Danıştay 7. Daire Başkanlığı         2018/5235 E.  ,  2022/338 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/5235
Karar No : 2022/338

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı adına
… Gümrük Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … İç ve Dış Ticaret Soğutma Sistemleri Sanayi
Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Davacı adına tescilli … tarih ve … sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşyaya ilişkin olarak bilge sisteminde kayıtlı ve beyanname ekinde ibraz edilen faturaya göre eşyanın kıymetinin noksan beyan edildiğinin tespiti ve muayene memurunca beyannamede, tescil tarihi ile aynı tarihte redrese yapılması üzerine tahakkuk ettirilerek davacı tarafından ödenen katma değer vergisine vaki itirazın 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 242. maddesi kapsamında değerlendirilemeyeceğinden bahisle reddine dair işlemin iptali ve fazladan ödendiği ileri sürülen tutarın ödeme tarihinden itibaren hesaplanacak faiziyle birlikte iadesi istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararıyla; olayda, davacı adına tescilli … tarih ve … sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşyanın kıymetinin; beyanname ekinde ibraz edilen … tarih ve … sayılı faturada 1.360.000 USD olmasına karşın; beyannamenin 22 numaralı kutucuğunda 1.160.000 USD olarak beyan edildiğinden bahisle, 200.000 USD tutarındaki kıymet eksikliği için muayene memurlarınca beyanname üzerinde aynı tarihte (22/12/2016) redrese yapılarak tespit edilen fark vergilerin, davacı tarafından 13/01/2017 tarihinde ihtirazi kayıt ile ödendiği, beyanname ekinde ibraz edilen ve eşyanın birim kıymeti olarak esas alınan 68,00 USD/kg tutarlı … tarih ve … sayılı faturanın, … tarih ve … sayılı fatura ile iptal edilerek, beyanname muhteviyatı eşyanın birim kıymeti olarak esas alınan 58,00 USD/kg tutarlı … tarih ve … sayılı faturanın düzenlendiğinin görüldüğü, olayda, davacı tarafından faturanın sehven beyannameye eklendiği ve ihracatçıya yapılan transfer ödeme tutarının da … A.Ş. … Şubesince düzenlenen … tarih ve … sayılı transfer bildirim formunda 1.160.000 USD olduğu anlaşıldığından, ithale konu eşyanın gerçek satış bedelinin faturada yer alan tutar olması nedeniyle ortada noksan beyan edilen bir kıymet farkı bulunmadan tahakkuk ettirilen fark katma değer vergisine yapılan itirazın reddi yolunda tesis edilen dair işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline, fazladan ödenen tutarın ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya iadesine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davanın konusunun, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 211. maddesi kapsamında ödenen vergilerin iadesi istemine ilişkin olduğu, tahsil edilen vergiler için itiraz yolunun değil geri verme yolunun işletilmesi gerektiğinden, tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … ‘NUN DÜŞÜNCESİ : Dosyanın incelenmesinden, davacının beyanı üzerine vergilerin 22/12/2016 tarihinde tahakkuk ettirildiği, beyanname üzerine, vergilerin fazla hesaplandığına dair bir ihtirazi kaydın konulmadığı, bu hususa ilişkin davalı idareye bu kaydı içeren dilekçenin beyannamenin tescil tarihinden sonra 13/01/2017 tarihinde verildiğinin görüldüğü, yükümlülerce kendi beyanları üzerine tahakkuk eden gümrük vergilerine karşı idari itiraz yoluna gidilebilmesi, daha sonrada idari yargı denetimine tabi tutulabilmesi için, tescil tarihinde beyannameye ihtirazi kayıt konulması zorunlu olduğundan, beyannamenin tescil tarihinden sonra ihtirazi kayıtta bulunularak Gümrük Kanunu’nun 242. maddesinde yer alan idari itiraz prosedürünün işletilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığından, davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile işlemin iptaline dair verilen mahkeme kararına yönelik istinaf başvurusunu reddeden Daire kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı adına tescilli … tarih ve … sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşyaya ilişkin olarak bilge sisteminde kayıtlı ve beyanname ekinde ibraz edilen faturaya göre eşyanın kıymetinin noksan beyan edildiğinin tespiti ve muayene memurunca beyannamede, tescil tarihi ile aynı tarihte redrese yapılması üzerine tahakkuk ettirilerek davacı tarafından 13/01/2017 tarihinde ihtirazi kayıtla ödenen katma değer vergisine vaki itirazın 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 242. maddesi kapsamında değerlendirilemeyeceğinden bahisle reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 242. maddesi uyarınca, yükümlülerin, kendilerine tebliğ edilen gümrük vergileri için, tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde üst makama üst makam yoksa aynı makama verecekleri bir dilekçe ile itiraz başvurusunda bulunabilecekleri; 245. maddesinin 1. fıkrasında, yükümlülerin, gümrük idaresine verdikleri beyanname ve bu beyanname eki bilgi ve belgeler esas alınmak suretiyle kendileri tarafından hesaplanan gümrük vergilerine itirazda bulunamayacakları kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, davacının beyanı üzerine vergilerin 22/12/2016 tarihinde tahakkuk ettirildiği ve bilge sisteminde yapılan incelemede kıymet eksikliği bulunduğunun tespiti üzerine, beyannamede, tescil tarihinde, muayene memurunca redrese yapılması üzerine, tahakkuk eden vergilerin fazla hesaplandığına dair bir ihtirazi kayıt konulmadan ödemenin yapıldığı, ihtirazi kayıt dilekçesinin ise davalı idareye beyannamenin tescil tarihinden sonra 13/01/2017 tarihinde verildiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer alan düzenlemeler birlikte incelendiğinde; yükümlülerce kendi beyanları üzerine tahakkuk eden gümrük vergilerine karşı idari itiraz yoluna gidilebilmesi, daha sonrada idari yargı denetimine tabi tutulabilmesi için, tescil tarihinde beyannameye ihtirazi kayıt konulması zorunlu olduğundan, beyannamenin tescil tarihinden sonra ihtirazi kayıt dilekçesi verilerek 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 242. maddesinde yer alan idari itiraz prosedürü işletilemeyeceğinden, dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmemiş olup, davanın reddine dair karar verilmesi gerekirken, yukarıda yazılı gerekçeyle işlemin iptali yolundaki mahkeme kararına yönelik istinaf başvurusunu reddeden Daire kararında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2.… Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 01/02/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.