Danıştay 7. Daire Başkanlığı 2022/4646 E. , 2023/232 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/4646
Karar No : 2023/232
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı adına
…Gümrük Müdürlüğü – …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …Nakliyat Petrol İnşaat İthalat İhracat Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:…sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına 2019 ve 2020 yıllarında tescilli muhtelif tarih ve sayılı 20 adet serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı olup Form A belgesi eşliğinde Özbekistan menşeli olarak beyan edilen eşyanın İthalat Rejim Kararının eki (I) sayılı listede yer alması nedeniyle anılan belgenin tercihli tarifeden yararlanmak amacıyla kullanılamayacağı ve beyannamelerin ekinde menşe şahadetnamesi ibraz edilmediğinden bahisle söz konusu eşyanın ABD menşeli olduğunun kabulü suretiyle ek olarak tahakkuk ettirilen ek mali yükümlülük ve katma değer vergisi ile bunlar üzerinden hesaplanarak karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …Vergi Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararıyla, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 21. maddesi ile verilen yetkinin, menşe şahadetnamesi aranacak haller ile menşe şahadetnamelerinin şekli ve içereceği bilgilerin düzenlenmesine ilişkin olduğu, olayda, Gümrük Yönetmeliğinin 205. maddesi uyarınca menşe şahadetnamesi sunulmaması durumunda, tescil tarihi itibarıyla beyanname içeriği eşyanın en yüksek ek mali yükümlülük oranı uygulanan ülke menşeli olduğu kabul edilerek, Kanun’un verdiği yetki aşılmak suretiyle alt düzenleyici işlem olan Yönetmelikle eşyanın hangi oranda mali yükümlülüğe tabi olduğu belirlenip, dava konusu ek tahakkuk ve ceza kararlarının alınmasının normlar hiyerarşisi ilkesine aykırı olduğu gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından ibraz edilen Form A belgeleri menşe şahadetnamesi olarak kabul edilemeyeceğinden, tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan kararın onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı adına 2019 ve 2020 yıllarında tescilli muhtelif tarih ve sayılı 20 adet serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı olup Form A belgesi eşliğinde Özbekistan menşeli olarak beyan edilen eşyanın İthalat Rejim Kararının eki (I) sayılı listede yer alması nedeniyle anılan belgenin tercihli tarifeden yararlanmak amacıyla kullanılamayacağı ve beyannamelerin ekinde menşe şahadetnamesi ibraz edilmediğinden bahisle söz konusu eşyanın ABD menşeli olduğunun kabulü suretiyle ek olarak tahakkuk ettirilen ek mali yükümlülük ve katma değer vergisi ile bunlar üzerinden hesaplanarak karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 18. maddesinin 1. fıkrasında, tümüyle bir ülkede elde edilen veya üretilen eşyanın, o ülke menşeli olduğu, 197. maddesinin 2. fıkrasında, yapılan denetlemeler sonucunda hiç alınmadığı veya noksan alındığı belirlenen veya 1. fıkrada belirtilen şekilde tebliğ edilemeyen gümrük vergilerine ilişkin tebligatın, gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarihten itibaren üç yıl içinde yapılacağı, 234. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, serbest dolaşıma giriş rejimi veya kısmi muafiyet suretiyle geçici ithalat rejimine tabi tutulan eşyaya ilişkin olarak, yapılan beyan ile muayene ve denetleme veya teslimden sonra kontrol sonucunda, 15. maddede belirtilen gümrük tarifesini oluşturan unsurlarda veya vergilendirmeye esas olan sayı, baş, ağırlık gibi ölçülerinde aykırılık görüldüğü ve beyana göre hesaplanan ithalat vergileri ile muayene sonuçlarına göre alınması gereken ithalat vergileri arasındaki fark %5’i aştığı takdirde, ithalat vergilerinden ayrı olarak bu farkın üç katı para cezası alınacağı hükme bağlanmıştır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 48. maddesinde, bu kanuna göre vergisi ödenmeden veya eksik ödenerek yurda sokulan eşyaların hiç alınmamış veya eksik alınmış katma değer vergileri hakkında Gümrük Kanunundaki esaslara göre işlem yapılacağı, 51. maddesinde, mükelleflerin ithalde beyan ettikleri matrahla tahakkuk veya inceleme yapanların veyahut teftişe yetkili kılınanların buldukları matrahlar üzerinden hesaplanan vergi farkları hakkında Gümrük Kanunu uyarınca gümrük vergisindeki esaslar dairesinde ceza uygulanacağı belirtilmiştir.
11/06/2018 tarih ve 2018/11973 sayılı Bakanlar Kurulunun Amerika Birleşik Devletleri Menşeli Bazı Ürünlerin İthalatında Ek Mali Yükümlülük Uygulanmasına Dair Kararın 1. maddesinin 1. fıkrasında, kararın amacının, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) menşeli bazı eşyanın ithalatında ek mali yükümlülük tahsil edilmesi olduğu, 2. fıkrasında, ekli tabloda yer alan eşyanın ABD menşeli olanlarının ithalatında karşılarında gösterilen oranlarda ek mali yükümlülük tahsil edileceği düzenlenmiş olup, ekli tabloda, 08.02 tarife istatistik pozisyonunda yer alan, “diğer sert kabuklu meyveler” için (taze veya kurutulmuş) (kabuğu çıkarılmış veya soyulmuş olsun olmasın) %10 oranında ek mali yükümlülük öngörülmüştür.
Bu bakımdan, 08.02 tarife istatistik pozisyonlarında yer alan “diğer sert kabuklu meyveler” (taze veya kurutulmuş) (kabuğu çıkarılmış veya soyulmuş olsun olmasın) cinsi eşyanın ek mali yükümlülüğe tabi olması için eşyanın Amerika Birleşik Devletleri (ABD) menşeli olması zorunludur.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Olayda, davacı tarafından ibraz edilen Form A belgelerinin menşe şahadetnamesi olarak kabul edilemeyeceği ve beyannamelerin ekinde menşe şahadetnamesi ibraz edilmediğinden bahisle söz konusu eşyanın ABD menşeli olduğunun kabulü suretiyle dava konusu ek tahakkuk ve ceza kararları alınmış ise de, 11/06/2018 tarih ve 2018/11973 sayılı Bakanlar Kurulunun Amerika Birleşik Devletleri Menşeli Bazı Ürünlerin İthalatında Ek Mali Yükümlülük Uygulanmasına Dair Kararı uyarınca bazı ürünlere ek mali yükümlülük öngörüldüğü, uyuşmazlık konusu serbest dolaşıma giriş beyannameleri muhteviyatı eşyanın Amerika Birleşik Devletleri (ABD) menşeli olduğuna yönelik ithalat yapılan firma nezdinde sorgulama ya da eşyanın menşeine ilişkin inceleme ve araştırma yapılmadığı, bu yönde yapılmış herhangi bir somut tespitin bulunmadığı, sadece davacı adına düzenlenen raporun esas alındığı anlaşıldığından, söz konusu ek tahakkuk ve ceza kararı ile bu kararlara vaki itirazın reddine dair işlemde hukuka uyarlık bulunmadığından, dava konusu işlemin iptali yolundaki mahkeme kararına yönelik istinaf başvurusunun reddine dair kararda sonucu itibarıyla isabetsizlik bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.…Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararına yönelik TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, bu kararın taraflara tebliği ve bir örneğinin de Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesini teminen dosyanın ilk derece Mahkemesine gönderilmesine, 06/02/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.