Danıştay 7. Daire Başkanlığı 2018/3196 E. , 2022/297 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/3196
Karar No : 2022/297
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Gümrük Müşavirlik Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı adına …(…) Gümrük Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: … adına 2013 ve 2014 yıllarında tescilli 17 adet serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşyaya ilişkin vergilerin ödendiğini gösterir banka dekontlarının gerçeği yansıtmadığından bahisle, ödenmeyen vergiler ve gecikme faizinin tahsili amacıyla davacı gümrük müşavirlik şirketi adına düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; … tarilh ve … sayılı cevaplı raporda yer alan tespitlerle, … adına 2013 ve 2014 yıllarında tescilli 17 adet serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşyaya ilişkin dekontların ilgili bankalarca düzenlenmediği, ithalat beyannameleri muhteviyatındaki eşyanın gümrük vergileri ödenmediği halde sahte banka dekontları ibraz edilmek suretiyle gümrük işlemlerinin tamamlanarak teslim alındığı ortaya konulmuş, konuya ilişkin olarak … Asliye Ceza Mahkemesinde davacı şirket yetkilisi … hakkında kamu davası açılmışsa da, anılan rapor ve eklerinde dolaylı temsilcinin sorumluluğu şartlarının tespiti anlamında somut veri bulunmadığı, davacının dekontların sahte, beyanda kullanılan verilerin yanlış olduğunu bildiği veya mesleği icabı ve mutat olarak bilmesi gerektiği yönünde herhangi bir tespitin yer almadığının anlaşılması karşısında dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle ödeme emrinin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Dolaylı temsil durumunda, ithalatta gümrük yükümlülüğünde, hesabına gümrük beyanında bulunulan ithalatçıyla birlikte beyan sahibi olan gümrük müşavirinin de yükümlü olduğu, vergilerin ödenmesi bakımından aralarında müşterek ve müteselsil sorumluluk bulunduğu, olayda, davacı gümrük müşavirliği şirketi tarafından düzenlenen beyannamelerle beyan edilen ve ödendi gösterilen verginin alındı belgelerinin sahte olduğunun banka ile yapılan yazışmalarla ortaya konulması karşısında söz konusu beyannamelerle ilgili vergilerin tahsili amacıyla düzenlenen dava konusu ödeme emrinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulü ile mahkeme kararının kaldırılmasından sonra davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Uyuşmazlık konusu serbest dolaşıma giriş beyannameleri muhteviyatı eşyaya ilişkin vergilerin ithalatçı tarafından ödendiği, dolayısıyla söz konusu ödeme belgelerinin sahte olduğunun taraflarınca bilinemeyeceği, verginin ödenmemesi halinde gümrük idaresince eşyanın çekilmesine izin verilmemesinin icap ettiği, davalı idarece ödeme emri düzenlenmeden önce taraflarına tebliğ edilen yazıda vergiler ödendiyse ödeme belgelerin gönderilmesi, ödenmediyse verginin ödenmesi hususunun bildirildiği, ancak ithalatçı veya kendileri adına düzenlenmiş bir tahakkuk işleminin bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının dayandığı gerekçeyle ödeme emrinin iptaline karar verilmek üzere temyize konu kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Aykut Özenci adına 2013 ve 2014 yıllarında tescilli 17 adet serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşyaya ilişkin vergilerin ödendiğini gösterir banka dekontlarının gerçeği yansıtmadığından bahisle, ödenmeyen vergiler ve gecikme faizinin tahsili amacıyla davacı gümrük müşavirlik şirketi adına düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 3. maddesinin 1. fıkrasının 11. bendinde, “yükümlü” deyiminin, gümrük yükümlülüğünü yerine getirmekle sorumlu olan bütün kişileri ifade ettiği belirtilmiş; aynı maddenin 1. fıkrasının 17. bendinde, “beyan sahibi” deyiminden, kendi adına beyanda bulunan veya adına beyanda bulunulan kişinin anlaşılması gerektiği açıklandıktan sonra, 5. maddesinde, bütün kişilerin, gümrük mevzuatı ile öngörülen tasarrufları ve işlemleri gerçekleştirmek üzere gümrük idarelerindeki işleri için bir temsilci tayin edebilecekleri; temsilin, doğrudan veya dolaylı olabileceği; temsilcinin, doğrudan temsil durumunda başkasının adına ve hesabına hareket edeceği; dolaylı temsil durumunda ise kendi adına, ancak başkasının hesabına hareket edeceği öngörülmüş; 181. maddesinin 2. fıkrasında, ithalatta gümrük yükümlülüğünde yükümlünün beyan sahibi olduğu; dolaylı temsil durumunda, hesabına gümrük beyanında bulunulan kişinin de yükümlü olduğu, temsilcinin yükümlülüğünün, beyanda kullanılan verilerin yanlış olduğunu bildiği veya mesleği icabı ve mutat olarak bilmesi gerektiği durumlarla sınırlı olduğu; 192. maddesinde, aynı gümrük vergilerinin ödenmesinden birden çok yükümlünün sorumlu olduğu hallerde, bunların söz konusu vergilerin ödenmesinden müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen hükümlerin birlikte değerlendirilmesinden; ithalat işlemlerinin gümrük müşaviri aracılığıyla gerçekleştirildiği hallerde gümrük müşaviri olan gerçek veya tüzel kişinin ve ithalat işlemlerinin adına yürütüldüğü kişinin (ithalatçı) “yükümlü” olduğu; ancak 5911 sayılı Kanun’la yapılan değişiklik uyarınca, dolaylı temsilcinin sorumluluğunun, beyanda kullanılan verilerin yanlış olduğunu bildiği veya mesleği icabı ve mutat olarak bilmesi gerektiği durumlarla sınırlandırıldığı sonucuna ulaşılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, davacının adına beyanda bulunduğu … adına 2013 ve 2014 yıllarında tescilli 17 adet serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşyaya ilişkin vergilerin ödendiğini gösterir dekontların ilgili bankalarca düzenlenmediği, BİLGE Sistemi muhasebe modülü işlemlerinin sahte dekontlara istinaden manuel olarak sonlandırıldığı, konuya ilişkin olarak … Asliye Ceza Mahkemesinin E:… esasına kayıtlı dosyasında açılan kamu davasında davacı şirket yetkilisi …’in süpheli sıfatıyla yargılandığı ancak henüz karar verilmediği anlaşılmıştır.
Olayda, davacının sahte dekont düzenlediği veya gümrük idaresine sunduğu ya da bu eylemlere iştirak ettiğine ilişkin bir mahkeme kararı bulunmadığı, dekontların sahte olduğunu bildiği ya da mesleği icabı ve mutad olarak bilmesi gerektiğine ilişkin olarak somut bir tespit ortaya konulamadığının anlaşılması karşısında, tahakkuk ettirilen vergilerin ödenmesine ilişkin belgeleri kontrol etme yetkisi ve yükümlülüğü de bulunmayan davacı adına düzenlenen ödeme emrinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2…. Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
4. Yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 27/01/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.