyle yer altında oluşan tasmanlar neticesinde, alt yapının hasar gördüğü ileri sürülerek meydana gelen zararın ödenmesine ilişkin işlemden doğmuştur.
486 sayılı … Belediyeye Müteallik Ahkamı Cezaiye Hakkındaki Yasanın 2.maddesinde,bir zorunluluk sonucu belde suyuna ait kanallara zarar verilmesi ve onarımın idarece yapılması halinde meydana gelen zararın idarece re’sen belirlenip %10 fazlası ile isteneceği kuralı bulunmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, … Şehir Mezarlığı ile … Camii yol ayrımı arasında, şehir su şebekesi ve kanalizasyon sisteminin de geçtiği tahminen 100 M.lik yolun, davacı kurum tarafından yapılan kömür üretimi nedeniyle yer altında oluşan tasmanlar neticesi tamamen hasara uğrayıp su şebekesi ve kanalizasyon sisteminin dahil olduğu alt yapının kullanılamaz hale geldiği, aynı zamanda yolların da hasar gördüğü belirlenerek, yapılan inceleme neticesi 1.007.057.279 Lira zararın meydana geldiğinin tespit edildiği, 486 sayılı … Belediyeye Müteallik Ahkamı Cezaiye Hakkında Yasa hükümleri gereği, tespit edilen hasar bedelinin davacı Kurum tarafından ödenmesi istemiyle dava konusu işlemin tesis edildiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda açıklanan yasa kuralı ile su yollarına verilen zararın tazmini hususunda idareye kamu gücünü kullanma yetkisi verilmiş olup,uyuşmazlık konusu işlemler,bu maddeye dayanılarak tek yanlı olarak tesis edilmiş işlemlerdir.
Bu durumda,idare mahkemesince olayın oluşumunda davacı kurumun kusur durumunun incelenmesi suretiyle bir karar verilmesi gerekirken, davanın görev yönünden reddinde hukuki isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesi kararının bozulmasına ve dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine 1.3.1999 gününde oybirliği ile karar verildi.