8. Daire 1995/3839 E. , 1997/3637 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 1995/3839
Karar No: 1997/3637
Temyiz İsteminde Bulunan : … Valiliği
Vekili : …
Karşı Taraf : …
Vekili : …
İstemin Özeti : Davacıya, … İli … mevkiinden ruhsatsız kum çıkardığı ileri sürülerek Taşocakları Tüzüğü uyarınca 1.547.600 lira para cezası verilmesine ilişkin … Valiliği İl Özel İdaresi Müdürlüğünün … gün ve … sayılı kararının iptali istemiyle açılan davayı, Taşocakları nizamnamesinin 29 ve 30. maddeleri uyarınca para cezası ve el koyma konularında karar verme yetkisi ve görevinin Ceza Mahkemelerine ait olduğu, ceza mahkemesince verilmiş bir para cezası kararı alınmaksızın tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemi iptal eden … İdare Mahkemesinin 31.3.1995 gün ve … sayılı kararının, idarelerin Taşocakları Tüzüğünün 29. maddesiyle 4 katı harç cezası verme yetkisinin bulunduğu öne sürülerek 2577 sayılı Yasa’nın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : Yanıt verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi … ‘ın Düşüncesi: Davalı idare tarafından adli yargı yerince yapılacak tespite dayanılarak işlem tesis edilmesi gerekirken böyle bir tespit olmaksızın tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığından sonucu itibariyle yerinde olan idare mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … ‘nın Düşüncesi : Taşocağı Tüzüğünün 28 ve 29.maddeleri ve madde ile ilgili yerleşik Danıştay içtihatlarına göre izinsiz taşocağı açıp işletenlere, idarece kaçak üretimin tutarı ve kimin tarafından gerçekleştirildiğinin idarenin başvurusu üzerine adli yargı yerinde tespitinin yaptırılmasından sonra idari para cezası verilebilir.Kaçak malzeme yakalanmamışsa yine adli yargı kararı ile yapılan tespitle belirli malzeme miktarı üzerinden izinsiz alınan malzeme bedeli de idarece istenebilir.
Mahkeme kararının gerekçesinin bu yolda düzeltilerek temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık, ruhsatsız alandan kaçak kum ve çakıl çıkarıldığı gerekçesiyle davacının para cezasıyla cezalandırılmasına ilişkin işlemden doğmuştur.
İdare Mahkemesince, Taşocakları Tüzüğünün 29. 30. maddeleri uyarınca para cezası verme yetkisinin adli yargı yerinin görevinde olduğu gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiştir. Taşocakları Tüzüğünün 29. ve 30. maddeleri uyarınca çıkarılan kum ve çakılın kaçak olduğunu saptama ve gerektiğinde el koyma yetkisi adli yargının görevinde olduğundan, idarece adli yargı yerinde bir dava açılarak, kum ve çakılın kaçak olarak çıkarıldığı ve miktarı konusunda karar alındıktan sonra para cezası verilebilecekken, adli yargıdan karar alınmadan, İdarece düzenlenen tutanağa istinaden davacının para cezasıyla cezalandırılmasına ilişkin işlemde yasal düzenlemelere uyarlık bulunmamakla birlikte, İdare Mahkemesi kararı sonucu itibariyle yerindedir.
Davacı tarafından … Asliye Hukuk Mahkemesinin … esas numaralı dosyasında yaptırılan tespit davalı idare katılmadan yaptırılan bir tespit olduğundan, geçerli sayılmasına olanak bulunmayıp, ancak davalı idarece, adli yargı yerinde yaptırılacak tesbitin sonucuna göre işlem tesis edilebileceği açıktır.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin reddine, yargılama giderlerinin temyiz isteminde bulunan üzerinde bırakılmasına 26.11.1997 tarihinde oybirliği ile karar verildi.