Danıştay 7. Daire Başkanlığı 2016/6309 E. , 2020/5332 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/6309
Karar No : 2020/5332
TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVACI) : … Sentetik Dokuma Sanayi Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …
2- (DAVALI) : … Bakanlığı adına … Gümrük Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının taraflarca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket adına tescilli … tarih ve … sayılı geçici giriş beyannamesi kapsamında dahilde işleme rejimi hükümleri uyarınca yurda getirilen eşyanın süresinden sonra yurt dışı edildiğinden bahisle, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 238. maddesi uyarınca, eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı tutarında hesaplanarak karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Olayda, davacı şirket tarafından dahilde işleme rejimi kapsamında ithal edilen eşyanın izin süresi geçtikten yaklaşık altı ay sonra ihraç edildiği hususunda ihtilaf bulunmadığı, süresinde ihraç edilmeyen eşyalardan ötürü dahilde işleme rejimine ilişkin hükümlerin ihlal edildiği açık olup, bu durumda kesilmesi gereken cezanın belirlenmesinin uyuşmazlığın esasını oluşturduğu, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 238. maddesinde 28/03/2013 tarihinde yapılan değişiklikten önceki 1. bendinde, dahilde işleme rejimi, gümrük kontrolü altında işleme rejimi ile geçici ithalat rejimine ilişkin hükümlerin ihlali halinde eşyanın gümrük vergileri tutarının iki katı oranında para cezası verileceği hükme bağlanmış iken, yapılan değişiklik ile bahsi geçen rejimlere ilişkin hükümlerin ihlali halinde eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı tutarında para cezasının karara bağlanacağı, ancak dahilde işleme rejimi kapsamındaki ithal eşyasının, işleme faaliyetindeki hali veya işlem görmüş ürün hali de dahil olmak üzere rejim çerçevesinde izin verilen yerlerde tespiti halinde, ithal eşyasının gümrük vergileri tutarının iki katı oranında para cezası verileceğinin düzenlendiği, bahsi geçen maddede yapılan değişiklik ile; izin süresi dolduğu halde yurt dışı edilmemiş bir eşyanın işlem görmüş ürün hali de dahil olmak üzere rejim çerçevesinde izin verilen yerlerde tespiti halinde, ithal eşyasının gümrük vergileri tutarının iki katı oranında, eşyanın izin verilen yerlerde bulunmaması, yani yurt içinde serbest dolaşıma dahil edildiği durumlarda ise gümrüklenmiş değerinin iki katı tutarında para cezasının karara bağlanacağı, bu durumda, dahilde işleme rejimi kapsamında ithalatı yapılan eşyaların izin süresinin bitiminden sonra dahi olsa ithali yapılmış olan eşyaların gümrük vergilerinin iki katı oranında para cezası verilmesi gerektiğinden, dava konusu işlemin bu tutara isabet eden kısmında hukuka aykırılık ve bu tutarı aşan kısmında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin kısmen iptaline, kısmen de davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davacı tarafından, tamir işlemi için geçici olarak ithal edilen eşyanın tamir işlemlerinin bitirilmesinden sonra ihracat beyannamesi ile yurt dışı edildiği, Gümrük Kanunu’nun 238. maddesindeki düzenleme uyarınca eşyanın hiç bulunamaması yahut iç piyasaya sürülmesi halinde eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı tutarında para cezası verileceği, söz konusu eşyanın izin verilen yerlerde tespiti halinde ise gümrük vergileri tutarının iki katı idari para cezası verilmesinin gerektiği, söz konusu eşyanın ihracatının gerçekleştirildiği; davalı idarece, tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
TARAFLARIN SAVUNMALARI : Davalı idarece, istemin reddi gerektiği savunulmuş; davacı tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NİN DÜŞÜNCESİ : Mahkeme kararının iptale ilişkin hüküm fıkrasının onanması, 24/10/2019 tarih ve 7190 sayılı Kanun’la değişik 238. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinin göz önünde tutulması suretiyle, uygulanan para cezası tutarı yönünden uyuşmazlığın yeniden değerlendirilmesi gerektiğinden, temyize konu kararın, davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasının, bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı şirket adına tescilli 27/11/2013 tarih ve 200875 sayılı geçici giriş beyannamesi kapsamında dahilde işleme rejimi kapamında tamir için yurda getirilen eşyanın 6 aylık izin süresi geçirildikten sonra Halkalı Gümrük Müdürlüğünde işlem gören … tarih ve … sayılı ihracat beyannamesi ile ihraç edildiğinden, yani eşyanın süresi içinde ihraç edilmediğinden bahisle 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 238. maddesinin olay tarihinde yürürlükte bulunan şekli uyarınca, eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı tutarında karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 238. maddesinin 1. fıkrası 07/11/2019 tarih ve 30941 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 24/10/2019 tarihli 7190 sayılı Kanun’un 14. maddesi ile, “241. maddenin üçüncü fıkrasının (h), (l) ve (m) bentleri, dördüncü fıkrasının (g) ve (h) bentleri ile beşinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen durumlar hariç; a) Dahilde işleme rejimi, gümrük kontrolü altında işleme rejimi ile geçici ithalat rejimine ilişkin hükümlerin ihlali hâlinde, eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı, b) Tam muafiyet suretiyle geçici olarak ithal edilen özel kullanıma mahsus taşıtlara ilişkin rejim ihlallerinde, gümrük vergileri tutarının dörtte biri, c) Dahilde işleme rejimi ve gümrük kontrolü altında işleme rejimine ilişkin hükümler ihlal edilmekle birlikte, rejim kapsamı ithal eşyasının işleme faaliyetindeki hâli veya işlem görmüş ürün hâli de dahil olmak üzere, gümrük gözetiminden mevzuata aykırı olarak çıkarılmamış olduğunun tespiti hâlinde, ithal eşyasının gümrük vergileri ile ilgili rejime ilişkin beyannamenin tescil tarihinden tespitin yapıldığı tarihe kadar geçen süre için 6183 sayılı Kanun’a göre tespit edilen gecikme zammı oranında faizin toplamı kadar, d) (b) bendinde belirtilen taşıtlar hariç olmak üzere, geçici ithalat rejimi kapsamında ithal edilen eşyanın süresi içerisinde gümrükçe onaylanmış başka bir işlem veya kullanıma tabi tutulmaması durumunda gümrük vergileri ile rejime ilişkin beyannamenin tescil tarihinden tespitin yapıldığı tarihe kadar geçen süre için 6183 sayılı Kanun’a göre tespit edilen gecikme zammı oranında faizin toplamı kadar, idari para cezası verilir.” şeklinde değiştirilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarıda açıklanmış bulunan mahkeme kararının iptale ilişkin hüküm fıkrası, aynı gerekçe ve nedenlerle Dairemizce de uygun görülmüş olup, davalı idarece temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, sözü geçen hüküm fıkrasının bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmamıştır.
Mahkeme kararının dava konusu işlemin gümrük vergilerinin iki katı oranındaki para cezasına isabet eden kısmı yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasına yönelik davacının temyiz istemine gelince;
Mahkemenin süresi içinde ihraç edilmeyen eşyalardan ötürü dahilde işleme rejimine ilişkin hükümlerin ihlal edildiği yolundaki yargısı isabetli ise de; uyuşmazlığa konu edilen para cezasının dayanağı 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 238. maddesinin 1. fıkrasının olay tarihinde yürürlükte bulunan şeklinde, dahilde işleme rejimine ilişkin hükümlerin ihlali halinde eşyaya ilişkin gümrük vergilerinin iki katı tutarında para cezasının verileceği öngürülürken, sözü edilen maddenin 24/10/2019 tarihli 7190 sayılı Kanun’un 14. maddesi ile değişik 1. fıkrasının (c) bendinde, dahilde işleme rejimi ve gümrük kontrolü altında işleme rejimine ilişkin hükümler ihlal edilmekle birlikte, rejim kapsamı ithal eşyasının işleme faaliyetindeki hâli veya işlem görmüş ürün hâli de dahil olmak üzere, gümrük gözetiminden mevzuata aykırı olarak çıkarılmamış olduğunun tespiti hâlinde, ithal eşyasının gümrük vergileri ile ilgili rejime ilişkin beyannamenin tescil tarihinden tespitin yapıldığı tarihe kadar geçen süre için 6183 sayılı Kanun’a göre tespit edilen gecikme zammı oranında faizin toplamı kadar para cezası verileceğinin düzenlenmesi karşısında, gümrük uyuşmazlıklarındaki para cezalarında da uygulanacağı kuşkusuz bulunan “lehe olan kanun hükümlerinin geçmişe yürüyeceği” yolundaki Ceza Hukukunun temel ilkesi çerçevesinde, 238. maddesinin 24/10/2019 tarih ve 7190 sayılı Kanun’la değişik 1. fıkrasının (c) bendi göz önüne alınarak, uygulanan para cezasının tutarının değerlendirilmesi suretiyle yeniden karar verilmek üzere, mahkeme kararının redde ilişkin hüküm fıkrasının bozulması gerekmiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine, davacının temyiz isteminin ise kabulüne,
2. … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının iptale ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
3. Kararın, davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasının ise BOZULMASINA,
4. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
5. Yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine,
6. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 29/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.