Danıştay 7. Daire Başkanlığı 2022/4195 E. , 2023/1064 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/4195
Karar No : 2023/1064
TEMYİZ EDEN (DAVALI) :… Bakanlığı adına … Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Nakliyat Petrol İnşaat İthalat İhracat Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına 2019 ve 2020 yıllarında tescilli muhtelif tarih ve sayılı 10 adet serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşyanın kıymetinin, gözetim kıymetine yükseltilmesi suretiyle fazladan ödenmek zorunda kalınan gümrük ve katma değer vergilerinin, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 211. maddesi uyarınca iadesi istemiyle yapılan başvurunun mükerrer kabul edilerek değerlendirmeye alınmadığı yolunda tesis edilen işleme yapılan itirazın, yapılacak bir işlem olmadığından bahisle reddine dair işlemin … tarih ve … sayılı beyannameye isabet eden kısmının iptali ile fazladan ödenen tutarın hesaplanacak tecil faiziyle birlikte iadesi istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacı tarafından, iadesi talep edilen gümrük vergisinin 55.300,00-TL, katma değer vergisinin ise 2.400,00-TL olarak değiştirildiği ve fazlaya dair alacak tutarından feragat edildiği bildirildiğinden, davanın anılan tutarları aşan kısmının konusuz kaldığı; gözetim kıymeti, 4458 sayılı Gümrük Kanunu hükümlerine göre belirlenmiş gerçek satış bedeli olmadığından, bu kıymetin ithalata konu edilen eşyaya ait gümrük vergilerinin hesaplanmasında esas alınamayacağı, bu nedenle gözetim önlemlerinin yanlış uygulanması suretiyle ödenen vergilerin iadesi istemiyle yapılan başvurunun reddine dair karara vaki itirazın reddedilmesinde hukuki isabet bulunmadığı; fazladan ödenen tutarın tahsil tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle iadesinin icap ettiği gerekçesiyle kısmen karar verilmesine yer olmadığına, işlemin dava konusu edilen bölümünün kısmen iptali ile fazladan ödenen vergilerin tahsil tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte iadesine, faiz isteminin yasal faiz oranını aşan kısmı yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Kararın istinaf başvurusuna konu hüküm fıkrasının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu hüküm fıkrasının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NİN DÜŞÜNCESİ : İstanbul Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü’nce tesis edilen işlem davaya konu edilebilecek kesin ve yürütülebilir nitelikte bir işlem olmayıp, yalnızca var olan bir durum hakkında davacıyı bilgilendirmeye yönelik olduğu, açılan davanın incelenmeksizin reddedilmesi gerekirken, davanın esası incelenmek suretiyle verilen kararda Yargılama Hukuku kurallarına uyarlık görülmediğinden Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı adına 2019 ve 2020 yıllarında tescilli muhtelif tarih ve sayılı 10 adet serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşyanın kıymetinin, gözetim kıymetine yükseltilmesi suretiyle fazladan ödenmek zorunda kalınan gümrük ve katma değer vergilerinin, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 211. maddesi uyarınca iadesi istemiyle yapılan başvurunun mükerrer kabul edilerek değerlendirmeye alınmadığı yolunda tesis edilen işleme yapılan itirazın, yapılacak bir işlem olmadığından bahisle reddine dair işlemin … tarih ve … sayılı beyannameye isabet eden kısmının iptali ile fazladan ödenen tutarın hesaplanacak tecil faiziyle birlikte iadesi istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 211.maddesinin 1. fıkrasında, kanunen ödenmemeleri gerektiği halde ödenmiş olduğu belirlenen gümrük vergilerinin geri verileceği, kanunen tahakkuk ettirilmemeleri gerektiği halde tahakkuk ettirilen gümrük vergilerinin ise kaldırılacağı; 2. fıkrasında ise; kanunen ödenmemeleri gereken gümrük vergilerinin, söz konusu vergilerin yükümlüye tebliğ edilmesi ve ilgilinin üç yıl içinde gümrük idaresine müracaatı üzerine geri verileceği veya kaldırılacağı hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, davacı tarafından… tarih ve … sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşya nedeniyle fazladan ödendiği iddia edilen gümrük ve katma değer vergilerin geri verilmesi istemiyle 08/10/2019 tarihinde yapılan başvurunun 24/10/2019 tarihinde reddedilmesi üzerine anılan ret kararına karşı itiraz edilmediği, aynı beyanname kapsamında 02/11/2020 tarihinde yeniden yapılan başvurunun mükerrer kabul edilerek değerlendirmeye alınmadığı yolunda Gümrük Müdürlüğünce tesis edilen işleme yapılan itirazın, yapılacak bir işlem olmadığından bahisle reddine dair Bölge Müdürlüğü işleminin ilgili serbest dolaşıma giriş beyannamesine isabet eden kısmının iptali ve fazladan tahsil edildiği belirtilen gümrük ve katma değer vergilerinin tecil faiziyle birlikte iadesi istemiyle görülmekte olan iş bu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda, fazladan ödendiği iddia edilen gümrük ve katma değer vergilerinin geri verilmesi istemiyle 08/10/2019 tarihinde yapılan ilk başvurunun reddedilmesi üzerine, davacı şirket tarafından 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 242. maddesi uyarınca süresi içinde yapılacak itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılması gerekirken, bu yapılmaksızın yaklaşık bir yıl sonra yeniden geri verme prosedürünün işletilmeye çalışıldığı, Bölge Müdürlüğü’nce de bu durum nazara alınarak, davacının talebi hakkında yapılacak herhangi bir işlem bulunmadığı yönünde işlem tesis edildiği görülmektedir.
Bu durumda, ikinci kez yapılan başvuruya istinaden alınan karara vaki itiraz üzerine tesis edilen işlemin davacıya yeni bir dava açma hakkı vermeyeceği sonucuna ulaşıldığından, Bölge Müdürlüğünce davacıyı bilgilendirmeye yönelik olarak tesis edilen işlemin iptali istemiyle açılan davanın reddi gerekirken, uyuşmazlığın esasının incelenmesi suretiyle karar verilmesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 27/02/2023 tarihinde kesin olarak oyçokluğuyla karar verildi.
(X) KARŞI OY :
Dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarıda açıklanmış bulunan vergi dava dairesi kararı, aynı gerekçe ve nedenlerle uygun görülmüş olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar sözü geçen kararın bozulmasını sağlayacak durumda bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ve kararın onanması gerektiği oyu ile, Daire kararına katılmıyoruz.