Danıştay 7. Daire Başkanlığı         2018/3861 E.  ,  2020/3457 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/3861
Karar No : 2020/3457

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Ticaret Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : Ticaret Bakanlığı adına
… Gümrük Müdürlüğü …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına tescilli 2013 yılına ait muhtelif tarih ve sayılı 8 adet beyanname ile … sayılı dahilde işleme izin belgesi kapsamında ithal edilen eşyaya ilişkin olarak, dahilde işleme rejimi hükümlerin ihlal edildiğinden bahisle, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 238. maddesinin 1. fıkrası uyarınca gümrüklenmiş değer üzerinden hesaplanarak karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddi yolundaki işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, … Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği’nce mükellefin taahhüt hesabının müeyyideli olarak kapatıldığı, kapatma işlemine karşı itiraz yoluna gidilmediği, dava açılmadığı belirtilerek, dahilde işleme izin belgesi kapsamında geçici olarak ithal edilen eşyanın “tamamının” süresi içinde yurt dışı edilmemesi üzerine, gümrük muafiyetinden çıkartılan beyannamelere konu eşyaya ilişkin olarak, rejim koşullarının ihlal edildiğinden, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 238. maddesinin 1. fıkrası uyarınca karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine dair işlemde hukuka aykılık bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Mahkeme kararının eksik incelemeye dayanılarak verildiği, idarece tesis edilen işlemin Anayasa’ya aykırı olduğu ve davanın Ekonomi Bakanlığı’na ihbar edilmesi gerektiği ileri sürülmekte ve duruşma yapılması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : … Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği’nce taahhüt hesabının müeyyideli olarak kapatıldığı, rejim şartlarının ihlal edildiği, karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddi kararında hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … ‘IN DÜŞÜNCESİ : Davaya konu para cezasının 11/04/2013 tarihinden sonra tescil ettirilen beyannameye ilişkin hüküm fıkrasının onanması; Anayasa ile de teminat altına alınan, kimseye suçu işlediği zaman kanunda o suç için konulmuş olan cezadan daha ağır bir ceza verilemeyeceği yönündeki ilke uyarınca, gümrüklenmiş değerin iki katı para cezası uygulanacağı yolundaki kuralın 11/04/2013 tarihinde yürürlüğe girmesi ve ihtilaf konusu beyannamelerin tescil tarihi itibarıyla anılan maddenin yürürlükteki şeklinde gümrük vergilerinin iki katı para cezası uygulanmasının öngörülmesi nedeniyle, gümrüklenmiş değerin iki katı tutarında para cezası kararı alınması suçta ve cezada kanunilik ilkesine aykırı olacağından, dava konusu işlemin 11/04/2013 tarihinden önce tescil ettirilen beyannamelere dair hüküm fıkrasının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, duruşmaya gerek görülmeyerek, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı adına tescilli 2013 yılına ait muhtelif tarih ve sayılı 8 adet beyanname ile … sayılı dahilde işleme izin belgesi kapsamında ithal edilen eşyaya ilişkin olarak, … Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği’nce taahhüt hesabının müeyyideli olarak kapatıldığı, geçici olarak ithal edilen eşyanın “tamamının” süresi içinde yurt dışı edilmediğinden bahisle, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 238. maddesinin 1. fıkrası uyarınca gümrüklenmiş değer üzerinden hesaplanarak karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddi üzerine, işlemin iptalini teminen dava açıldığı anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 38. maddesinin birinci fıkrasında, kimsenin işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılmasının olanaklı olmadığı, kimseye suçun işlendiği zamanın kanununda o suç için konulmuş olan cezadan daha ağır bir ceza verilemeyeceği öngörülmüş; aynı maddenin üçüncü fıkrasında da cezanın yasayla konulacağı açıklanmıştır.
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 238. maddesinin olay tarihinde yürürlükte bulunan şeklinde de, 108 ila 127. maddelerde düzenlenen Dahilde İşleme Rejimi ile 128 ila 134. maddelerde düzenlenen Geçici İthalat Rejimine ilişkin hükümlerin ihlali halinde, eşyaya ilişkin gümrük vergilerinin tahsil edileceği ayrıca bu vergilerin iki katı para cezası alınacağı öngörülmüş; aynı maddenin 28/03/2013 tarih ve 6455 sayılı Kanunun 15. maddesiyle değişik 11/04/2013 tarihinde yürürlüğe giren şeklinde ise; gümrüklenmiş değerin iki katı para cezası verileceği belirtilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarıda açıklanmış bulunan mahkeme kararının dava konusu işlemin, 11/04/2013 tarihinden sonra … tarih ve … sayı ile tescil edilen bir adet beyannameye ilişkin hüküm fıkrası aynı gerekçe ve nedenlerle Dairemizce de uygun görülmüş olup, davacı tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, sözü geçen hüküm fıkrasının bozulmasını sağlayacak durumda bulunmamıştır.
Mahkeme kararının, dava konusu işlemin 11/04/2013 tarihinden önce tescil edilen beyannameler yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasına yönelik temyiz istemine gelince;
Dosyanın incelenmesinden; davacı tarafından dahilde işleme izin belgesi kapsamında gerçekleştirilen ithalatta rejim hükümlerinin ihlal edildiğinden bahisle, adına gümrüklenmiş değerin iki katı tutarında para cezası kararının alındığı anlaşılmıştır.
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 238. maddesinin 6455 sayılı Kanunla değişik şekli uyarınca gümrüklenmiş değerin iki katı tutarında hesaplanarak karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine karar verilmiş ise de; bahsi geçen hükmün değişik halinin 11/04/2013 tarih ve 28615 sayılı Resmi Gazete’de yayımlayarak yürürlüğe girmesi, cezalandırmaya konu fiile ilişkin beyannamelerin tescil tarihlerine göre öngörülen cezanın ise, gümrük vergilerinin iki katı tutarında olduğunun görülmesi, belirtilen hükmün daha ağır ceza öngören şeklinin uygulanmasının Anayasanın yukarıda yer verilen 38. maddesinde ifade edilen, kimseye suçu işlediği zaman kanunda o suç için konulmuş olan cezadan daha ağır bir ceza verilemeyeceği yönündeki ilkeye aykırılık oluşturması karşısında, dava konusu işlemin 11/04/2013 tarihinden önce tescil edilen beyannamelere ilişkin kısmının bu nedenle iptali gerekirken, yazılı gerekçeyle davayı reddeden mahkeme kararına yönelik istinaf başvurusunu reddeden Daire Kararının belirtilen kısmında hukuka uyarlık bulunmamıştır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kısmen reddine, kısmen de kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının dava konusu işlemin 11/04/2013 tarihinden sonra tescil edilen beyannameye ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
3- Kararın, 11/04/2013 tarihinden önce tescil edilen beyannamelere ilişkin hüküm fıkrasının ise BOZULMASINA,
4. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar vermek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
5. Hüküm altına alınan tutar üzerinden binde 9,10 oranında ve … TL’den az olmamak üzere hesaplanacak nispi karar harcından, Mahkemece karara bağlanan harcın mahsubundan sonra, kalan harç tutarının temyiz eden davacıdan alınmasına,
6. Yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 01/10/2020 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.