Danıştay 7. Daire Başkanlığı         2020/2408 E.  ,  2023/824 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/2408
Karar No : 2023/824

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : Ticaret Bakanlığı adına … Serbest Bölge Gümrük Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … Proje Yönetim İnşaat Mimarlık Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi adına tanzimli … tarih ve … sayılı yatırım teşvik belgesinin iptal edilmesi üzerine ithalat aşamasında tahsil edilmeyen kaynak kullanımını destekleme fonu payı ve katma değer vergisinin asıl borçlu şirketten tahsil edilemediğinden bahisle davacı adına 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un mükerrer 35. maddesi uyarınca yönetim kurulu üyesi sıfatıyla düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; ara kararı ile uyuşmazlık konusu ödeme emri içeriği kamu alacaklarının asıl boçlu şirketten tahsil olanağının bulunmadığını ortaya koyan bilgi ve belgelerin dosyaya ibraz edilmesinin istenilmesi üzerine davalı idarece, şirket adına kayıtlı gayrimenkul bulunup bulunmadığı yönünde araştırma yapıldığına dair bilgi veya belge ibraz edilmediğinden, davacının yönetim kurulu üyesi olduğu şirket hakkında usulüne uygun bir şekilde mal varlığı araştırması yapılarak kamu alacağının şirketten tahsil edilemediği ve tahsil edilemeyeceğinin tam olarak ortaya konulmadığı sonucuna varıldığı, bu durumda, davacı adına düzenlenen ödeme emrinde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Tesis edilen işlemde hukuk aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
… Proje Yönetim İnşaat Mimarlık Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi adına tanzimli … tarih ve … sayılı yatırım teşvik belgesinin iptal edilmesi üzerine ithalat aşamasında tahsil edilmeyen kaynak kullanımını destekleme fonu payı ve katma değer vergisinin asıl borçlu şirketten tahsil edilemediğinden bahisle davacı adına 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un mükerrer 35. maddesi uyarınca yönetim kurulu üyesi sıfatıyla düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 54. maddesinde, ödeme müddeti içinde ödenmeyen amme alacağının, tahsil dairesince cebren tahsil olunacağı; 55. maddesinde, kamu alacağını vadesinde ödemeyenlere, onbeş gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları gereğinin bir ödeme emri ile tebliğ olunacağı; 37. maddesinde, hususi kanunlarında ödeme zamanı tespit edilmemiş amme alacaklarının Maliye Vekaletince belirtilecek usule göre yapılacak tebliğinden itibaren bir ay içinde ödeneceği, bu ödeme müddetinin son gününün amme alacağının vadesi günü olduğu; 58. maddesinde ise, kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödendiği ya da zaman aşımına uğradığı iddialarıyla, tebliğinden itibaren onbeş gün içerisinde dava açabileceği hüküm altına alınmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dosyanın UYAP kayıtlarıyla birlikte incelenmesinden, … tarih ve … sayılı yatırım teşvik belgesinin iptal edilmesi üzerine, asıl borçlu şirket hakkında 6183 sayılı Kanun’un 37. maddesi uyarınca tesis edilen işleme karşı açılan davada … Vergi Mahkemesince verilen ara kararına davalı idarece verilen cevapta, davacının yönetim kurulu üyesi olduğu şirket adına tescilli serbest dolaşıma giriş beyannameleriyle ithal edilen eşyalar için gümrük vergilerine karşılık olmak üzere teminat alınmadığının bildirildiği, bu itibarla, uyuşmazlıkta, ithalatçı firmaya yatırım teşvik belgesinde sağlanan muafiyetin ihlal edildiğinden bahisle, öncelikle, tahakkuk kararı alınması suretiyle, ilgili şirkete idari itiraz ve dava açma hakkının tanınması gerekirken, ortada teminatlı bir alacak bulunmamasına karşın, 6183 sayılı Kanunun 37. maddesi uyarınca tesis edilen işleme karşı dava açılmayarak kamu alacağının kesinleştiğinden bahisle davacı adına yönetim kurulu üyesi sıfatıyla düzenlenen ödeme emrinde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşıldığından, yukarıda değinilen gerekçeyle dava konusu işlemi iptal eden mahkeme kararına yönelik istinaf başvurusunun reddine dair vergi dava dairesi kararında sonucu itibarıyla isabetsizlik görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yönelik TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, bu kararın taraflara tebliği ve bir örneğinin de Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesini teminen dosyanın ilk derece Mahkemesine gönderilmesine, 20/02/2023 tarihinde kesin olarak oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yatırım yapacak müteşebbislere çeşitli imkanlar sağlanarak destekler verileceği düzenlenmiştir. Kararın amaç başlıklı 1. maddesinde; “Bu kararın amacı; kalkınma planları ve yıllık programlarda öngörülen hedefler doğrultusunda tasarrufların katma değeri yüksek yatırımlara yönlendirilmesine, üretim ve istihdamın artırılmasına…” şeklinde belirlenmiş olup, verilen destek unsurlarına rağmen taahhütlerin yerine getirilememesi halinde destek unsurlarının geri alınacağına dair düzenleme işbu kararın 28. maddesinde; “(1) Bu karar ile uygulama mevzuatında belirlenen hükümlere aykırı davranan yatırımcıların teşvik belgeleri bu maddenin ikinci fıkra hükmü saklı kalmak kaydıyla iptal edilir.” şeklinde yer verilmiş, teşvik belgelerinin iptal edilmesi veya kısmi müeyyide uygulanması halinde sağlanan desteklerin 6183 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde yatırımcıdan geri alınacağı düzenlemesi ile tahsilatın kanun yolunu belirlemiştir.
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin yayımlanan Tebliğ (No:2012/1) in 3. maddesinde teşvik belgesi tanımlanmıştır. Buna göre; “Teşvik belgesi yatırımın karakteristik değerlerini ihtiva eden, yatırımın bu değerler ve tespit edilen şartlara uygun olarak gerçekleştirilmesi halinde üzerinde kayıtlı destek unsurlarından istifade imkanı sağlayan bir belge olup kararın amaçlarına uygun olarak gerçekleştirilecek yatırımlar için düzenlenir.” hükmü ile yatırım teşvik belgesinin neleri ihtiva ettiği belirtilmek suretiyle tanımlanmıştır.
Bu bağlamda yatırım teşvik belgesi üzerinde destek unsurlarının belirtildiği ve bu belgelerin kimlere hangi destek unsurları ile verildiği Resmi Gazete’de yayınlanarak ilan edilmekte aynı şekilde iptal edilen belgelerde Resmi Gazete’de yayınlanarak ilan edilmektedir.
Bakanlar Kurulu kararı ile yatırımların teşviki amaçlı sağlanan devlet desteklerinin taahhüdün yerine getirilemediği durumlarda geri alınmasına ilişkin usul yine bu karar ile müeyyide başlıklı 28. maddesinde düzenlenmiş olup, teşvik belgelerinin iptal edilmesi veya kısmi müeyyide uygulanması halinde sağlanan destekler 6183 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde yatırımcıdan geri alınacağı sarih olarak belirtilmiştir.
Keza, yatırım teşvik belgesinin iptali idari bir işlem olup, ancak bu işleme karşı iptal davası açılması halinde iptal sebebinin hukuka uygunluğunun denetimi yapılabilecektir. İptal davasının açılmaması halinde veya açılıp reddedilmesi halinde iptal işleminin yasaya uygunluğu gerçekleşmiş olacağından destek unsurlarının 6183 sayılı Yasa gereği tahsilinin sağlanması destek sağlayan mevzuatın (BKK) gereği olmakla dosya kapsamında idari işlemin iptaline yönelik bir iddia da bulunmadığından, 6183 sayılı Yasa ile takibe başlanarak 37. madde düzenlemesi ile yapılan bildirim hukuka uygun olmakla vergi dava dairesi kararının yönetim kurulu üyesi olan davacıdan tahsil şartının oluşup oluşmadığı yönünde incelenmek üzere bozulması gerektiği oyu ile, Daire kararına katılmıyorum.