8. Daire 1990/929 E. , 1990/728 K.
Daire : SEKİZİNCİ DAİRE
Karar Yılı : 1990
Karar No : 728
Esas Yılı : 1990
Esas No : 929
Karar Tarihi : 13/06/990
HALEN GÖREVDE BULUNMAYAN BELEDİYE BAŞKANI HAKKINDA YETERSİZLİK KARARI VERİLMESİ OLANAĞI BULUNMADIĞINDAN, ÇALIŞMA RAPORUNUN YETERSİZ BULUNDUĞUNA İLİŞKİN BELEDİYE MECLİSİ KARARININ 1580 SAYILI YASANIN 76.MADDESİ UYARINCA İNCELENEREK BİR KARAR VERİLMESİ İSTEMİNİN İNCELENMEKSİZİN REDDİ HK.
… Belediye Başkanlığının 1.8.1988-28.3.1989 dönemi Başkanlık çalışma raporunun, … Belediye Meclisi kararı ile yetersiz bulunması nedeniyle 1580 sayılı Belediye Yasasının 307 sayılı yasa ile değişik 76.maddesi uyarınca Valilik görüşü ile birlikte incelenerek değerlendirilmesi istemidir. 1580 sayılı Belediye Yasasının 307 sayılı Yasa ile değişik 76.maddesinde, Belediye Başkanının, Belediye Meclisine her toplantı dönemi başında meclis kararlarının uygulanmasına, belediyenin mali durumuna akdedilmiş ve yürürlükteki yüklenimlerinin yerine getirilme biçimine ilişkin yıllık bir çalışma raporu vereceği, Meclisin rapordaki açıklamayı, üye tamsayısının üçte iki çoğunluğu ile yeter görmezse, yetersizlik kararı ile görüşmeleri kapsayan tutanağın yerel en büyük mülki amire gönderileceği, İl Merkezi olan yerlerde Valinin gerekçeli görüşünü belirtilen yazı ekinde dosyayı bir ay içinde karar verilmek üzere Danıştay’a sunacağı, Danıştay’ın yetersizlik kararı vermesi durumunda Belediye Başkanının düşeceği, 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri seçimi hakkındaki Yasanın 9.maddesi ikinci fıkrasında da, 1580 sayılı Yasanın 76.maddesi uyarınca görevden alınan Belediye Başkanlarının yeniden aynı göreve seçilmiyecekleri kuralı bulunmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, 26.3.1989 günü yapılan yerel seçimler sonucunda, … Belediye Başkanı ve Belediye Meclisi üyelerinin farklı siyasi partilerden seçildikleri, böylece … Belediye Meclisinin üyelerinin, siyasi partilere göre dağılımının değiştiği, yeni oluşumun sonucunda, Belediye Başkanının çalışma raporunun 2 ayrı Başkan dönemini ilgilendirdiğinden Belediye Meclisince 18.10.1989 günlü toplantıda ayrı ayrı görüşüldüğü, 1.6.1988-28.3.1989 dönemini kapsayan çalışma raporunun meclis üyelerinin 2/3 çoğunluğu ile yetersiz bulunduğu, çalışma raporu üzerinde yapılan görüşmelerde, somut olaylara, kesinleşmiş adli ve idari yargı kararlarına dayalı gerçekten yanlış uygulamaları ortaya koyabilecek kanıtlar öne sürülmediği, ayrıca eski Belediye Başkanının mecliste bulunmaması nedeniyle eleştiri ve savları yanıtlama olanağı bulunmadığı, kararın maksatlı bir nitelik taşıdığı yolundaki Valilik görüşü eklenerek 1580 sayılı Yasanın 76.maddesi uyarınca Danıştay’da durumun incelenerek bir karar verilmesinin istenildiği anlaşılmıştır.
1580 sayılı Yasanın 76.maddesinin, aynı Yasayla doğrudan Belediye Başkanına verilen veya aynı Yasanın 70.maddesi ile Belediye Meclisince Başkana verilen yetkiler içerisinde ve diğer yasa ve yönetmeliklerle verilen görevleri yerine getirmede yetersiz olan belediye başkanlarının görevlerinde seçimlere kadar kalmalarını önlemek ve görevi başında bulunduğu sırada yasalara göre suç işlediği belirlenenler hakkında soruşturma ve açılabilme olanağı vermek, böylece görevde kalması sakıncalı olan Belediye Başkanının görevinden uzaklaştırılması amacıyla getirildiği açıktır. Seçilmiş organların ilke olarak kendi kurullarına karşı sorumlu olduğu, anılan madde uyarınca da, belediye başkanını birlikte seçilmiş olduğu meclisin denetleyebileceği çalışma raporu okunan belediye başkanı seçimi kaybettiğine göre, yetersiz kişinin belediye başkanlığını işgalinden söz edilemiyeceğinden, yasanın bu kuralının görevde olmayan belediye başkanlarının düşürülmesi yoluyla, yeniden seçilme haklarının ellerinden alınması biçiminde uygulanmasında hukuka uyarlık bulun…tadır.
Diğer yandan anılan kişiler hakkında suç oluşturan tutum ve davranışları nedeniyle soruşturma ve dava açılabileceğinde kuşku yoktur.
Açıklanan nedenlerle … eski Belediye Başkanının 1.6.1988-28.3.1989 dönemi çalışma raporunun yetersiz bulunduğuna ilişkin … Belediye Meclisi kararının, 1580 sayılı Yasanın 78.maddesi uyarınca incelenerek bir karar verilmesi yolundaki Valilik isteminin, görevde bulunmayan kişiler hakkında yetersizlik kararı verilmesi olanağı bulunmadığından incelenmeksizin reddine karar verildi.
AZLIK OYU:
1580 sayılı Kanunun 76.maddesinde; Belediye Başkanının, belediye meclisine her toplantı dönemi başında senelik bir çalışma raporu vereceği, Meclisin bu raporu yetersiz bulması karşısında usulünce ve gerekli yol izlenerek dosyanın Danıştay’a sunulacağı, Danıştay’ca da yetersizlik kararı verildiği takdirde belediye başkanının düşeceği hükme bağlanmış bulunmaktadır.
Diğer taraftan, 2972 sayılı Yasanın 9.maddesinde; 76.maddeye göre Belediye Başkanlığından d*ş*rülmesine karar verilenlerin bir daha seçime katılamıyacağı hükme bağlanmıştır. Bu arada yönetmelikte yapılan bir değişiklikle Başkan tarafından verilecek çalışma raporunun yerel seçimlerin yapılmasını izleyen ilk toplantı gününde incelenmesi kabul edilmiş ancak … Belediye Başkanı yeniden seçilemediğinden bu toplantıya katılması mümkün görülmemiş ise de yukarıda açıklanan Yasa hükümleri karşısında, verdiği yıllık çalışma raporunun yeni Belediye Meclisince incelenerek değerlendirilmesi, ileride yeniden seçime girmesi halinde aday olup olamıyacağı yönünden önem kazanacağı cihetle, Belediye Meclisince alınan yetersizlik kararı uyarınca, durumun izafi de olsa Başkanlıktan düşürülüp düşürülmemesi yönünden yargı yerince incelenmesini zorunlu hale getirmiş bulunmaktadır. Aksi düşünce, 1580 sayılı Yasanın 70.madde hükmünün, yeni Belediye başkanınca her çalışma dönemi başında çalışma raporu vermesi koşulunun yerine getirilmemesi sonucunu doğuracaktır ki bu sonucu kabule hukuken olanak görülemez. Kaldı ki kamu görevleri şahıslarla kaim olmayıp devamlı bir nitelik arzetmektedir. Bu nedenlerle işin esasına girilerek ve çalışma raporunun yetersiz bulunması sebeplerini inceleyerek ilgilinin düşürülmesi veya isteğin reddi konusunda bir karar verilmesi gerekeceği oyuyla aksine oluşan çoğunluk kararına katılmıyorum.