Danıştay 7. Daire Başkanlığı 2019/340 E. , 2020/3191 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/340
Karar No : 2020/3191
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı adına
… Gümrük Müdürlüğü …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Akaryakıt Dağıtım Ticaret Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Petrol piyasasında dağıtıcı lisansına sahip …Akaryakıt Dağıtım Ticaret Anonim Şirketi tarafından ithal edilen ve antrepo tanklarına aktarılarak dağıtıcı lisansına sahip davacı şirkete satışı yapılan 1.175.351 m3 motorin cinsi eşyanın, gümrük işlemleri tamamlanmadan, gümrük idaresinin izni ve bilgisi dışında gümrük mühürleri kırılmak suretiyle antrepo tanklarından çıkarıldığından bahisle, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 14. maddesi ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 236. maddesinin 1.fıkrası uyarınca karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; antrepo tankında bulunan eşyanın kesinleşmiş mahkeme kararına istinaden başlatılan icra işlemi neticesinde antrepo tankından çıkarıldığı, bununla beraber … İcra Müdürlüğünün … sayılı talimat dosyası ile 12/04/2017 tarihinde icra edilen menkul teslimine ilişkin işlemler nedeniyle icra memur muamelesine yönelik … İcra Hukuk Mahkemesine davalı idarece yapılan şikayet başvurusunun … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ile reddedildiği, ayrıca mühür bozma suçunu işledikleri iddia edilen icra memurları hakkında davalı idarece yapılan suç duyurusu üzerine … Cumhuriyet Başsavcılığının … tarih ve … kararı ile şüphelilerin kanuni görevlerini yerine getirdiklerinden unsurları itibarıyla oluşmayan suç nedeniyle şüpheliler hakkında kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar verildiği, bu durumda uyuşmazlık konusu eşyanın kesinleşmiş yargı kararına istinaden başlatılan icra işlemi neticesinde antrepo tankından çıkarılması nedeniyle 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 236. maddesinin 1.fıkrası uyarınca karara bağlanan para cezası nı gerektiren fiilin unsurları uyuşmazlık konusu olayda gerçekleşmediğinden, para cezasına vaki itirazın reddine ilişkin işlemde hukuki isabet görülmediği gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Teslime konu akaryakıtın yurda giriş için gerekli şartları sağlamadığı, akaryakıtın davacıya ait olduğu ve teslimine yönelik mahkeme kararında gümrükleme işlemlerine değinilmediği, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 236. maddesinin 1.fıkrasında yer alan ve cezaya dayanak alınan fiil tüm unsurlarıyla olayda gerçekleştiğinden, para cezasına vaki itirazın reddine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Akaryakıta ilişkin özel tüketim vergisi yükümlüsünün ithalatçı firma olduğu ve bu firmaca verilen teminat vergi dairesince nakde çevrilerek irad kaydedildiğinden özel tüketim vergisinin ödenmediğinden söz edilemeyeceği, yükümlüsü olmadıkları verginin ödenmemesinden davacının sorumlu tutulamayacağı, eşyanın mülkiyetinin aidiyatı konusunda verilen yargı kararına dayanılarak eşyaların antrepo dışına çıkarıldığı, bu nedenle para ceza kararının hukuka aykırı olduğu savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usûl ve yasaya uygun olan kararın onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Petrol piyasasında dağıtıcı lisansına sahip …Akaryakıt Dağıtım Ticaret Anonim Şirketi tarafından ithal edilen ve antrepo tanklarına aktarılarak dağıtıcı lisansa sahip davacı şirkete satışı yapılan 1.175.351 m3 motorin cinsi eşyanın, gümrük işlemleri tamamlanmadan, gümrük idaresinin izni ve bilgisi dışında gümrük mühürleri kırılmak suretiyle antrepo tanklarından çıkartıldığından bahisle, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 14. maddesi ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 236. maddesinin 1.fıkrası uyarınca karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun, olay tarihinde yürürlükte bulunan şekliyle, 236. maddesinin 1. fıkrasında, teminat alınmış olsa bile, gümrük işlemlerine başlanmadan veya bu işlemler bitirilip gümrük idaresinin izni alınmadan gümrük antrepoları veya gümrük idaresince eşya konulmasına izin verilen yerlerden kısmen veya tamamen eşya çıkarılması veya buralardaki eşyanın değiştirilmesi ya da yapılan sayımlarda kayıtlara göre eşyanın bir kısmının noksan olduğunun anlaşılması hallerinde, bu eşyanın gümrük vergilerinin yanı sıra gümrüklenmiş değerinin iki katı idari para cezası verileceği hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Gümrük antreposu, gümrük idaresinin eşyanın yurda giriş ve çıkışını düzenleme, denetleme ve kontrol altında tutması açısından özel bir rejime tabi olan ve gümrük gözetimi altında bulunan eşyanın konulması amacıyla kurulan ve kuruluşunda aranılacak koşulları ve nitelikleri yönetmelikle belirlenen yer iken, eşyanın gümrük antreposu olmayan, ancak gümrük idaresince antrepo addedilen bir yere konularak antrepo rejimi hükümlerine tabi tutulabileceği durumlar da oluşabilir.
Yukarıda yer verilen maddeye göre, eşyanın gümrük antrepolarından ve gümrük idaresinin eşya konulmasına izin verdiği yerlerden, teminat verilmiş olsa dahi, gümrük idaresinin izni dışında çıkarılması, yerlerinin değiştirilmesi fiilleri yaptırıma bağlanmış olup, bu hükme herhangi bir istisna da getirilmemiştir.
Dosyanın incelenmesinden, petrol piyasasında dağıtıcı lisansına sahip … Akaryakıt Dağıtım Ticaret Anonim Şirketi tarafından ithal edilen ve bir kısmı antrepo dışındaki milli tanklara aktarılan, bir kısmı ise antrepo tanklarında mühür altına alınan motorin cinsi eşyanın, dağıtıcı lisansına sahip davacı şirket tarafından satın alınmasından sonra, bu eşya hakkında satışı gerçekleştiren şirketin vergi borçları nedeniyle 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında sayılı Kanun kapsamında alınan ihtiyati haciz kararı üzerine davacı şirket tarafından açılan davada … Asliye Hukuk Mahkemesince … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ile istihkak iddiasının kabulüne ve akaryatın davacı şirkete teslimine karar verildiği, antrepo dışındaki milli tanka aktarılan 101.153 m3 motorin cinsi eşyanın …Petrol ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından davacı şirkete 16/01/2017 tarihinde davalı idarenin izni ve bilgisi olmadan teslim edildiği, bu esnada asliye hukuk mahkemesince verilen karar doğrultusunda eşyanın teslimi istemiyle davacı tarafından davalı idareye yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle 06/02/2017 tarihinde … Vergi Mahkemesinin E:… esasına kayıtlı dosyasında dava açıldığı, söz konusu davada yargılama sürerken bu sefer antrepo tanklarında mühür altına alınan motorin cinsi eşyanın … m3’lük kısmının idarenin bilgisi ve izni olmaksızın gümrük mühürleri kırılmak suretiyle 12/04/2017 tarihinde antrepo dışına çıkarılarak … Petrolcülük Dağıtım Anonim Şirketine ait marker kullanılarak markerlendiği sırada davalı idarece müdahale edilerek eşyaların tekrar antrepolarda mühür altına alındığı ve davalı idare tarafından 07/06/2017 tarihinde, 101.153 m3 motorin cinsi eşya için 25617421 sayılı ve 1.175.351 m3 motorin cinsi eşya için 25611969 sayılı kararı ile davacı adına, yine aynı tarihte 1.175.351 m3 motorin cinsi eşya için 25613720 sayılı kararı ile de …Petrolcülük Dağıtım Anonim Şirketi adına 4458 sayılı Kanun’un 236. maddesinin 1. fıkrası uyarınca ve iştirak hükümleri de dikkate alınmak suretiyle para cezası kararlarının alındığı anlaşılmaktadır.
Olayda, davacı tarafından, yukarıda bahsedilen asliye hukuk mahkemesi kararı uyarınca malın teslimi için davalı idareye yapılan başvurunun reddine ilişkin işleme karşı açılan davada verilecek kararın kesinleşmesini takiben eşyanın kendilerine tesliminin sağlanması yoluna gidilmesi gerekirken, gümrük mevzuatına aykırı bir şekilde, idareyi etkisiz hale getirerek, gümrük idaresinin izni ve bilgisi dışında eşyanın milli tankın ve antrepo tankının dışına çıkarıldığı görülmektedir.
Bu durumda, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 236. maddesinin 1.fıkrasında, eşyanın gümrük antrepolarından ve gümrük idaresinin eşya konulmasına izin verdiği yerlerden, teminat verilmiş olsa dahi, gümrük idaresinin izni dışında çıkarılması, değiştirilmesi fillerinin yaptırıma bağlanması ve bu hükme herhangi bir istisnanın da getirilmemiş olması karşısında, uyuşmazlık konusu eşyanın kesinleşmiş yargı kararına istinaden başlatılan icra işlemi neticesinde antrepo tankından çıkartılması nedeniyle para cezasını gerektiren fiilin unsurlarının olayda gerçekleşmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptali yolundaki mahkeme kararına yönelik istinaf isteminin reddi yolundaki Daire kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Öte yandan, dava konusu işlemin iştirak hükümleri dikkate alınarak tesis edildiği görüldüğünden, Vergi Dava Dairesince yeniden yapılacak incelemede bu hususun da değerlendirilmesi gerekmektedir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2… Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 08/09/2020 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.