8. Daire 1991/383 E. , 1992/95 K.
Daire : SEKİZİNCİ DAİRE
Karar Yılı : 1992
Karar No : 95
Esas Yılı : 1991
Esas No : 383
Karar Tarihi : 21/01/992
DOKTORA YETERLİLİK SINAVINI VEREBİLMESİ İÇİN KENDİSİNE TANINAN DÖRT YILLIK SÜRENİN SONUNA GELEN ÖĞRENCİNİN ÖNÜNDE BİR DÖNEMİ KALMIŞ OLUP BU SINAV HAKKINI DA SINAV DÖNEMİNDE KULLANMASI GEREKTİĞİ HK.
Araştırma görevlisi olan davacının, doktora yeterlilik sınav hakkını kullanma isteğiyle davalı idareye yaptığı başvuruya yasal sürede yanıt verilmeyerek oluşturulan olumsuz işlemin iptali istemiyle açılan davayı; … İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Yönetim Bilimleri Fakülte Doktora Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinin 12. 13.maddelerinin açık
olduğu, anılan maddelerde Aralık ve Mayıs aylarında olmak üzere yılda iki kez yeterlilik sınavı açılacağı ve bu sınava girmek isteyen öğrencilerin her yıl Kasım ve Nisan aylarının en geç 15’ine kadar kurumlarına başvurma zorunluluğunun belirtildiği, bu maddede yeterlilik sınavı için idareye bildirim yükümlülüğü yüklenmediği, ilgililere başvuru zorunluluğu getirildiği, idarenin doktora yeterlilik sınavı için başvuruda bulunması konusunda davacıya gönderdiği bildirimin hukuka ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle iptal eden …İdare Mahkemesinin … gün … sayılı kararının bozulması istemidir. 16 Temmuz 1980 günü 17049 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan … İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Yönetim Bilimleri Fakültesi Doktora Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinin 12.maddesine göre, bir öğretim yılında Aralık ve Mayıs aylarında olmak üzere iki kez doktora yeterlilik sınavı açılır.
Sınavı başaramayan öğrenciler doktoraya yazıldığı günden itibaren dört yılı geçirmemek koşuluyla sözü geçen sınav aylarında yeniden sınava girebilirler. Doktoraya yazıldığı günden itibaren dört yıl içinde yeterlilik sınavını başaramayanların doktora öğrenciliği ile ilişiği kesilir. Dosyanın incelenmesinden, davacının doktara öğrenciliği ile ilişiğinin ilk olarak Aralık 1980’de kurulduğu, 1984 yılında başarısızlık nedeniyle ilişkisinin kesildiği, bu işleme karşı açtığı davada söz konusu işlemi iptal eden İdare Mahkemesi kararı ile 1986’da doktora öğrenciliğiyle ilişiğinin tekrar başladığı anlaşılmaktadır. Yukarda belirtilen Yönetmelik kuralına göre öğrencinin doktora yeterlilik sınavını verebilmesi için kendisine tanınan dört yıllık sürenin sonuna geldiği açık olup, tekrar doktora öğrenciliği ile ilişğini başlatan mahkeme kararından sonra yeterlilik sınavını verebilmek için önünde bir dönemi kalmıştır. Bu sınav hakkınıda mahkemenin 19.12.1985 günlü kararından sonraki dönemde ilk sınav dönemi olan Mayıs döneminde
kullanması gerekir. Sınavlar için özel bir hazırlanma süresi verilmesi sözkonusu değildir. Öğrencinin eğitimin tamamlanmasından sonra açılacak her sınav için hazır olması doğaldır.
Yönetmeliğin 12.maddesi, doktora yeterlilik sınavına girmek isteyen öğrencilerin, her yıl Kasım ve Nisan aylarının en geç 15’ine kadar kurumlarına yazılı olarak başvurmaları zorunluluğunu getirmiştir. Bu yönetmelik kuralına karşın yeterlilik sınavı için başvuruda bulunmayan davacı öğrencinin, sınava girebilmesi için 15 Nisan 1986 gününe kadar doktora yeterlilik sınavı için başvuruda bulunması konusunda idarece kendisine gönderilen 7.4.1986 günlü bildirim davacının yönetmeliğe göre belirli olan durumunu değiştiren bir idari işlem niteliğinde olmadığı gibi idarece bildirilmesi zorunlu bir uyarı da değildir. Sadece öğrencinin sınav hakkını yitirmemesi ve zarara uğramaması için bilgi verilmesi niteliğinde, idarenin iyiniyetinden kaynaklanan bir uyarıdan davacının bu dönemde sınav hakkını kullanma zorunluluğu olduğundan davalının yapmış olduğu bu bildirimi iyiniyet kurallarına uygun kabulü gerekeceğinden ve ayrıca öğrenci hakkında oluşturulan işlemin dayanağının, bu bildirim olmayıp yönetmelik kurallarına göre işlem yapıldığı anlaşıldığından mahkeme kararında hukuka uyarlık yoktur. Açıklanan nedenlerle … İdare Mahkemesi kararının bozulmasına karar verildi.
AZLIK OYU:
Uyuşmazlık, davacının doktora yeterlilik sınav hakkını kullanma isteği ile ilgili olarak davalı idareye yaptığı başvuruya yasal süresi içerisinde davalı idare tarafından yanıt verilmeyerek oluşturulan olumsuz işleme ilişkindir.
… İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Yönetim Bilimleri Fakültesi Doktora Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinin 12.maddesinde, bir öğretim yılı içerisinde Aralık ve Mayıs aylarında olmak üzere iki kez doktora yeterlilik sınavı açılacağı belirtilmiş, başarısız olan öğrencilerin doktoraya yazıldığı günden itibaren 4 yılı geçirmemek koşulu ile sözü
geçen sınav aylarında yeniden sınava girebilme imkanı getirilmiştir. Yine sözkonusu yönetmeliğin 13.maddesinde, doktora yeterlilik sınavına girmek isteyen öğrencilerin her yıl Nisan ve Kasım aylarının en geç 15 ine kadar kurumlarına yazılı olarak başvurmaları zorunluluğu getirilmiş, aksi halde kendileri için sınav açılmayacağı kurala bağlanmıştır.
Yönetmelik kurallarından anlaşılacağı gibi sınava girip girmeme konusunda idareye herhangi bir bildirim yükümlülüğü getirilmemiş, aksine öğrenciye başvuru zorunluluğu getirilmiştir. Söz konusu yönetmeliğe göre öğrenci 4 yıllık süreyi aşmamak koşulu ile belirtilen sınav dönemlerinden istediği birisinde sınava girme hakkına sahiptir ve bu hakkınıda kendi iradesi ile kullanır. Bu nedenle davacı öğrencinin kendisinin herhangi bir başvurusu olmadan idare tarafından
bir bildirimle sınava çağırılması, sonrasında da sınava girmiş kabul edilip başarısız sayılmasında hukuka uyarlık yoktur. Açıklanan nedenlerle İdare Mahkemesi kararının onanması gerekeceği oyu ile karara katılmıyorum.