Danıştay 7. Daire Başkanlığı 2022/838 E. , 2022/5558 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/838
Karar No : 2022/5558
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Motorlu Taşıtlar Turizm ve İnşaat Dış
Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı adına … Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Davacı adına tescilli … tarihli … ve … sayılı serbest dolaşıma giriş beyannameleri kapsamında ithal edilen araçların kıymetinin yurtdışından temin edilen satış faturaları ile karşılaştırılması sonucu düşük beyanda bulunulduğundan bahisle ek olarak tahakkuk ettirilen katma değer vergisi ile ödeme şeklinin peşin olmadığından tahakkuk ettirilen kaynak kullanımını destekleme fonu payı ve fon payının matraha ilavesinden kaynaklı ek olarak tahakkuk ettirilen katma değer vergisi ile vergiler ve fon payı üzerinden 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 234. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi uyarınca karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; dosyanın incelenmesinden, davacı adına tescilli beyannameler kapsamında yurt dışında mukim firmadan ithal edilen araçların sevkiyat ülkesi olan Bulgaristan Gümrük İdaresinden istenilen yurt dışında işlem gören beyanname ve fatura örneklerinin incelenmesinden, … tarih ve … sayılı beyanname muhteviyatı araç için yurt dışı faturası ile beyan edilen kıymet arasında 49.300 EUR, … tarih ve … sayılı beyanname muhteviyatı araç için ise 37.700 EUR kıymet farkı tespit edilerek, kıymet farkı için ek tahakkuk ve ceza kararlarının alındığı olayda, davacı adına tescilli beyannameler kapsamında yurt dışından ithal edilen araçların kıymetinin yurt dışı resmi makamları nezdinde araştırılması neticesi eksik beyan edildiğinin somut olarak tespit edildiği, her ne kadar davacı tarafından söz konusu araçlar için 4.500’er EUR aksesuar farkının dikkate alınmadığı iddia edilmiş ise de, faturaların sadece araç bedellerine ilişkin olduğunun ve aksesuarlarla ilgilerinin olmadığının anlaşılması ve ödemenin peşin olarak yapıldığının davacı tarafından ispatlanamaması nedeniyle, dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı 3969 sayılı beyannamede yurtdışı giderle birlikte 61.000 EUR kıymet beyanında bulunduğu dikkate alındığında ancak 33.200 EUR üzerinden, 3968 sayılı beyannamede yurtdışı giderle birlikte 61.000 EUR kıymet beyanında bulunduğu dikkate alındığında ise 44.800 EUR üzerinden ek tahakkuk ve ceza kararı alınabileceğini ileri sürmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Dosyanın incelenmesinden, davacının beyannameler kapsamında yurt dışı gidere eklemek suretiyle katma değer vergisi matrahına dahil ettiği ve beyannamelerin … nolu hanesine de kayıt düştüğü 4.500 EUR aksesuar bedelinin dikkate alınmaması suretiyle verilen kararın eksik ve yetersiz inceleme neticesi verilmiş olduğu düşünüldüğünden bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı adına tescilli … tarihli … ve … sayılı beyannameler kapsamında ithal edilen Porsche marka araçlar için 11/06/2018 tarih ve 56.500 EUR tutarlı faturaların eklenmesi ve beyannamelerin … nolu hanelerine “4.500 EUR aksesuar farkı yurtdışı kaleminde beyan edilmiştir” şeklinde kayıt düşülmesi suretiyle kıymet beyanında bulunularak ithalat işlemlerinin tamamlandığı, davalı idarece, sevkiyat ülkesi Bulgaristan Gümrük İdaresinden temin edilen belgelerden ise; … sayılı beyanname muhteviyatı … şasi nolu araç için yurt dışı … PLTD şirketi tarafından düzenlenmiş … tarih ve… sayılı faturada aracın kıymetinin 105.800 EUR olarak, …sayılı beyanname muhteviyatı … şasi nolu araç için … tarih ve … sayılı faturada 94.200, EUR olarak yer aldığı, araçların 09/07/2018 tarih ve … sayılı A.TR dolaşım belgesine ve 11/07/2018 tarih ve … sayılı CARNET TIR belgesine istinaden davacı firmaya sevkinin gerçekleştirildiği; ithal edilen araçların kıymetinin yurtdışından temin edilen satış faturaları ile karşılaştırılması sonucu düşük beyanda bulunulduğunun tespit edildiğinden ve ödeme şeklinin peşin ödeme olmadığından bahisle tahakkuk ettirilen kaynak kullanımını destekleme fonu payı ve ek olarak tahakkuk ettirilen katma değer vergisi ile vergi ve fon payı üzerinden 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 234. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi uyarınca karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle de işbu dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 24. maddesinin 1. fıkrasında, eşyanın gümrük kıymetinin, eşyasının satış bedeli olduğu, satış bedelinin ise Türkiye’ye ihraç amacıyla yapılan satışta 27. ve 28. maddelere göre gerekli düzeltmelerin de yapıldığı, fiilen ödenen veya ödenecek fiyat olduğu hükme bağlanmıştır.
Yine 4458 sayılı Kanun’un 3. maddesinin 8. fıkrasının olay tarihinde yürürlükte bulunan şeklinde, “gümrük vergileri” deyiminin, ilgili mevzuat uyarınca eşyaya uygulanan ithalat vergilerinin tümünü, 9. fıkrasında, “ithalat vergileri” deyiminin, eşyanın ithalinde ödenecek gümrük vergisi ile diğer eş etkili vergiler ve mali yükleri, tarım politikası veya tarım ürünlerinin işlenmesi sonucu elde edilen bazı ürünlere uygulanan özel düzenlemeler çerçevesinde ithalatta alınacak vergileri ve diğer mali yükleri ifade ettiği belirtilmiş; ithalde ödeme şekline bağlı olarak alınan ek mali yük olan kaynak kullanımını destekleme fonu payı ithalat vergileri dolayısıyla da gümrük vergileri kapsamında sayılmıştır. Aynı Kanun’un 234. maddesinin 1. fıkrasının 6455 sayılı Kanun’la değişik (b) bendinde, kıymeti üzerinden ithalat vergilerine tabi eşyanın beyan edilen kıymetinin, muayene ve denetleme sonucunda, bu Kanun’un 23 ilâ 31. maddelerinde yer alan hükümler çerçevesinde belirlenen kıymete göre noksan bulunması halinde noksanlığa ait ithalat vergilerinden başka, bu vergi farkının üç katı para cezası alınacağı belirtilmiştir.
1211 sayılı T.C. Merkez Bankası Kanunu’nun 3098 sayılı Kanun’la değişik 40. maddesinin II. fıkrasının (b) ve (c) bendi ile 3182 sayılı mülga Bankalar Kanunu’nun 37. ve 40. maddeleri uyarınca 12/05/1988 tarih ve 88/12944 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile “Kalkınma planı ve yıllık programlarda öngörülen hedeflere uygun olarak yatırımların yönlendirilebilmesi ve ihtisas kredilerinde kredi maliyetlerinin düşürülmesi” amacıyla Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu ihdas edilmiş, ayrıca, 12/05/1988 tarih ve 88/12944 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 3. maddesinde, kabul kredili, vadeli akreditif ve mal mukabili ödeme şekline göre yapılan ithalatlarda kaynak kullanımını destekleme fonu payının alınacağı kuralı yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dosyanın incelenmesinden, ek tahakkuk ve cezalara dayanak alınan yurt dışı araştırması sonucunda Bulgaristan Gümrük İdaresince gönderilen fatura ve sair belgelerden, davacının ithal ettiği iki aracın gümrük kıymetlerinin 56.500 EUR olarak beyan edilmelerine karşın, ihraç fiyatlarının 3968 sayılı beyanname muhteviyatı araç için 105.800 EUR, … sayılı beyanname muhteviyatı araç için 94.200 EUR olduğu, aradaki farkların ihracatçıya ayrıca ödendiğinin iki ayrı fatura ile sabit olduğu kabul edilerek, saptanan kıymet farkı üzerinden ek tahakkuk yapılarak ceza kararı alındığı anlaşılmaktadır. Oysa ki, beyannamelerin her birinde ihtilaf konusu araçlar için “4.500 EUR aksesuar farkı yurt dışı kaleminde beyan edilmiştir” şeklinde beyannamenin … nolu hanesinde bildirilen tutarın, faturalarda yer alan 56.500 EUR kıymete eklendiği ve bu tutarların toplamı üzerinden katma değer vergisi matrahının hesaplanarak katma değer vergisinin ödendiği, davalı idarece sadece faturalardan hareketle hesaplama yapıldığı, fazladan beyan edilen kıymetin dikkate alınmadığı anlaşılmış olup, yurt dışından temin edilen fatura ve belgelere dayanarak yapılan tespitlere göre ek katma değer vergisi tahakkukunda ve ceza kararı alınmasında hukuka aykırılık bulunmamakla birlikte; davacı tarafından yurt dışı gidere ilave etmek suretiyle matraha dahil edilen 4.500 EUR tutarın da göz önüne alınması gerekmektedir. Ayrıca, ana firmadan gelen faturaların incelenmesinden, aracın sahip olduğu muhtelif özelliklerin aksesuar adı altında ayrıca gösterilmediği gibi aksesuar bedellerinin faturada yer verilen tutara dahil olmadığı yönünde bir kayıt da içermediği dikkate alındığında, ticari teamüller gereği faturaların aracın mevcut tüm aksesuar ve aksamını da içerdiği sonucuna ulaşılmaktadır.
Öte yandan; Bulgaristan Gümrük İdaresinden temin edilen faturalardan ödemenin peşin olarak gerçekleştirildiğine ilişkin bilgiye yer verildiğinin görülmesi buna mukabil davalı idarece araç bedellerine ait ödemelerin beyannamenin tescilinden sonra gerçekleştirildiğine ilişkin somut bir belge sunulamadığı dikkate alındığında, kaynak kullanımını destekleme fonu payının alınmasını gerektirecek bir durumun olmadığı anlaşılmıştır.
Yukarıda belirtilen nedenlerle, ithal edilen araçların, 56.500 EUR tutarlı fatura ile yurt dışı gidere eklenerek matraha ilave edilen 4.500 EUR’nun da dahil edilmesi suretiyle 61.000 EUR kıymetle beyan edildiği ve ödeme şeklinin peşin olmadığının davalı idarece ortaya konulamadığı anlaşıldığından, … sayılı beyanname muhteviyatı araç için 44.800 EUR, … sayılı beyanname konusu araç için 33.200 EUR kıymet farkı üzerinden yapılan ek katma değer vergisi tahakkuku ile kıymet farkından kaynaklanan katma değer vergisi üzerinden hesaplanarak karara bağlanan para cezasında hukuka aykırılık; kaynak kullanımını destekleme fonu payı ve bu fon payının matraha ilavesi suretiyle yapılan ek katma değer vergisi tahakkukunda ve bunlar üzerinden hesaplanarak karara bağlanan para cezası ile kıymet farkından kaynaklı yukarıda belirtilen tutarları aşan fazlaya ilişkin tahakkuk ve cezada ise hukuka uygunluk görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kısmen reddine, kısmen de kabulüne,
2. .. Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, “3968 sayılı beyanname” muhteviyatı araç için 44.800 EUR, “… sayılı beyanname” muhteviyatı araç için 33.200 EUR kıymet farkı üzerinden yapılan katma değer vergisi ek tahakkuku ve katma değer vergisinin kıymet farkına isabet eden kısmı üzerinden hesaplanarak karara bağlanan para cezası yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
3. Kararın, tahakkuk ve ceza kararının fazlaya ilişkin kısmı yönünden davanın reddine dair hüküm fıkrasının ise BOZULMASINA,
4. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
5. Yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 27/12/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.