Danıştay 7. Daire Başkanlığı 2021/4130 E. , 2023/1098 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/4130
Karar No : 2023/1098
TEMYİZ EDEN (DAVALI) :… Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Motorlu Araçlar Turizm Dış Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Motorlu araç ticareti yapan davacı şirketin, takdir komisyonu kararına istinaden, ithal etmek suretiyle satışını gerçekleştirdiği bir adet aracın ilk iktisap edildiği tarihte beyan edilmesi gereken özel tüketim vergisi beyannamesini vermediğinden bahisle 2014 yılının Ocak dönemi için re’sen tarh edilen özel tüketim vergisi ve kesilen vergi ziyaı cezasının iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; gerek davalı idarece gerekse de takdir komisyonunca yasayla tanınan inceleme ve araştırma yetkileri kullanılmak suretiyle mükellef nezdinde ihtilaf konusu dönemlere ilişkin olarak herhangi bir inceleme yapılmadığı, matrah takdirinin 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 30. maddesinde yer alan takdir sebeplerinden hangisine istinaden yapıldığının belli olmadığı gibi, vergi matrahının nasıl hesaplandığının açıklanmadığı, bu kapsamda herhangi bir araştırma inceleme içermeyen ve nasıl belirlendiği anlaşılamayan tutarların vergi matrahı olarak takdir olunması suretiyle tesis edilen tarh ve ceza kesme işleminde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : İthalatçı olarak satışını gerçekleştirdiği aracın özel tüketim vergisi beyannamesini vermediği anlaşıldığından, tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : 2014 yılında satışı gerçekleştirilen araç nedeniyle yapılan dava konusu cezalı tarhiyatın; satışın ithalatçı sıfatıyla yapılması nedeniyle ithalatta hesaplanan katma değer vergisi matrahının esas alınabileceği, ancak, uyuşmazlığa konu cezalı tarhiyatın Yeşilköy Gümrük Müdürlüğünden alınan matrah bilgilerinin esas alınması suretiyle takdir komisyonu kararına istinaden yapılması nedeniyle, söz konusu matrahın beyanname ve eki faturaların da temin edilerek yapılacak karşılaştırma yoluyla matrahın doğru tespit edilip edilmediğinin incelenmesi sonucunda karar verilmesi gerekirken, anılan gerekçe ile davaya konu işlemin iptal edilmesinde yasal isabet bulunmadığı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Gümrük Kanununa Göre Mülkiyetin Kamuya Geçirilmesi Kararına Konu Kara Taşıtlarının Sahiplerine İadesi Hakkında Yönetmelik kapsamında, özel tüketim vergisi talep edilen … plakada tescilli … şasi numaralı araçla ilgili Nakil Vasıtaları Vergi Dairesi Müdürlüğüne ait bilgisayar kayıtlarında yapılan inceleme sonucunda, aracın ithalatının 13/12/2013 tarihinde yapılmasına karşın plaka geçmişinin 07/09/2012 tarihli olduğu, ilk tescilinin başka şasi numarası ve plaka ile yapıldığının görülmesi üzerine, çalıntı araç olup olmadığının tespiti amacıyla araç sahibinin rızasıyla Kriminal Polis Laboratuvarında incelemeye alındığı ve alınan rapora göre aracın şasi numarasının orjinal olduğunun belirlenmesi üzerine, ilk iktisap tarihinde ve sonrasında özel tüketim vergisi beyannamesinin bulunmaması nedeniyle…Gümrük Müdürlüğünden alınan bilgiler doğrultusunda belirlenen ithalattaki katma değer vergisi matrahı üzerinden takdir komisyonu kararına istinaden vergi ziyaı cezalı özel tüketim vergisi tarhiyatı yapılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 1. maddesinin (b) bendinde, Kanuna ekli (II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tabi olanların ilk iktisabının bir defaya mahsus olmak üzere özel tüketim vergisine tabi tutulacağı; 2. maddesinin (b) bendinde, ilk iktisabın, (II) sayılı listedeki mallardan Türkiye’de kayıt ve tescil edilmemiş olanların kullanılmak üzere ithalini, müzayede yoluyla veya kayıt ve tescil edilmiş olsa dahi 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümlerine göre iade edilenler de dahil motorlu araç ticareti yapanlardan iktisabını, motorlu araç ticareti yapanlar tarafından kullanılmaya başlanmasını, aktife alınmasını veya adlarına kayıt ve tescil ettirilmesini ifade ettiği, 3. maddesinin (a) bendinde, mal teslimi veya ilk iktisap hallerinde, vergiyi doğuran olayın malın teslimi veya ilk iktisabı olduğu; 11. maddesinin 3. fıkrasında ise, (II) sayılı listede yer alan mallar için verginin matrahının bunların teslimi, ilk iktisabı ve ithalinde, hesaplanacak özel tüketim vergisi hariç, katma değer vergisi matrahını oluşturan unsurlardan teşekkül edeceği hükme bağlanmıştır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 20. maddesinde, teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın, bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olduğu, bedel deyiminin ise, malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan veyahut bunlar adına hareket edenlerden bu işlemler karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamını ifade ettiği belirtilmiştir.
Gümrük Kanununa Göre Mülkiyetin Kamuya Geçirilmesi Kararına Konu Kara Taşıtlarının Sahiplerine İadesi Hakkında Yönetmelik’in “Vergi dairesince yapılacak işlemler” başlıklı 6. maddesinin 2. fıkrasının (b) bendinde; söz konusu araç ile ilgili dairelerine ulaşmış bir vergi inceleme raporu veya takdir komisyonu kararı bulunmaması durumunda, ilgili gümrük idaresince bildirilen ithalatta olması gereken katma değer vergisi matrahına göre hesaplanacak özel tüketim vergisi tutarından az olmamak üzere belirlenecek matrah üzerinden hesaplanacak özel tüketim vergisi tutarının dikkate alınacağı düzenlenmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlığın çözümü; Kriminal Polis Raporu doğrultusunda şasi numarası orjinal olarak tespit edilen ve plakaya tescilli aracın Gümrük Kanununa Göre Mülkiyetin Kamuya Geçirilmesi Kararına Konu Kara Taşıtlarının Sahiplerine İadesi Hakkında Yönetmelik kapsamında iade edilebilmesini de teminen, ödenmemiş özel tüketim vergisinin, ithalattaki katma değer vergisi matrahı esas alınarak re’sen tarh edilip edilemeyeceği, diğer bir ifadeyle asgari vergi uygulaması yapılıp yapılamayacağının saptanmasını ve matrahın doğru tespit edilip edilmediğinin belirlenmesini gerektirmektedir.
Yukarıda değinilen mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, ithalatçı olarak 2014 yılında satışı yapılan aracın özel tüketim vergisi matrahı, ithalatta alınan katma değer vergisi matrahından düşük olamayacaktır.
Buna göre, 2014 yılında satışı gerçekleştirilen araç nedeniyle yapılan dava konusu cezalı tarhiyatın; satışın ithalatçı sıfatıyla yapılması nedeniyle ithalatta hesaplanan katma değer vergisi matrahının esas alınabileceği, ancak, uyuşmazlığa konu cezalı tarhiyatın Yeşilköy Gümrük Müdürlüğünden alınan matrah bilgilerinin esas alınması suretiyle takdir komisyonu kararına istinaden yapılması nedeniyle, söz konusu matrahın beyanname ve eki faturaların da temin edilerek yapılacak karşılaştırma yoluyla matrahın doğru tespit edilip edilmediğinin incelenmesi sonucunda karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak verilen kararda yasal isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2. …Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:.. sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 28/02/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.