Danıştay 7. Daire Başkanlığı 2022/567 E. , 2023/36 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/567
Karar No : 2023/36
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı adına … Gümrük Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Davacı adına tescilli … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı beyannameler ile … sayılı dahilde işleme izin belgesi kapsamında ithal edilen eşyanın ihraç edilmemesi suretiyle dahilde işleme rejimi hükümlerinin ihlal edildiğinden bahisle, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 238. maddesi hükmü uyarınca, gümrük ve katma değer vergilerinin iki katı tutarında hesaplanarak karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: Davacı adına dahilde işleme izin belgeleri kapsamında teslim etmiş olduğu malların yurt dışı edilmediğinin tespiti üzerine dava konusu karar alınmış ise de; … sayılı soruşturma raporunun dahilde işleme izin belgesi sahibi olan bir çok firma ile bu firmaların üretttikleri eşyayı yurt dışına ihraç ederken kullandıkları aracı firmalar hakkında yapıldığı, dahilde işleme izin belgesi sahibi olan firmalardan birinin de davacı şirket olduğu, hazırlanan raporda davacı şirketin sahibi olduğu dahilde işleme izin belgesi kapsamında yurt dışına ihraç etmeyi taahhüt ettiği ancak ihraç etmediği eşyaların miktarının ne olduğu, bu eşyaların ihraç edilmediği tespitinin davacı şirket yükümlülüğünde bulunan eşyalar hakkında nasıl somutlaştırıldığı, başka bir ifadeyle hangi firmaya ait olan dahilde işleme izin belgesi kapsamında hangi eşyalaların hangi tespitler ile yurt dışına ihraç edilmediği tespitinin yapılmadığı, Mahkemelerince bu hususun ara kararıyla sorulması üzerine davalı idarece verilen süre içerisinde cevap verilmediği görüldüğünden, rejim ihlalinin açıkça ortaya konulamadığı, bu nedenle tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle davaya konu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Gümrük ve Ticaret Bakanlığı müfettişlerince hazırlanan … tarih ve … sayılı soruşturma raporunun Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğünce incelenmesi neticesinde, ihracatların gerçeği yansıtmadığından bahisle, …Tekstil ve Konfeksyon İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliğinin yazıları ile taahhüt hesabının müeyyideli olarak kapatıldığı, bunun üzerine yapılan tahakkuklar ve alınan para cezası kararında hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan kararın onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı adına tescilli … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı beyannameler ile … sayılı dahilde işleme izin belgesi kapsamında ithal edilen eşyanın ihraç edilmemesi suretiyle dahilde işleme rejimi hükümlerinin ihlal edildiğinden bahisle, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 238. maddesi hükmü uyarınca, gümrük ve katma değer vergilerinin iki katı tutarında hesaplanarak karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 108. maddesinin 1. fıkrasında, serbest dolaşımda olmayan eşyanın, işlem görmüş ürünlerin üretiminde kullanılmasından sonra Türkiye Gümrük Bölgesinden yeniden ihraç edilmesi amacıyla, gümrük vergileri ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın ve vergileri teminata bağlanmak suretiyle, dahilde işleme rejimi kapsamında geçici olarak ithal edilebileceği; eşyanın işlem görmüş ürünler şeklinde ihracı halinde, teminatın iade olunacağı; eşyanın bu şekilde dahilde işleme rejiminden yararlanmasına, şartlı muafiyet sistemi denildiği belirtilmiş; aynı Kanunun 238. maddesinin 1. fıkrasının olay tarihinde yürürlükte bulunan şeklinde de, 241. maddenin 3. fıkrasının (h), (l) ve (m) bentleri, 4.fıkrasının (g) ve (h) bentleri ile 5. fıkrasının (b) bendinde belirtilen durumlar hariç, dâhilde işleme rejimi, gümrük kontrolü altında işleme rejimi ile geçici ithalat rejimine ilişkin hükümlerin ihlali halinde eşyanın gümrük vergileri tutarının iki katı oranında para cezası alınacağı hüküm altına alınmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dosyanın incelenmesinden, olayda, … İç ve Dış Ticaret Anonim Şirketi, … Lojistik Limited Şirketi, … İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi ve … Taşımacılık Anonim Şirketi aracılığıyla gerçekleştirilen ihracat işlemleri sırasında, belge üzerinde eşyaların tamamının ihraç edilmiş gibi gösterildiği ancak beyan edilenden daha az miktarda eşyanın yurt dışı edildiği, bir ihracat beyannamesi ile birden fazla dahilde işleme izin belgesi muhteviyatı eşyanın beyan edildiği, her bir ihracat beyannamesi muhteviyatı eşyanın birden fazla transit beyannamesi ile parti parti çıkış gümrüğüne sevk edildiği, dahilde işleme izin belgeleri kapsamında ihraç edilen ürünlerin ticari faturalarında belirtilen kıymetinin birbirinden farklı olduğu, transit beyannamesi eki listesinde yer alan çok sayıda beyanname muhteviyatı tekstil eşyasının topluca tek kalemde beyan edilmiş olmasından ötürü çıkış gümrüğüne sevk edilen eşyaların hangi dahilde işleme izin belgesi kapsamında olduğunun belirtilmediği, belgelerin zincirleme şekilde birbirleriyle bağlantılı olması nedeniyle usulsüzlüğün ancak birbiriyle ilintili belgelerin global olarak değerlendirilmesi neticesinde ortaya çıkarıldığı, anılan dört aracı ihracatçı firmanın faaliyet adreslerinin aynı olması, sevkiyatın aynı depodan yapılması, ortaklarının büyük bir kısmının birbirleriyle akraba ve birden fazla firmada ortaklıklarının bulunması, bu firmaların organize bir bağ içerisinde bulunulduğunu gösterdiği, şahıs ifadelerinde, araçlarda çıkan bir kaç kap eşyanın numune olarak konulduğunun beyan edildiği, … Lojistik Limited Şirketinin ortağı olan … adlı şahsın ihracat beyannamelerinde gösterilen yurtdışı alıcı olduğu, … Taşımacılık Anonim Şirketi’nin Habur’a yapılacak sevkiyat için verdiği özet beyannamelerde birden fazla beyanname içeriğinin tek kalemde beyan edildiği, gerçekleştirilen işlemlerin, adı geçen dört adet firma adına tescilli olmakla birlikte, aralarında davacının da dahil olduğu 46 adet firma adına kayıtlı muhtelif sayıda dahilde işleme izin belgesi kapsamında taahhüt hesaplarının kapatılmasına yönelik olduğu, dahilde işleme izin belgesi sahibi firmaların teminata bağlanarak ithal edilen eşyaların gümrük vergileri ödenmeksizin yurt içinde satışından menfaat sağladıkları, geçici olarak ithal edilen eşyaların büyük bir kısmının yurtdışı edilmeyerek beyannamelerin kapatılmış olduğu hususunun Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Müfettişlerince hazırlanan 200-5 ve 6 sayılı soruşturma ve inceleme raporlarında somut olarak ortaya konulduğu, bu nedenle dahilde işleme rejimi hükümlerinin ihlal edildiği anlaşılmış olup, soruşturma raporunun bir çok firma için genel, soyut ve kesin olmayan tespitlerden hareketle uyuşmazlığa konu para cezalarının kesildiği gerekçesiyle davaya konu işlemin iptali yolunda verilen temyize konu mahkeme kararının hukuki isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine,
5. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24/01/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.