8. Daire 1984/546 E. , 1984/1499 K.
Daire : SEKİZİNCİ DAİRE
Karar Yılı : 1984
Karar No : 1499
Esas Yılı : 1984
Esas No : 546
Karar Tarihi : 28/11/984
TOPTANCI HALLERİNDE BOŞ BULUNAN BOSTAN BÖLÜMLERİNİN TAHSİSİ İÇİN YAPILACAK KURA ÇEKİMİNE GİRMEYE HAK KAZANANLARIN SAPTANMASI İŞLEMİNİN VE BU İŞLEME DAYANILARAK YAPILACAK KURA ÇEKİMİNİN VE BUNUN SONUCUNDA YAPILACAK TAHSİS İŞLEMİNİN İPTALİ İSTEĞİYLE AÇILAN DAVADA, KURA ÇEKİMİNE HAK KAZANANLARIN SAPTANMASI İÇİN GÜVENCE YATIRILMASININ ÖNGÖRÜLMESİNİN
YERİNDE OLDUĞU VE KURA ÇEKİMİ İLE SONUNDA YAPILACAK TAHSİS İŞLEMİNE İLİŞKİN OLARAK HENÜZ İDARİ DAVAYA KONU OLACAK KESİNLEŞMİŞ VE YÜRÜTÜLMESİ ZORUNLU BİR İDARİ İŞLEM BULUNMADIĞI HK.
İdare Mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasında yazılı nedenlerin bulunmasına bağlıdır. Dava, toptancı hallerinde boş bulunan bostan bölümlerinin tahsisi için yapılacak kura çekimine girmeye hak kazananların saptanması işleminin, bu işleme dayanılarak yapılacak kura çekiminin ve bunun sonucunda yapılacak tahsis işleminin iptali istemiyle açılmış bulunmaktadır.
Belediye Başkanlığınca hallerde bulunan bostan yerleri ile sosyal tesislerin tahsisi için verilen ilanın bostan yerleri ile ilgili koşulları düzenleyen bölümünün 4.fıkrasında istemde bulunanların kuraya katılabilmeleri için taşıma ve işgaliye gibi ücretlere, diğer resim ve ücretlere, üreticilerin ödenmemiş paralarına ve belediyece verilen para cezalarına karşılık olmak üzere güvence yatırmalarının zorunlu olduğu, ilanın genel koşulları düzenleyen son bölümünün 2.fıkrasında ise son başvurma gününün 8.6.1983 akşamı saat 15.00 olduğu belirtilmektedir. Güvencenin asıl amacı, bostan bölümünde yer tahsis edilenlerin üreticilere olan borçlarını, belediyece verilecek cezaları, işgaliye ve taşıma ücretlerini ve diğer resim ve ücretleri ödememeleri halinde alacakların tahsilinin ödenmesinde güçlük çıkmasına engel olmaktadır. Bunun yanısıra son başvurma tarihi bu kuraya girmek isteyen gerçek veya tüzel kişilerin, bu yönde bir istemle idareye başvurabilecekleri son günü belirtmek için konulmuştur. Kuraya katılmak için ise ayrıca belirlenecek olan kura tarihinden önce güvencenin yatırılmış olması şart koşulmaktadır. Dolayısıyla ilk başvuruda güvencenin yatırılması şart olmayıp, bu şart kuraya girebilmek için öngörülmektedir. Bu nedenlerle İdare Mahkemesi kararının, kuraya girmeye hak kazananların saptanması işleminin iptali isteminin reddine ilişkin kısmında usul ve yasa hükümlerine aykırılık görülmemiştir. Diğer taraftan kararın ilk işleme dayanılarak yapılacak kura çekiminin ve kura çekimi sonunda yapılacak yer tahsisinin iptali isteminin de henüz ortada kesin ve yürütülmesi zorunlu bir idari işlem olmadığından reddine ilişkin kısmında da hukuka aykırılık bulunmamıştır. Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddi ile İdare Mahkemesi kararı nın onanmasına oyçokluğuyla karar verildi.
AZLIK OYU:
İstanbul’un çeşitli yerlerinde belediye tarafından kurulan hallerdeki bostan bölümlerinin tahsis edileceği gazetelerde ilan edilmiş ve bu tahsisin kura suretiyle yapılacağı belirtilmiştir. Belediyece verilen ilanın yaş meyve, sebze ve bostan ürünleri satış yerleri ile ilgili koşulları düzenleyen ilk bölümünde istenen belgelerin neler olduğu birer birer belirtildikten sonra 4.fıkrada da müracaat sahiplerinin kuraya iştirak edebilmeleri için nakdi güvence veya bu miktar süresiz banka güvence mektubu veya devlet tahvilatı yatırmalarının gerekli olduğu ifade edilmiştir. Yine aynı ilanın genel koşulları düzenleyen son bölümünde de son başvurma tarihinin 8.6.1983 günü olduğu açıklanmıştır. Belirtilen miktarda nakdi güvencenin yatırılmasının gerekli olduğunun ilanın bostan bölümleri ile ilgili koşulları düzenleyen bölümde yer alması esas olarak istenen belgeleri son başvurma tarihinden önce vermiyenlerle birlikte bu güvenceyi belirtilen tarihe kadar yatırmayanlarında kuraya katılamayacakları anlamını taşır. Aksine bir görüşle kura gününde bile güvenceyi yatıranlarında kuraya katılabileceklerini kabul etmek, ihale veya tahsisi başvurma için son başvurma gününü koymanın amacını ortadan kaldırır. Bu duruma göre, davacı tarafından 30.6.1983 tarihinde Sulh Hukuk Mahke mesinde yaptırılan ve 8.6.1983 tarihine kadar güvenceyi yatıranların 52 kişi olduğunu gösteren tespite ve ayrıca yine davacı tarafından Noterliğe yaptırılan kura çekimine hak kazananların 162 kişi olduğunu belirleyen tespit karşısında, davacının iddia ettiği gibi son başvurma tarihi olan 8.6.1983 den sonra da evraklarını tamamlayan veya güvence yatıranların olduğu anlaşılmaktadır.
Böylece önemli bir şekil noksanı olarak görülen ve sonuç olarak kura çekimi işlemini sakatlayan belediyenin kura çekimine hak kazanları belirleyen işleminin ve dolayısı ile bu işleme dayanılarak davanın açıldığı tarihte yapıldığı anlaşılan kura çekiminin ve bu kuraya dayanılarak yapılan tahsis işleminin de ilk işlemdeki sakatlık nedeniyle iptali gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabul edilerek İdare Mahkemesi kararının bozularak dosyanın yeniden incelenmek üzere mahkemeye geri gönderilmesi gerekeceği oyu ile çoğunluk kararına katılmıyorum.