Danıştay 7. Daire Başkanlığı         2016/8892 E.  ,  2020/4020 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/8892
Karar No : 2020/4020

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı adına
… Gümrük Müdürlüğü …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Plastik Metal Geri Dönüşüm İmalat İthalat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına tescilli …. tarih ve … sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı kullanılmış eşyanın ithalinin izne tabi oldğu halde izin alınmaksızın beyanda bulunduğundan bahisle, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 235. maddesinin 4. fıkrası uyarınca alınan mülkiyetin kamuya geçirilmesine dair karara vaki itirazın reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Olayda, davacı adına tescilli serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşyanın, bir adet dizel forklift, 3 adet elektrik motorlu forklift ve üç adet elektrikli forklift şarj redresörü olduğu, bir adet dizel forkliftin 8427.20.19.00.00 gümrük tarife istatistik pozisyonunda yer aldığı, ancak 3 adet elektrik motorlu forklift ve üç adet elektrikli forklift şarj redresörünün 2011/40 sayılı Genelge gereğince 8427.10.10.00.00 gümrük tarife istatistik pozisyonunda yer alması gerektiği ve beyan edilen eşyaların kullanılmış olması nedeniyle ithalinin izne tabi olduğunun davacıya bildirildiği, davacı tarafından Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğüne yaptığı başvurunun reddi ve beyanname konusu eşyanın ithaline izin verilmemesi üzerine, beyannamenin iptal edilerek eşyanın mahrece iadesinin talep edildiği, davalı idare tarafından ithal edilen eşya ile ilgili ek tahakkuk yapılarak idari para cezası verildiği, ayrıca 2014/9 sayılı Tebliğ gereğince ibraz edilmesi gereken TAREKS belgesi\referans numarası sunulmadan ithalatın tamamlanmaya çalışıldığından bahisle 4458 sayılı Kanununun 235. maddesinin 4. fıkrası uyarınca “mülkiyetin kamuya geçirilmesi” kararının alındığı, karara yapılan itirazın reddine ilişkin işlemin dava konusu edildiği, ilgili maddede mülkiyetin kamuya geçirilmesi kararı verilmesi gerektiren eylemin “Eşyanın ithali, lisansa, şarta, izne kısıntıya veya belli kuruluşların vereceği uygunluk veya yeterlilik belgesine tabi olduğu halde uygunluk ve yeterlilik belgesine tabi değilmiş veya belge alınmış gibi beyan edilmesi” olarak tanımlandığı, davacı adına tescilli serbest dolaşıma giriş beyannamesinde, beyanname muhteviyatı eşyanın izne tabi olduğu “DTM iznine bağlıdır” şeklinde beyan edildiği, öte yandan, davalı idare savunmasında ve mülkiyetin kamuya geçirilmesine ilişkin kararda, davacının T.C. Ekonomi Bakanlığının Kullanılmış Veya Yenileştirilmiş Olarak İthal Edilebilecek Bazı Maddelere İlişkin 2014/9 sayılı Tebliğ’in 12. maddesinde belirtilen TAREKS sistemine kaydedilmediği ve TAREKS numarasının ibraz edilmediği, ithale konu eşyalar izin ve denetime tabi olduğu halde izin belgesi/referans numarası sunulmadan ithalatın tamamlanmaya çalışıldığı hususu işleme neden olarak gösterilmiş ise de, aynı Tebliğin 14. maddesinde TAREKS uygulamasının 01/05/2014 tarihinde yürürlüğe gireceği hususunun düzenlendiği, beyannamenin ise 01/04/2014 tarihli olduğu, dolayısıyla ilgili beyanname bakımından TAREKS numarasının ibraz edilmesi zorunluluğunun bulunmadığı, davacının gerekli izinlerin alınması yönünde herhangi bir başvuru yapmadan ithalat işlemlerini tamamlamaya çalıştığı, davalı idarenin yazısı üzerine izin işlemlerine başlattığı ve nihayetinde gerekli izinlerin alınamadığından bahisle beyanname muhteviyatı eşyanın mahrece iadesini istediği hususları sabit olmakla birlikte, beyanname muhteviyatı eşyanın izne tabi oluğu hususunun belirtilmesi ve beyanname tarihi itibari ile davacının TAREKS numarası ibraz etme sorumluluğunun bulunmaması karşısında, 4458 sayılı Kanunu’nun 235. maddesinin 4. fıkrası gereğince mülkiyetin kamuya geçirilmesi kararı verilmesinin mümkün olmadığı gerekçesiyle davaya konu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Mülkiyetin kamuya geçirilmesi kararının hukuka uygun olduğu, beyannameye konu eşyanın ithalinin izne tabi olmasına rağmen davacı tarafından gerekli izinlerin alınmadığı, davacının ancak bu konuda yapılan tespitlerden sonra Ekonomi Bakanlığından izin alma girişiminde bulunduğu, ayrıca 2014/9 sayılı Tebliğ gereğince ibraz edilmesi gereken TAREKS numarasının ibraz edilmediği, ithale konu eşyalar izin ve denetime tabi olduğu halde izin belges\referans numarası sunulmadan ithalatın tamamlanmaya çalışıldığı, davacının 4458 sayılı Kanunu’nun 235. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde tanımlanan kabahati işleme kastı ile hareket ettiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ: Uyuşmazlıkta, davacı adına tescilli serbest dolaşıma giriş beyannamesi kapsamında yer alan ve ithali 2014/9 sayılı Tebliğ’in 12. maddesinde belirtilen TAREKS izin belgesi/referans numarası sunulması şartına bağlı eşyanın, TAREKS izin belgesi/referans numarası ibraz etmeden ithal edilmeye çalışıldığından bahisle, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 235. maddesinin 4. fıkrası uyarınca, mülkiyetinin kamuya geçirilmesi yolunda karar verilmiş ise de, ithali izne tabi bir eşyanın izinsiz olarak ithal edilmesi koşullarının olayda gerçekleşmediği, davacı tarafından serbest dolaşıma giriş beyannamesinde ithale konu eşyanın “Kullanılmış, Dış Ticaret Müsteşarlığı iznine bağlı, Bedelsiz” olarak beyan edildiği, idarenin eşyanın ithalinin izne tabi olduğuna ilişkin yazısı üzerine, Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğüne yaptığı başvurusunun reddedilerek beyanname konusu eşyanın ithaline izin verilmemesi üzerine, söz konusu beyannamenin iptal edilerek eşyanın mahrece iadesinin talep edilmesinden sonra dava konusu edilen mülkiyetin kamuya geçirilmesine dair karara vaki itirazların reddine dair işlemin, mülkiyetin kamuya geçirilmesi koşulları oluşmadığı gerekçeyle iptali gerekirken, yazılı gerekçeyle iptali yolunda verilen kararda sonucu itibarıyla isabetsizlik görülmediğinden, temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı adına tescilli serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşyaya ilişkin olarak, Ekonomi Bakanlığından izin alınmadan ve TAREKS numarası ibraz edilmeden ithalat işlemlerinin tamamlamaya çalışıldığından bahisle, 4458 sayılı Kanunu’nun 235. maddesinin 4. fıkrası uyarınca alınan mülkiyetin kamuya geçirilmesine dair karara vaki itirazın reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle işbu dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 235. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde; ithali lisansa, şarta, izne, kısıntıya ve belli kuruluşların vereceği uygunluk ve yeterlilik belgesine tabi olduğu halde uygunluk ve yeterlik belgesine tabi değilmiş veya belge alınmış gibi beyan edildiğinin tespit edilmesi halinde eşyanın gümrük vergilerinin yanı sıra eşyanın gümrüklenmiş değerinin 2 katı para cezası verileceği, 4. fıkrasında; 1. fıkranın (c) bendinde, belirtilen eşyaya el konularak mülkiyetinin kamuya geçirileceği ve eşyanın 177 ila 180. madde hükümlerine göre tasfiyeye tabi tutulacağı hükme bağlanmıştır.
95/7606 sayılı İthalat Rejimi Kararının 7. maddesinde, eski, kullanılmış, yenileştirilmiş, kusurlu (defolu) ve yatık (zamanla dayanaklılığını yitirmiş) malların ithalinin izne tabi olduğu belirtilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Yukarıda yer alan mevzuatın değerlendirilmesinden, ithale konu edilen eşya hakkında, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 235. maddesinin 4. fıkrası uyarınca mülkiyetin kamuya geçirilmesi kararı verilebilmesi için anılan maddenin 1. fıkrasının (c) bendinde öngörülen şartların olayda gerçekleşmiş olması, bir başka değişle ithali lisansa, şarta, izne, kısıntıya ve belli kuruluşların vereceği uygunluk ve yeterlilik belgesine tabi eşya ile ilgili olarak idarenin yanıltılarak ilgili maddenin ihlal edilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Olayda, ithalatı 2014/9 sayılı Tebliğ’in 12. maddesinde belirtilen TAREKS izin belgesi/referans numarası sunulması şartına bağlı eşyanın, TAREKS izin belgesi/referans numarası ibraz edilmeden ithal edilmeye çalışıldığından ve bu hususun bildirimi üzerine yapılan izin başvurusunun Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğünce reddedildiğinden bahisle, Gümrük Kanunu’nun 235. maddesinin 4. fıkrası uyarınca beyanname konusu eşya hakkında mülkiyetin kamuya geçirilmesi yolunda karar verilmiş ise de, davacının serbest dolaşıma giriş beyannamesinde ithale konu edilen eşyanın Dış Ticaret Müsteşarlığı iznine tabi eşya olduğunu beyan ettiği, izinsiz olarak ithalat işlemlerini tamamlamak yönünde idareye eksik yanlış ve yanıltıcı bir beyanının söz konusu olmadığı, öte yandan, yapılan izin başvurusunun Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğünce reddi üzerine, beyannamenin iptal edilerek eşyanın mahrece iadesi talebi ile davalı idareye başvurduğu; ayrıca, aynı eşyaya ilişkin ek olarak tahakkuk ettirilen katma değer vergisi ile eşyanın gümrüklenmiş değeri üzerinden hesaplanarak karara bağlanan para cezasına vaki itirazın incelemenin devam ettiği yolunda kesin olmayan cevapla reddi üzerine, anılan işlemin iptali istemiyle açılan davanın reddi yolunda verilen … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, Dairemizin 14/10/2020 tarih ve E:2016/7574; K:2020/4021 sayılı kararıyla; 235. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde aranılan koşulların olayda gerçekleşmediği gerekçesiyle bozulduğu göz önüne alındığında, ithale konu eşya nedeniyle verilen mülkiyetin kamuya geçirilmesine ilişkin karara vaki itirazın reddine dair işlemde hukuka uyarlık; söz konusu işlemin yazılı gerekçeyle iptali yolunda verilen kararda ise sonucu itibarıyla isabetsizlik görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yönelik TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
3. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14/10/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.