Danıştay 7. Daire Başkanlığı 2021/2288 E. , 2022/5614 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/2288
Karar No : 2022/5614
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı adına
… Gümrük Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Davacı adına 2016 yılında tescilli muhtelif tarih ve sayılı 13 adet serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşya için gözetim kıymeti üzerinden ödenen gümrük vergilerinin eşyaya ait faturada gösterilen kıymete göre hesaplanan tutardan fazlasının 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 211. maddesi uyarınca iadesi isteminin reddine dair karara vaki itirazın reddine ilişkin işlemin iptali ile fazladan ödenen vergilerin iadesine hükmedilmesi istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …Vergi Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararıyla; dosyanın incelenmesinden, davacı adına tescilli serbest dolaşıma giriş beyannameleriyle ithal edilen eşyalar nedeniyle fazladan ödendiği iddia edilen 243.308,00 TL gümrük vergisinin geri verilmesi talebiyle 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 211. maddesi kapsamında yapılan başvuru üzerine gümrük müdürlüğünce işin esasına ilişkin bir değerlendirme yapılmaksızın, ek bilgi ve belge istenilmesi yolunda tesis edilen işleme karşı yapılan itirazın, bu hususta hiçbir değerlendirme yapılmaksızın işin esasına girilmek suretiyle reddedilmesinde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Tesis edilen işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’UN DÜŞÜNCESİ : 4458 sayılı Kanun’un 211. maddesi uyarınca yapılan başvuruda, gümrük müdürlüğünce geri verme istemi yerine getirilmeyerek ek bilgi ve belge istenmesi, istemin reddi mahiyetinde olduğundan, geri verme başvurusuna vaki itirazın bölge müdürlüğünce işin esası incelenmek suretiyle reddi ve söz konusu işlemine karşı dava açılması mümkün olduğundan, mahkemece işin esasına ilişkin yapılacak yargılama sonucuna göre karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 211. maddesinde, kanunen ödenmemeleri gerektiği halde ödenmiş olduğu belirlenen gümrük vergilerinin geri verileceği, kanunen tahakkuk ettirilmemeleri gerektiği halde tahakkuk ettirilen gümrük vergilerinin kaldırılacağı hükmüne yer verilmiş; Gümrük Yönetmeliğinin, “Geri verme veya kaldırma başvurusu” başlıklı 502. maddesinin olay tarihindeki şeklinde, gümrük vergilerinin ve para cezalarının geri verilmesi veya kaldırılması başvurusunun, bu vergileri ve cezaları ödeyen veya ödemekle yükümlü olan kişi veya bunların temsilcileri veya hak ve yükümlülükleri devralan kişi tarafından ek-78’de yer alan Geri Verme veya Kaldırma Başvurusu Formu ile ilgili gümrük idarelerine yapılacağı; kontrol ve denetleme sonucunda, geri verme veya kaldırma hallerinden birinin tespiti durumunda, geri verme veya kaldırma işleminin doğrudan yapılmasında da 1. fıkra hükmünün uygulanacağı, gümrük idaresince hak sahibine bu yönde gerekli bildirimde bulunulacağı; geri verme veya kaldırma başvuru formunun her beyanname veya ceza kararı için biri asıl olmak üzere iki nüsha olarak düzenleneceği; bu formun üzerinde gösterilen bilginin tamamını içermeyen bir başvurunun kabul edilebileceği, ancak, formun 1, 2 ve 3 no.lu kutularının doldurulmasının zorunlu olduğu, bu durumda ilgili gümrük idaresinin, eksik bilgi ve/veya belgelerin tamamlanması için bir süre belirleyebileceği, bu süreye uyulmaması halinde başvurunun geri çekilmiş sayılarak başvuru sahibinin derhal bu durumdan haberdar edileceği, mücbir sebep ve beklenmeyen hallerde süresi içerisinde bu durumu kanıtlayan belge ile müracaat edilmesi üzerine gümrük idaresince ek süre verilebileceği kurala bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, davacı tarafından vergilerin geri verilmesi istemiyle yapılan başvuru üzerine, gümrük müdürlüğünce başvuruya konu serbest dolaşıma giriş beyannameleri muhteviyatı eşyaların kıymetinde tereddüte düşüldüğünden bahisle, eşyanın kıymetine ilişkin bilgi ve belgelerin davacıdan talep edilmesi üzerine, geri verme isteminin reddedildiği kabul edilerek davacı tarafından bölge müdürlüğüne yapılan itirazın, işin esası incelenmek suretiyle gümrük vergilerinin geri verilmesinin uygun bulunmadığı belirtilerek reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Buna göre, davacının 4458 sayılı Kanun’un 211. maddesi uyarınca yaptığı başvurunun, gümrük müdürlüğünce ek bilgi ve belge istenmesi suretiyle reddine dair karara karşı yaptığı itiraz başvurusu üzerine bölge müdürlüğünce işin esasının incelenmesi suretiyle karar verilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığından, Vergi Dava Dairesince olayda iade şartlarının oluşup oluşmadığı değerlendirilerek işin esasına yönelik karar verilmesi gerekirken; yukarıda yer verilen gerekçe ile dava konusu işlemi iptal eden mahkeme kararına yönelik istinaf başvurusunun reddine ilişkin kararda isabet bulunmamıştır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2.…Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 29/12/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.